Đoàn giám sát của QH yêu cầu Bộ GD&ĐT giải trình về tình trạng biên chế công chức hạn hẹp nhưng tỷ lệ lãnh đạo còn khá lớn.
Tiếp tục đợt giám sát về cải cách bộ máy giai đoạn 2011 - 2016, sáng nay, đoàn giám sát của QH làm việc với Bộ GD&ĐT. Đoàn đặt ra một số vấn đề yêu cầu Bộ GD&ĐT giải trình làm rõ, trong đó có tình trạng số lượng lãnh đạo ngang ngửa nhân viên.
Điển hình như Vụ Tổ chức cán bộ, số lượng lãnh đạo ngang bằng với số chuyên viên và người lao động. Hay Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục có 20 lãnh đạo trong khi chỉ có 26 nhân viên.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Mạnh Hùng
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Mạnh Hùng thừa nhận tỷ lệ lãnh đạo so với chuyên viên, người lao động còn lớn.
“Bộ sẽ quán triệt nghiêm túc chủ trương cấp vụ không có cấp phòng. Hiện cả Bộ có 18 phòng, nếu giảm đi, mỗi phòng có 3 lãnh đạo thì sẽ giảm được 54 lãnh đạo, chỉ còn vụ trưởng, vụ phó. Đối với các cục cũng vậy, sẽ giảm số lượng phòng trong cục đến mức tối thiểu và phải giảm thấp nhất tỷ lệ lãnh đạo quản lý, nhưng vẫn đảm bảo được nhiệm vụ”, ông Hùng nói.
Biên chế còn vẫn sử dụng hợp đồng lao động
Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, đến tháng 12/2016, Bộ có 23 cơ quan hành chính gồm 15 vụ, Văn phòng Bộ, Thanh tra Bộ, Cơ quan đại diện của Bộ tại TP.HCM, 5 cục, 56 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ và một doanh nghiệp nhà nước.
Ngoài ra, Bộ đã thành lập các ban quản lý dự án. Cụ thể năm 2011 có 14 Ban quản lý dự án, năm 2016 có 11 Ban. Các ban quản lý dự án thực hiện nhiệm vụ trong từng giai đoạn cụ thể và giải thể sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Cán bộ của các ban quản lý dự án là các công chức của Bộ làm việc theo chế độ kiêm nhiệm hoặc biệt phái.
Đối với biên chế công chức hành chính, năm 2011 Bộ được giao 609 người, thực hiện 546 người; năm 2016 được giao 605 người, thực hiện 504 người. Số viên chức làm việc tại các đơn vị sự nghiệp trực thuộc năm 2011 là 35.077 người, tháng 12/2016 là 32.900 người.
Theo đánh giá của đoàn giám sát, việc giảm biên chế công chức chưa đạt mục tiêu, còn viên chức vẫn cao hơn mục tiêu đặt ra 1.330 người. Dù biên chế công chức không sử dụng hết nhưng có đến 136 lao động hợp đồng, trong đó có 40 hợp đồng làm công tác chuyên môn là không hợp lý và không phù hợp với quy định của pháp luật.
Điều đó cũng dẫn đến những băn khoăn về tính khả thi của mục tiêu tinh giản biên chế công chức của Bộ 10% từ nay đến năm 2021. Từ năm 2011 đến nay, Bộ GD&ĐT chưa tổ chức thi tuyển dụng công chức.
Đoàn giám sát QH làm việc với Bộ GD&ĐT hôm nay
Ông Trịnh Xuân Hiếu, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ cho hay, đối với 40 trường hợp hợp đồng lao động làm công tác chuyên môn, Bộ sẽ tổng rà soát lại, trên cơ sở số lượng hiện có sẽ tổ chức thi tuyển công chức, công khai, minh bạch.
Nếu cắt ngay những trường hợp này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động chung của Bộ. Bộ đã kiểm điểm trách nhiệm những người có liên quan, sự việc xảy ra từ năm 2014, đã quá thời hiệu xử lý kỷ luật.
“Bộ nghiêm túc nhìn nhận, rút kinh nghiệm, để không để lặp lại trong công tác điều hành”, ông Hiếu nói.
Bộ GD&ĐT cũng bày tỏ những khó khăn khi giảm biên chế viên chức sự nghiệp một cách cơ học trong bối cảnh phải nâng cao chất lượng giáo dục.
"Chuẩn hình thức"
Phó chủ nhiệm UB Đối ngoại của QH Nguyễn Sỹ Cương cho rằng, trong số 22 bộ, cơ quan ngang bộ, tổ chức bộ máy của Bộ GD&ĐT khá ổn định, không bị xáo trộn nhiều và không “đẻ” ra quá nhiều tổ chức mới.
Bộ máy ổn định có mặt tốt là không gây xáo trộn, vì thông thường biên chế tăng xuất phát từ bộ máy tăng. Tuy nhiên, ông Cương nhận xét Bộ chưa thực hiện được chức năng quản lý giao cho.
“Ngành GD&ĐT là ngành có nhiều cái đạt chuẩn hình thức nhất”, ĐB Cương nhận định và dẫn chứng hàng loạt cái nhất. Trường chuẩn rất nhiều, nhất là hệ thống trường phổ thông nhưng thiếu rất nhiều, nợ rất nhiều, không biết bao giờ trả được, cái này có phần lỗi của chính quyền địa phương. Trường trung học cơ sở nhưng bàn ghế của tiểu học. Nhiều trường đại học, kể cả học viện, gian dối số lượng giáo viên cơ hữu.
“Đây là chuẩn hình thức”, ông Cương thẳng thắn nói.
Thừa nhận bệnh thành tích, nhiều trường đạt chuẩn quốc gia nhưng chuẩn hình thức, nợ chuẩn, Thứ trưởng Phạm Mạnh Hùng lý giải, Bộ ban hành quy định về đảm bảo chuẩn nhưng thẩm quyền phê duyệt trường đó có đạt chuẩn hay không lại do các tỉnh quyết định. Vì vậy trách nhiệm đầu tiên thuộc địa phương, nhưng Bộ có trách nhiệm trong việc thanh tra chưa tới chốn.
Thứ trưởng Hùng cho biết, sẽ tăng cường công tác kiểm tra để khắc phục những hạn chế này, đồng thời gắn trách nhiệm người đứng đầu, phát hiện sai phạm sẽ xử lý, có thể cắt giảm chỉ tiêu nếu kê khai không chính xác.
