Theo CNN, nhà ngoại giao hàng đầu Mỹ mô tả động thái trên nhằm tăng cường chính sách của nước này. Ông quả quyết, "những yêu sách của Bắc Kinh đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi ở hầu khắp Biển Đông, cũng như chiến dịch bắt nạt của họ nhằm kiểm soát những nguồn tài nguyên đó là hoàn toàn bất hợp pháp".

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: AP

"Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh coi Biển Đông là đế chế hàng hải của riêng họ. Mỹ luôn sát cánh cùng các đồng minh và đối tác Đông Nam Á trong việc bảo vệ chủ quyền của những nước này đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi, phù hợp với các quyền và nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế", ông Pompeo nhấn mạnh trong một tuyên bố phát đi ngày 13/7.

Ông Pompeo cũng lên án việc Chính phủ Trung Quốc có các yêu sách hàng hải bên trong các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của những quốc gia khác ở Biển Đông.

"Bất kỳ hành động nào của Trung Quốc nhằm quấy rối hoạt động đánh bắt cá hay khai thác dầu khí trong những vùng nước này, hoặc đơn phương thực hiện các hành động như vậy đều là phi pháp", Ngoại trưởng Mỹ nói.

Theo Gregory Poling, chuyên gia nghiên cứu cấp cao về Đông Nam Á kiêm Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế, phát biểu của ông Pompeo về cơ bản cho thấy Mỹ sẽ không còn giữ im lặng trước những tuyên bố bất hợp pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.

Ông Poling nhận định, mọi việc sẽ tùy thuộc vào các bước đi tiếp theo của Washington sau tuyên bố ngày 13/7, nhưng nó là "một đòn giáng mạnh mẽ về mặt ngoại giao". Động thái cũng đánh dấu sự leo thang căng thẳng mới giữa Mỹ và Trung Quốc.

Trước đó, hôm 6/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cáo buộc phía Mỹ đang âm mưu khuấy đảo căng thẳng giữa Bắc Kinh với các nước Đông Nam Á.

"Mỹ cố tình triển khai binh lực cho các cuộc tập trận quy mô lớn ở Biển Đông và nhằm thị uy. Họ có các động cơ ngầm. Mỹ đang gây chia rẽ giữa các quốc gia trong khu vực và quân sự hóa Biển Đông", ông Triệu Lập Kiên nói.