Chiều 12/8, luật sư Lê Hồng Hiển (Hãng luật Lê Hồng Hiển và Cộng sự, Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết đã nhận được đơn yêu cầu của chị Nguyễn Thị Oanh, 33 tuổi (vợ bị cáo Thành) đề nghị cử luật sư tham gia phiên bào chữa khi TAND tỉnh Hưng Yên mở phiên phúc thẩm.

Trong phiên sơ thẩm mở hôm 8/8, Thành, 45 tuổi, bị TAND Khu vực 5, tỉnh Hưng Yên, tuyên 6 năm tù về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Theo luật sư Hiển, khi đọc thông tin về vụ án trên Fanpage mạng xã hội, anh có để lại một bình luận, phân tích sơ qua một số tình tiết, bày tỏ mong muốn bào chữa miễn phí. Người nhà bị cáo sau đó đã liên hệ, nhờ hỗ trợ. Hiện hồ sơ đăng ký tham gia bào chữa tại phiên phúc thẩm đã được chuẩn bị xong.

"Sắp tới, người thân sẽ vào trại giam thăm, hướng dẫn anh Thành làm đơn kháng cáo", luật sư Hiển nói.

Trên các nền tảng mạng xã hội, nhiều luật sư cũng chia sẻ muốn bào chữa miễn phí cho bị cáo. Luật sư Lương Văn Thành, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết anh cùng nhiều đồng nghiệp sẵn sàng hỗ trợ bào chữa miễn phí cho Thành, nếu gia đình có yêu cầu.

Luật sư Thành cho hay, qua tìm hiểu vụ án, thấy tòa tuyên 6 năm tù ở khung truy tố là đúng quy định. Tuy nhiên, với trường hợp gia đình bị cáo có vợ và 3 con nhỏ, kinh tế khó khăn, cần xem xét hoàn cảnh để đưa ra mức án phù hợp, bởi "trăm cái lý không bằng một tý cái tình".

"Việc xét xử ở Hưng Yên cũng gần với Hà Nội, tôi và cộng sự có thể tham gia thuận tiện nên thực tâm rất muốn giúp đỡ", luật sư nói.

Theo hồ sơ vụ án, năm 2022, bị cáo tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là động vật nguy cấp, quý, hiếm cần được bảo tồn, không được nuôi, nhốt, mua bán và có giá trị cao nên nảy sinh ý định nhân giống bán.

Năm 2024, Thành lên mạng xã hội mua một con gà lôi trống của một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng. Sau đó, cũng qua mạng xã hội, Thành liên hệ với người ở huyện Diễn Châu cũ, trao đổi một con chim chích chòe lửa mà mình đang nuôi lấy hai con gà lôi mái của người này, đưa về nuôi chung với con gà lôi trống đã mua trước đó.

Nhà chức trách cáo buộc Thành không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền về việc nuôi những con gà lôi trên. Quá trình nuôi, các con gà lôi mái đẻ được 13 trứng, 3 trứng bị hỏng, số còn lại ấp nở ra được 10 gà con.

Đến tháng 3/2025, muốn bán gà lôi con lấy tiền, Thành đăng trên Facebook với nội dung: "Bữa bạn nào hỏi gà cảnh thì bữa này đã có hai đàn rồi ạ. Có lấy thì nhắn tin lại mình. Hỏi lâu quá giờ mình không nhớ ai nữa". Ngoài ra, Thành còn đăng hai bài lên hội nhóm chuyên về chim, con giống quý hiếm với nội dung: "Có ai bảo tồn không...", kèm theo hình ảnh chụp gà lôi bố mẹ và gà lôi con.

Ngày 26/3, Thành nhận tin nhắn của tài khoản lạ không rõ tên, tuổi, địa chỉ, hỏi mua 10 con gà lôi con. Hai bên thống nhất giá 500.000 đồng/con, số tiền phải thanh toán là 5 triệu đồng. Do gà con còn non, đối tác bảo Thành nuôi thêm mấy ngày với tiền công nuôi là một triệu đồng, và hẹn thời gian giao ngày 2/4.

Thành sau đó dùng số tài khoản ngân hàng của vợ Nguyễn Thị Oanh để nhận 2 triệu đồng tiền cọc từ một tài khoản tên Bùi Tuấn Anh, trú xã Minh Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ. Số tiền còn lại 4 triệu đồng và 2,6 triệu đồng cước xe vận chuyển sẽ thanh toán nốt sau khi người mua nhận đủ

Thái Khắc Thành bên chuồng sắt nhốt gà lôi trắng, thời điểm bị bắt. Ảnh: C.An

Khoảng 7h ngày 1/4, Thành gọi điện cho anh Thái Đình Sơn, trú huyện Đô Lương cũ, nhờ lái ôtô vận chuyển gà, tiền công 2,6 triệu đồng. Do đường xa, mắt kém nên sau khi được một người đàn ông sử dụng số điện thoại lạ gọi điện chuyển một triệu đồng tiền vận chuyển ứng trước, anh Sơn đã thuê anh Hoàng Văn Truyền, trú cùng huyện Đô Lương cũ, lái ôtô chở gà của anh Thành ra tỉnh Thái Bình cũ để giao cho đối tác, tiền công 2,5 triệu đồng.

19h cùng ngày, Thành và vợ bắt 10 con gà lôi con bỏ vào hai thùng giấy carton đã đục lỗ sẵn, lấy băng keo dán kín mặt thùng. Khoảng 7h ngày 2/4, xe chạy đến đường ĐH07, thuộc thôn Quý Sơn, xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ đã bị Công an tỉnh Thái Bình kiểm tra, thu 10 con gà.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình sau đó khám nhà Thành ở xóm Thịnh Tâm, xã Thịnh Sơn, huyện Đô Lương cũ, thu thêm 3 con.

Kết quả giám định ngày 2/4 của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận, 13 con gà là loài gà lôi trắng, tên khoa học Lophura nycthemera, thuộc lớp chim (Aves), bộ gà (Galliformes), họ trĩ (Phasianidae). Gà lôi trắng là loài chim được ghi nhận trong Phụ lục I, nhóm IB, Nghị định 84/2021 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.

Cơ quan điều tra xác định, số điện thoại mà người lạ dùng để liên lạc với phía Thành đã không còn đăng ký chính chủ từ tháng 9/2024. Người đàn ông tên Bùi Tuấn Anh đã chuyển 2 triệu đồng cho vợ anh Thành hiện là chủ một cửa hàng điện thoại ở xã Minh Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ. Tuấn Anh trình bày với cảnh sát, trong hai ngày 27/3 và 1/4 có một người đàn ông đeo khẩu trang đến nhờ chuyển tiền đến hai tài khoản khác rồi trả tiền mặt. Tài khoản Facebook Quốc Huy thì không thể xác minh.

Với chị Oanh (vợ Thành, người nhận tiền) cùng anh Thái Đình Sơn, Hoàng Văn Truyền (những người nhận vận chuyển gà), cơ quan điều tra xác định họ không biết đó là gà lôi trắng thuộc động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nên không xử lý.

Hồ sơ vụ án thể hiện, Thành phạm tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt tù 5-10 năm. Bị cáo 45 tuổi không bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, quá trình điều tra, truy tố thành khẩn khai báo, đã tự nguyện nộp số tiền thu lợi bất chính 2 triệu đồng từ việc bán gà.

Thành có các tình tiết giảm nhẹ khi bố mẹ đẻ được Chủ tịch nước tặng Huy chương Kháng chiến.

Từng tham gia bào chữa chi bị cáo Thành tại phiên sơ thẩm, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết khung hình phạt truy tố khoản 2 với tội danh Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm là 5-10 năm tù. Việc HĐXX tuyên phạt 6 năm là "xử trong khung".

"Tuy nhiên, quan điểm của luật sư là vụ án này hoàn toàn có thể chuyển khung hình phạt sang khoản 1, đề nghị án treo, với lý do phạm tội chưa gây hậu quả, bị cáo có nhân thân tốt. Nhưng tòa sơ thẩm không đồng ý", ông Cường nói.

Chị Nguyễn Thị Oanh khóc khi chia sẻ về hoàn cảnh gia đình. Ảnh: Đức Hùng

Chị Nguyễn Thị Oanh, vợ bị cáo Thành, nói "rất biết ơn việc mấy hôm nay nhiều luật sư liên hệ để nhận bào chữa tại phiên phúc thẩm".

Vợ chồng chị có 3 con, bé lớn vào lớp 2, út hơn 1,5 tuổi, kinh tế khó khăn. Anh Thành trước đây đi hát đám cưới, thỉnh thoảng nuôi chim cảnh, chăm sóc cây cảnh để bán. Từ khi chồng vướng lao lý, chị Oanh nghỉ làm công nhân để ở nhà chăm sóc các con và mẹ già 80 tuổi.

"Tôi mong cơ quan chức năng xem xét hoàn cảnh gia đình tôi một cách thấu tình đạt lý", chị Oanh nói.

Gà lôi trắng (Lophura nycthemera) là loài chim lớn thuộc họ trĩ, sống ở rừng miền núi Đông Nam Á và Trung Quốc, có 15 phân loài. Chim trống trưởng thành (sau khoảng 2 năm) lông trắng, mào đen, bụng xanh đen hoặc trắng; chim mái lông nâu-ôliu suốt đời. Kích thước: trống dài 80-127 cm, mái 56-71 cm, nặng 1-2 kg. Mùa sinh sản từ tháng 2-6, mỗi lứa 4-10 trứng.

Thông tư 27/2025 nêu gà lôi trắng thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm nhóm I. Thông tư yêu cầu bảo tồn tại chỗ hoặc chuyển chỗ, nuôi phục vụ bảo tồn, nghiên cứu, du lịch sinh thái tại cơ sở được cấp phép. Mọi hoạt động khai thác, nuôi, kinh doanh phải có nguồn gốc hợp pháp, không gây hại quần thể tự nhiên. Việc nuôi sinh sản thương mại chỉ áp dụng với cá thể F2 được CITES Việt Nam xác nhận.

Tác giả: Đức Hùng

Nguồn tin: Báo VnExpress