Trong thế giới xe hơi đa dạng ngày nay, quyết định chọn lựa giữa xe số sàn và số tự động không chỉ là việc mua một phương tiện di chuyển, mà còn là quyết định về trải nghiệm lái xe hàng ngày. Hai loại hộp số này đều có những ưu và nhược điểm riêng, từ cách chúng chuyển động, trải nghiệm lái xe đến giá cả. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về sự khác biệt và lợi ích của xe số sàn và số tự động, để bạn có thể đưa ra quyết định phù hợp với nhu cầu cá nhân và phong cách lái xe của mình.

Cần số xe số sàn và xe số tự động. Ảnh minh họa

Những sự khác biệt giữa xe số sàn và số tự động

Xe số sàn có chân côn, xe số tự động thì không

Một trong những điểm khác biệt lớn nhất giữa xe số sàn và số tự động là sự khác nhau ở bộ phận chân côn - bộ phận ngắt kết nối giữa trục sơ và trục thứ cấp của hộp số để giúp lái xe chuyển số. Trong xe số sàn, cần phải sử dụng chân côn để thực hiện việc sang số. Khi lái xe số sàn, người lái cần phải nhấn xuống và nhả chân côn để chuyển số.

Tuy nhiên, với xe số tự động, bộ phận chân côn không tồn tại mà chỉ có chân phanh và chân ga. Khi lái xe số tự động, việc chuyển số được thực hiện tự động bởi hệ thống truyền động tự động và không cần sự can thiệp của tài xế.

Số sàn lái bằng cả 2 chân, số tự động lái bằng 1 chân

Với xe số sàn, tài xế sử dụng chân phải để đạp phanh và ga, còn chân trái được sử dụng để đạp côn. Trong khi đó, với xe số tự động, tài xế sử dụng chân phải để đạp phanh và ga, và chân trái không được sử dụng.

Một số lái xe quen thuộc với việc lái xe số sàn có thể sử dụng cả hai chân để điều khiển khi chuyển sang lái xe số tự động, nhưng đây là một cách lái sai. Khi xảy ra tình huống khẩn cấp, việc đạp cả hai chân có thể làm khó khăn trong việc dừng xe. Hơn nữa, việc sử dụng cả hai chân để lái xe số tự động thường chỉ phù hợp với các tay đua chuyên nghiệp hoặc những người lái xe chuyên đi off-road để tận dụng sức mạnh kéo của động cơ.

Cơ cấu chuyển số

Với xe số sàn, tài xế phải tự chuyển số từ số thấp lên các số cao như 1, 2, 3... hoặc ngược lại từ 6, 5, 4... Tuy nhiên, đối với xe số tự động, tài xế chỉ cần đạp pedan ga, xe sẽ tự động chuyển số lên hoặc xuống khi đạt tốc độ phù hợp. Để tăng cảm giác lái thể thao và đảm bảo an toàn khi vượt đèo hay đổ dốc, nhà sản xuất cũng thêm các chế độ số thể thao số tay (+/-) hoặc các số thấp như D3, 2, 1, L. Người lái cũng có thể tự do chuyển số theo ý muốn khi ở tốc độ phù hợp.

Hình dạng cần số

Một điểm khác biệt dễ nhận thấy là hình dạng của cần chuyển số trên xe số sàn và số tự động khác nhau. Thông thường, cần số sàn có một kiểu đẩy tới các vị trí số khác nhau. Trong khi đó, xe số tự động được liên kết điện tử với hộp số, cho phép nhà sản xuất sáng tạo hình dạng và vị trí của cần số theo ý muốn. Có những loại có hình dạng giống cần số sàn dạng tròn, núm hoặc các kiểu khác.

Giá của xe số sàn và số tự động thường khác nhau

Các mẫu xe ra mắt tại Việt Nam thường có sẵn cả phiên bản số sàn và số tự động. Phiên bản số sàn của các mẫu xe thường là những phiên bản cấp thấp, có giá thấp hơn so với phiên bản số tự động, dao động từ 40-100 triệu đồng. Tuy nhiên, các phiên bản số sàn thường thiếu một số trang bị so với phiên bản số tự động, và thường phù hợp cho mục đích sử dụng dịch vụ.

Ưu nhược điểm của xe số sàn và xe số tự động

Ưu điểm đầu tiên khi sử dụng xe số tự động là sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn khi cùng di chuyển trong đường thành phố do tỷ số truyền cuối của số tự động cao nên động cơ sẽ làm việc ít hơn.

Bên cạnh đó, xe số tự động sẽ cho cảm giác lái nhàn hơn, dễ hơn do không cần đạp côn mà chỉ cần nhấn chân ga để chạy, đặc biệt thuận tiện cho việc lái xe trong đô thị vốn thường xuyên xảy ra tình trạng kẹt xe.

Tuy nhiên, cũng chính vì việc lái xe nhàn, dễ hơn nên người lái dễ lạc vào tâm lý chủ quan, dẫn đến tình trạng đạp nhầm chân ga, khiến người lái mất tự chủ với tốc độ và từ đó gây ra tai nạn.

Tóm lại, xe số tự động rất hợp để di chuyển trong phố, nơi mật độ dân cư cao, tốc độ di chuyển trung bình.

Còn đối với xe số sàn, việc điều khiển xe sẽ đem lại cảm giác thú vị hơn. Theo đó, để lái xe số sàn, tài xế cần nắm vững các kỹ năng cơ bản như khởi động động cơ, đạp phanh, xuống số, lên dốc, chuyển số và một số kỹ năng khác. Sau khi đã làm quen với các kỹ năng cơ bản, người lái có thể học các kỹ thuật cao hơn như rà phanh, drift và những kỹ năng lái khác.

Nhiều tài xế nhận xét rằng hộp số sàn thường đáp ứng nhanh chóng yêu cầu thay đổi lực kéo và tốc độ, mang lại cảm giác "bốc" hơn. Điều mà không phải hộp số tự động nào cũng có thể đạt được hiệu quả như vậy.

Không chỉ đem lại cảm giác thú vị khi lái, xe số sàn còn được đánh giá là toàn hơn. Do khi điều khiển tài xế sẽ phải kết hợp sử dụng cả 2 chân và tay với khá nhiều thao tác đòi hỏi sự tập trung cao hơn, từ đó, giúp đảm bảo khả năng kiểm soát tình huống tốt hơn. Ngoài ra, trong quá trình di chuyển, khi gặp chướng ngại vật, nếu người lái không đạp côn thì xe sẽ tự động tắt máy. Ưu điểm này giúp ngăn ngừa tình trạng mất kiểm soát tốc độ.

Nếu xe số tự động tiết kiệm nhiên liệu hơn khi đi trong phố thì xe số sàn lại tiết kiệm hơn khi đi đường trường, với những cung đường cao tốc, mật độ phương tiện không quá đông, sẽ đem đến cho người điều khiển cảm giác phấn khích khi được tăng ga với xe số sàn.

Không những thế chi phí bảo dưỡng xe số sàn lại thấp hơn số tự động vì hộp số sàn có cấu tạo đơn giản hơn nên việc sửa chữa sẽ không phức tạp bằng. Hơn thế, loại hộp số này cũng không đòi hỏi phải thay thế bộ ly hợp theo định kỳ.

Tuy nhiên đối với lái mới, xe số sàn lại đem đến nhiều sự bất tiện trong sử dụng do phải thực hiện nhiều thao tác trong lúc lái, người lái chưa thạo sẽ mãi loay hoay với tổ hợp côn - phanh - ga và nhớ vị trí trên cần số mà không tập trung được cho quãng đường phía trước, từ đó cũng có nguy cơ để xảy ra tai nạn. Cộng thêm việc phải thường xuyên đạp côn, nhấn phanh khi di chuyển trong điều kiện đường phố đông đúc, kẹt xe, gây mỏi chân, căng thẳng... thì hộp số sàn càng không phù hợp với những người lớn tuổi, phụ nữ hoặc người có vấn đề về sức khỏe.

Trên đây là cái nhìn và đánh giá tổng quan về hai loại hộp số phổ biến trên thị trường xe hơi hiện tại. Việc lựa chọn giữa xe số sàn và số tự động phụ thuộc vào sở thích cá nhân, môi trường lái xe và mong muốn về tiện ích. Dù có nhược điểm riêng, cả hai loại xe đều mang lại những trải nghiệm lái xe độc đáo và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người lái.

Tác giả: Duy Trinh (t/h)

Nguồn tin: vietq.vn