Trong phần đầu trả lời báo chí, Trung tướng Võ Văn Tuấn đã nêu khái quát những hoạt động Bộ Quốc phòng đã thực hiện trong những ngày qua nhằm tìm kiếm và khắc phục hậu quả của hai vụ tai nạn máy bay Su30 MK2 và Casa 212.

Theo đó khẳng định, máy bay Su30-MK2 của Không quân VN bị rơi ở Đông Bắc đảo Hòn Mắt, thuộc vùng biển VN, cách bờ khoảng 40km, còn Casa 212 của Lữ đoàn Không quân 918 (thuộc Quân chủng Phòng không Không quân) rơi ở vị trí khoảng 30km về phía Nam - Đông Nam của đảo Bạch Long Vĩ, cách đường phân định vịnh Bắc Bộ khoảng 50km.

Thượng tướng Võ Văn Tuấn thông tin về việc tìm kiếm 2 máy bay mất tích.

"Với Su-30 đã cứu được phi công Nguyễn Hữu Cường và vớt được thi thể phi công Trần Quang Khải. Còn 9 người phi hành đoàn Casa212 đã hy sinh", Trung tướng cho biết. Nhiều thi thể của phi hành đoàn đã được đưa lên cùng những bộ phận, vật thể quan trọng liên quan đến hai máy bay.

Trục vớt máy bay Casa 212 rơi tại vùng biển đảo Bạch Long Vỹ. (Ảnh: Bộ Quốc phòng)

Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân VN nhấn mạnh việc tiếp theo đây là làm các chính sách cho các quân nhân đã hy sinh, cũng như gia đình họ, theo quy định của Đảng, nhà nước và Bộ Quốc phòng đối với các quân nhân hy sinh trong thực hiện nhiệm vụ.

Tìm hộp đen, phân tích nguyên nhân tai nạn

Về kỹ thuật, Trung tướng Võ Văn Tuấn nhấn mạnh việc quan trọng phải tìm được hộp đen, rồi kết hợp với các yếu tố khách quan khác để tìm, phân tích nguyên nhân tai nạn, từ đó phòng ngừa tai nạn trong tương lai.

Với Su30, qua thông tin của phi công Nguyễn Hữu Cường, người đã thoát hiểm và sức khỏe ổn định, nguyên nhân ban đầu là có sự cố trong buồng lái nên phi công phải nhảy dù thoát hiểm.

Với Casa là máy bay đang đi làm nhiệm vụ cứu nạn Su-30, hiện đang tìm kiếm hộp đen, căn cứ vào đó sẽ cùng với các yếu tố khác đánh giá nguyên nhân.

“Nhưng chúng ta biết rằng thời tiết thực tế lúc đó biến đổi bất thường, không ổn định, máy bay do đang làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn nên bay ở độ cao thấp, đây là các yếu tố, nguyên nhân kết hợp gây ra tai nạn”, Trung tướng nhấn mạnh.

Ngư dân rất tốt và nhiệt tình

Nhìn lại 10 ngày triển khai tìm kiếm hai máy bay, Trung tướng Võ Văn Tuấn nhấn mạnh những nỗ lực tổng hợp, trước tiên là do lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ hết sức quan tâm, quan tâm sâu sắc và chỉ đạo ngay lập tức. Quân ủy TƯ Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Đại tướng Ngô Xuân Lịch, đã lập tức, kiên quyết, quyết liệt chỉ đạo triển khai những biện pháp đồng bộ, phương tiện và lực lượng để kịp thời tìm kiếm cứu nạn.

Trong đó, các lực lượng liên quan trong quân đội như quân chủng hải quân, phòng không không quân, cảnh sát biển, biên phòng, quân khu 3, quân khu 4, công binh... đã được huy động tổng lực theo kế hoạch cụ thể.

Ngoài ra là hệ thống tổ chức đảm bảo thông tin liên lạc, hậu cần, kỹ thuật, trang bị và đặc biệt là sự phối hợp từ UBND các tỉnh như Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Ninh, Hải Phòng, đồng thời huy động tổng lực lực lượng ngư dân.

“Ngư dân ta rất tốt và nhiệt tình, khi được thông báo chỉ đạo thống nhất đã phối hợp kịp thời, đóng góp quan trọng trong tìm kiếm, góp phần trực tiếp tìm được những vị trí cần xác định như tìm thi thể phi công, vị trí máy bay rơi, đặc biệt là cứu được phi công Nguyễn Hữu Cường sau 20 giờ lênh đênh trên biển”, Trung tướng Võ Văn Tuấn nhấn mạnh.

Một việc đáng kể đó là dù trong điều kiện đất nước khó khăn, Đảng, Nhà nước và quân đội đã quan tâm trang bị hiện đại cho công tác tìm kiếm cứu nạn, như hệ thống định vị sonar, tìm hộp đen, dò mìn, người nhái..., kết hợp với các phương tiện truyền thống, dẫn đến hiệu quả nhanh trong điều kiện thời tiết khó khăn, khắc nghiệt, ban đêm, sóng to gió lớn...

Ngoài ra có sự đóng góp của hợp tác quốc tế trong tìm kiếm cứu nạn như TQ đã tạo điều kiện thuận lợi cho các phương tiện của ta như máy bay, tàu. TQ cũng cử nhiều tàu, máy bay, phương tiện giúp tìm ở phía Đông đường phân định.

Đại sứ Mỹ tại VN cũng nhanh chóng thông báo rằng Mỹ sẵn sàng chia sẻ, phối hợp, giúp VN tìm kiếm cứu nạn. Một số tập đoàn liên quan như Airbus - nhà cung cấp máy bay Casa 212, tập đoàn Mỹ cung cấp thiết bị tìm kiếm hộp đen..., cũng cử chuyên gia sang trao đổi thông tin đồng bộ với ta để phối hợp tìm kiếm.

Việc xác định vị trí Casa 212 kịp thời cũng là có sự thông báo của một tàu New Zealand đi qua vùng biển này, phát hiện các vật thể đã có trách nhiệm dừng lại, thông báo và chờ ta đến trục vớt và xác định là của Casa 212.

“Cần nói thêm là tình cảm. Khi máy bay MH370 gặp tai nạn nghi là trong khu vực biển của chúng ta quản lý, ta đã cử rất phương tiện ra tìm kiếm. Trên máy bay này, đa số là người TQ. Chính Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 918, Đại tá Lê Kiêm Toàn đã thực hiện nhiều chuyến bay tìm kiếm. TQ khi nghe thông báo đã rất cảm động và nhiệt tình giúp đỡ, thể hiện trách nhiệm, có đi có lại”, Trung tướng cho hay.

Ông cho biết, với khả năng, năng lực và cách chỉ đạo hiện nay, ta sẽ kết thúc, hoàn thành được việc tìm kiếm cứu nạn và giải quyết hậu quả của hai vụ tai nạn máy bay. Qua đó, ta cũng sẽ nhanh chóng tìm ra nguyên nhân để phòng ngừa trong tương lai…

Diễn biến hai máy bay gặp nạn

- Khoảng 7h29 sáng 14/6: Tiêm kích Su-30MK2 số hiệu 8585 gặp nạn khi Thiếu tá Nguyễn Hữu Cường (39 tuổi) và Thượng tá (nay là Đại tá) Trần Quang Khải (43 tuổi) làm nhiệm vụ huấn luyện trên biển.

Vị trí gặp nạn thuộc vùng biển phía đông Nghệ An, gần đảo Mắt (thị xã Cửa Lò), cách TP Vinh khoảng 40km. Đây là khu vực giáp ranh giữa Nghệ An và Thanh Hóa, cách nơi máy bay xuất phát khoảng 200km.

- Ngày 15/6: Thiếu tá Cường được tàu cá của ngư dân cứu sống.

- Ngày 16/6: Quá trình tìm kiếm phi công Trần Quang Khải, máy bay Casa 212 chở 9 quân nhân đã rơi trên vùng biển Hải Phòng, cách đảo Bạch Long Vĩ khoảng 44 hải lý.

- Ngày 17/6: Thi thể phi công Trần Quang Khải được ngư dân Nghệ An tìm thấy.

- Ngày 23/6: Lực lượng tìm kiếm đã xác định được vị trí máy bay Casa 212 rơi tại vùng biển cách Bạch Long Vỹ 30km và tiến hành trục vớt, tìm kiếm các quân nhân.

- Trưa 24/6: Nhiều thi thể thành viên đội bay cùng động cơ và nhiều mảnh vỡ, bộ phận máy bay Casa 212 được tìm thấy.