Trước đó ngày 10-6, người sẽ nhậm chức ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, tuyên bố đàm phán song phương với Trung Quốc là cần thiết vì PCA không có thẩm quyền thực thi phán quyết của mình.
“Thậm chí nếu chúng ta nhận được một phán quyết có lợi từ PCA, vẫn còn câu hỏi làm sao để quyết định này được thực thi hoặc đưa vào thực tế” - ông Yasay băn khoăn.
Ông Del Rosario cho biết nhóm tham gia phiên tòa PCA đã yêu cầu chính phủ mới của Philippines chờ phán quyết của PCA trước khi chọn cách đàm phán với Trung Quốc. “Chúng tôi đã nói chuyện và tân tổng thống nói ông sẽ chờ các diễn biến trong hai năm, nếu vẫn không có gì thay đổi, Philippines sẽ tiến hành đàm phán song phương” - ông Del Rosario cho biết thêm.
Theo phó chánh án Antonio Carpio, Manila thậm chí cần phải đưa vụ kiện PCA lên tận cấp Liên Hiệp Quốc để phán quyết được thi hành.
Ông Delfin Lorenzana, người sẽ trở thành tân bộ trưởng quốc phòng Philippines, nhận định cách hành xử của Trung Quốc trước phán quyết của PCA (dự kiến ngày 7-7) đang rất khó hiểu.
“Dù họ tuyên bố sẽ không chấp hành phán quyết, họ vẫn muốn chúng tôi rút lui hoặc tìm cách trì hoãn. Nếu họ đã không chấp hành, tại sao lại quan tâm phán quyết sẽ có trong hôm nay hay ngày mai?” - ông Lorenzana đặt vấn đề.
Tác giả bài viết: PHÚC LONG