Đá hoa trắng ở Việt Nam hầu như tập trung chủ yếu ở hai tỉnh Nghệ An và Yên Bái. Đây là mặt hàng có giá trị kinh tế cao, được xem như "vàng trắng" của huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) hay huyện Lục Yên, Yên Bình (Yên Bái).

Riêng tại huyện Quỳ Hợp (Nghệ An), đá hoa trắng được phân bố chủ yếu ở các xã như Châu Hồng, Liên Hợp, Châu Cường, Châu Quang, Châu Lộc... với trữ lượng hàng trăm nghìn tấn. Những năm qua, việc khai thác, chế biến đá trắng ở Nghệ An chủ yếu dùng để xuất khẩu là chính, qua cảng Cửa Lò (Nghệ An) hay cảng Nghi Sơn (Thanh Hóa).

Một mỏ đá hoa trắng đang trong thời khai thác ở huyện Quỳ Hợp, Nghệ An. Ảnh: Văn Dũng

Theo báo cáo của Phòng TN&MT huyện Quỳ Hợp, trên địa bàn huyện này hiện có tổng cộng 79 mỏ khoáng sản được cấp phép còn hạn của 64 doanh nghiệp, trong đó có hơn 30 mỏ khai thác đá hoa trắng, 29 mỏ khai thác đá xây dựng, còn lại là mỏ quặng thiếc, nước khoáng.

Bên cạnh đó có 78 mỏ đã hết hạn, trong đó có 50 mỏ đã có quyết định đóng cửa mỏ, 11 mỏ được cấp lại, 14 mỏ đang thực hiện trình tự thủ tục cấp lại… Ngoài ra, trên địa bàn huyện Quỳ Hợp hiện có hơn 150 xưởng chế biến khoáng sản, trong đó có gần 50 xưởng sản xuất theo hộ kinh doanh.

Thời gian qua, mặc dù công tác chỉ đạo và quản lý nhà nước đối với lĩnh vực khoáng sản được UBND huyện Quỳ Hợp quan tâm chỉ đạo, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản trong đội ngũ cán bộ quản lý các cấp, cũng trong doanh nghiệp và người dân địa phương.

Cùng với đó là các cuộc thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm về khai thác khoáng sản chưa được cấp phép, khai thác ngoài khu vực mỏ được cấp phép, khai thác vượt công suất, trữ lượng được cấp phép; công tác bảo vệ môi trường, an toàn lao động trong khai thác và hoạt động chế biến khoáng sản...

Tuy nhiên, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn xảy ra trên địa bàn. Một số doanh nghiệp đã khai thác ngoài khu vực được cấp phép và khai thác vượt công suất, trữ lượng được cấp phép; sử dụng vật liệu nổ không đúng quy định; gây ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn... làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân gần khu vực mỏ.

Năm 2022, UBND huyện Quỳ Hợp đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 16 doanh nghiệp khai khoáng, với số tiền phạt lên tới gần 2,7 tỷ đồng. Các hành vi vi phạm phổ biến là khai thác vượt quá phạm vi cho phép, lấn chiếm đất, không thực hiện đúng các biện pháp bảo vệ môi trường, không lắp trạm cân tại khu vực mỏ, vi phạm về nội quy lao động, không đầy đủ hồ sơ, chứng từ...

Nhadautu.vn điểm một số mỏ đá hoa trắng lớn đang còn thời hạn khai thác trên địa bàn huyện Quỳ Hợp như: 2 mỏ của Công ty Cổ phần (CTCP) An Sơn ở xã Liên Hợp, Thọ Hợp và Châu Lộc; mỏ của Công ty Hợp tác kinh tế QK4 (Á Châu) tại xã Châu Quang; mỏ của Công ty Khoáng sản Nghệ An ở xã Châu Tiến; CTCP Khoáng sản RICOH – MDC4 (thay CTCP Phát triển khoáng sản 4) tại xã Châu Cường; Công ty TNHH Chính Nghĩa thuộc xã Châu Hồng và Châu Tiến.

Mỏ của DNTN Long Anh tại xã Châu Lộc; CTCP An Lộc tại xã Liên Hợp; Công ty TNHH đá Phủ Quỳ ở xã Châu Cường; Tổng CTCP thương mại xây dựng Vietracimex tại xã Liên Hợp; Công ty TNHH TM&DV vận tải Lam Hồng tại xã Châu Tiến; CTCP Đồng Tiến tại xã Châu Tiến; Công ty TNHH KS Omya Việt Nam tại xã Châu Tiến; CTCP SX&TM Quang Long tại xã Châu Lộc; CTCP Xuất khẩu và khai thác khoáng sản Việt Nam tại Châu Lộc và Liên Hợp.

Ngoài ra, ở huyện Quỳ Hợp còn nhiều điểm mỏ đá hoa trắng khác như: Mỏ của Công ty TNHH Phú Thắng tại xã Châu Hồng; CTCP Xây dựng và Hợp tác đầu tư Đất Việt ở xã Liên Hợp và Châu Lộc; Công ty TNHH Hà An Quỳ Hợp ở xã Liên Hợp; Công ty TNHH INVECON Quỳ Hợp tại xã Châu Tiến; Công ty TNHH Thành Trung (CN cho Kiều Phát) ở xã Liên Hợp; Công ty TNHH Thành Trung tại xã Châu Lộc; Công ty TNHH Đồng Lợi ở xã Châu Cường; Doanh nghiệp tư nhân Hải Hà tại xã Châu Cường; HTX Khai thác chế biến đá Thanh An tại xã Châu Cường; Công ty TNHH TM Phúc Hưng tại xã Liên Hợp; CTCP đá Châu Á tại xã Châu Tiến; CTCP Khoáng sản Á Châu tại xã Châu Hồng; Công ty khai thác đá vôi Yabashi Việt Nam (Việt – Nhật) tại xã Châu Cường…

Tác giả: VĂN DŨNG

Nguồn tin: nhadautu.vn