Cá cóc Tam Đảo có thân hình rất đặc biệt, hoa văn đẹp, được tìm thấy nhiều ở các tỉnh Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, Thái Nguyên, đặc biệt là dãy núi Tam Đảo

Nếu chỉ nhìn bằng mắt thường, nhiều người sẽ nghĩ đây là một loài bò sát. Bởi nhìn chúng giống thằn lằn, có thân hình dài, hơi dẹt, đuôi dài dẹp bên, đuôi tròn

Da cá xù xì với nhiều mụn chạy thành dọc dài từ hai bên xuống đuôi, tiết ra chất nhầy như con cóc

Cá cóc Tam Đảo được cho là có thể trị hen suyễn, còi xương rất tốt hoặc ngâm rượu thuốc, sưu tầm...

Cá cóc Tam Đảo ăn sâu bọ, nhện, giun, nòng nọc, ếch nhái con và rong rêu...

Kích thước chiều dài thân cá khoảng 15-18,5 cm. Chúng được gọi là cá vì phần thân trước có 2 chi nhỏ nhô ra giúp di chuyển dễ dàng, bên cạnh đó là thân có vây và đuôi giống cá

Khi ở dưới nước, cá cóc Tam Đảo bơi bằng đuôi với chân áp sát vào phía thân. Còn ở trên cạn, chúng di chuyển bằng bốn chân

Cá cóc Tam Đảo còn có tên gọi quen thuộc mà người dân địa phương hay nhắc là tắc kè nước, cá cóc bụng hoa hay sa giông bụng hoa...

Mặc dù được liệt vào Sách đỏ Việt Nam và cấm hoàn toàn việc khai thác nhưng do giá trị của cá cóc Tam Đảo cao, bị săn lùng gắt gao nên số lượng còn lại rất ít và đang có nguy cơ tuyệt chủng