- Lý do tại sao dự án được trình dừng một cách đột ngột, gấp gáp như vậy tại kỳ họp này, thưa ông?
- Không phải đột ngột, gấp gáp đâu mà sau một thời gian triển khai đầu tư, báo cáo khả thi dự án (FS) đã gần như hoàn thiện cho thấy vấn đề là tổng mức đầu tư quá cao, tăng gần gấp đôi dự kiến ban đầu mà Quốc hội đặt ra trong Nghị quyết 41. Theo đó, tính khả thi của dự án không còn nữa. Giá điện dự kiến ngày xưa chỉ có 4 cent- 4,5 cent/kwh nhưng giờ theo tính toán mới thì giá thành điện sản xuất ra sẽ tới gần 8 cent/kmh. Mà đây là mình còn chưa tính toán hết các yếu tố như trần giá điện sẽ trội lên thêm.
Ngoài ra, một số vấn đề, dù mình cũng đã lường trước nhưng vẫn thấy tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro. Nhất là sau vụ Formosa, chúng ta xác định, chất thải hạt nhân, dù hiện có rất nhiều công nghệ lưu giữ nhưng ngay với những nước phát triển của thế giới, cũng vẫn là một vấn đề cho thấy tiềm ẩn những yếu tố gây mất an toàn.
Vấn đề nữa nổi lên là tình hình Biển Đông hiện nay mà khi ban hành Nghị quyết 41 về chủ trương đầu tư dự án mình chưa lường tới. Trong khi đó, vị trí dự kiến xây dựng dự án điện ở Ninh Thuận lại rất gần khu vực quần đảo Hoàng Sa , Trường Sa, tiếp giáp với khu vực chiến lược mà nhiều người rất quan tâm.
- Như trao đổi của lãnh đạo EVN thì có vấn đề là các cơ quan dự báo, tính toán không chuẩn về nhu cầu phải phát triển nguồn năng lượng cho phát triển kinh tế, thưa ông?
- Về tăng trưởng kinh tế, trước đây nhiều tính toán của ta, mức tăng trưởng bình quân là 7,5-8%/năm, thậm chí ở mức cao là trên 9-10%/năm. Mà tăng trưởng đi liền với nhu cầu năng lượng lớn, cứ mỗi đơn vị tăng trưởng kinh tế, điện cũng phải tăng trưởng 2%. Như vậy, với 7-8% tăng trưởng thì điện phải tăng 16%/năm, thậm chí theo tính toán của mình là 22%. Khi đó thì các nguồn năng lượng của chúng ta như nhiệt điện, thuỷ điện đều đến giới hạn khai thác nên khi đó phải tính đến điện hạt nhân. Nhưng với tình hình kinh tế hiện nay thì có cố gắng, mức tăng trưởng của ta cũng chỉ tới 6%/năm.
Ngoài ra, với công nghệ tiết kiệm điện bây giờ, một cái bóng chỉ 5W hiện nay độ phát sáng cũng bằng bóng 50W, tương tự công nghệ và các thiết bị sử dụng điện tiết kiệm khác cũng đã rất phát triển rồi. Tổn hao điện của ngành diện trước cũng rất lớn (8-10%) nhưng giờ chỉ còn 5-6% mà khả năng còn giảm nữa nên phần này ta cũng tiết kiệm được lượng điện năng đáng kể.
Với tất cả những tính toán đó thì nhu cầu điện tới 2020-2021 của mình vẫn đáp ứng tốt.
- Nói như vậy, có vẻ như ông đồng tình với đề xuất dừng thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận của Chính phủ. Quan điểm chung của UB Khoa học, Công nghệ & Môi trường của Quốc hội - cơ quan thẩm tra tờ trình của Chính phủ về vấn đề này thế nào, thưa ông?
- Chúng tôi đồng ý. Dù vậy, tất nhiên là Quốc hội còn phải họp, thảo luận cụ thể rồi mới quyết định được vấn đề này.
- Xin cảm ơn ông!
Tác giả bài viết: P.Thảo
Nguồn tin: