Bóng đá Việt Nam (BĐVN) từng có được một thế hệ được đánh giá rất cao, thế hệ khởi đầu với chiến tích á quân giải U23 châu Á 2018 tại Thường Châu (Trung Quốc).

Bỏ lỡ thời cơ vàng

Thế hệ đó đã tiếp tục giúp đội tuyển Olympic Việt Nam vào bán kết Á vận hội 2018, rồi vào tứ kết giải Asian Cup 2019, có nghĩa là vào top 8 đội mạnh nhất châu Á. Ở khu vực Đông Nam Á, cũng thế hệ này đã giúp cho BĐVN lần thứ 2 sau 10 năm vô địch AFF Cup 2018, rồi sau đó là chiếc HCV bóng đá SEA Games 2019 sau 60 năm chờ đợi từ năm 1959.

Trong thời điểm này, không ít người đã mơ, đã hy vọng BĐVN sẽ nhân cơ hội này sẽ chen vào nhóm 10 đội bóng hàng đầu châu Á và tiến đến có mặt ở vòng chung kết World Cup 2026. Tuy nhiên giấc mơ đã sớm bị tan vỡ.

Chúng ta đã thực sự nghiêm túc nhìn lại thất bại này? Đâu là chiến lược "phát triển đúng" với những giải pháp cụ thể, phù hợp với năng lực kinh tế của đất nước?

Người hâm mộ kỳ vọng BĐVN sẽ sớm góp mặt ở World Cup. Ảnh: VFF

Đầu tiên là đề cập về hệ thống thi đấu bóng đá quốc gia, cho đến nay Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Phát triển bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) vẫn chưa thể tái cầu trúc số lượng đội tham gia cho phù hợp. Hiện nay, V-League 2024-2025 đang có 14 đội dự tranh, trong khi ở giải Hạng Nhất chỉ có 11 đội.

Với chỉ tiêu phát triển cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bóng đá, cũng có nhiều bất cập, đơn cử cả 3 CLB Hà Nội, Thể Công Viettel, Công an Hà Nội cùng chọn Hàng Đẫy là sân nhà, điều này là vi phạm quy định của bóng đá thế giới. Do vậy, CLB Thể Công Viettel phải chọn Mỹ Đình, sân vận động quốc gia là sân nhà. Đó là chưa nói đến mặt sân thi đấu của 2 sân Quy Nhơn và Thanh Hóa - hai sân của CLB Bình Định và Thanh Hóa - có chất lượng kém, chưa đủ điều kiện tổ chức các trận đấu V-League.

Một bất cập khác là về kinh phí. Mùa giải 2024-2025, nếu không có LPBank hỗ trợ kinh phí 6/11 đội và tài trợ toàn phần cho đội Phù Đổng Ninh Bình thì không biết Giải Hạng Nhất 2024-2025 có bao nhiêu đội tham dự khi không đủ nguồn tài chính, trong đó đội Long An đã chính thức tuyên bố giải thể, sẵn sàng khởi động lại từ Giải Hạng ba. Nhưng may mà có nguồn tài trợ vào giờ chót từ LPBank, Long An mới có thể tham gia thi đấu Giải Hạng Nhất mùa này.

Với sự thành công đột biến của BĐVN trong 2 năm 2018, 2019 đáng tiếc là BĐVN chưa thể tận dụng cơ hội vàng, thậm chí còn thụt lùi. Đội tuyển quốc gia bị phải dừng bước từ vòng loại thứ 2 World Cup 2026 khu vực châu Á, trong khi trước đó 4 năm, ĐTVN vào đến vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á.

Cùng nhìn vào vị trí 94 trên bảng xếp hạng FIFA vào ngày 28-11-2019 cho đến hôm nay, thứ hạng mới nhất của Việt Nam là 114 vào ngày 19-12-2024 (lần tới FIFA sẽ cập nhật bảng xếp hạng vào ngày 3-4-2025). Rõ ràng tiềm năng là có, vấn đề là chúng ta cần sớm chấn chỉnh lại hệ thống giải quốc nội - như đã đề cập ở trên. Giải quốc nội thật sự chất lượng cao thì đội tuyển quốc gia mới được hưởng lợi.

Cơ hội nhen nhóm lần thứ hai?

Khi tình yêu và niềm hy vọng của người hâm mộ xuống đến mức báo động, BĐVN lại bất ngờ có được thành tích: vô địch ASEAN Cup 2024. Thành quả này có được khi BĐVN tập trung toàn lực cho giải đấu này, khác với những ứng viên vô địch không thể tập hợp được lực lượng mạnh nhất cùng nhiều yếu tố không tích cực khác như Thái Lan, Indonesia, Singapore, Philippines, Malaysia.

Tuy nhiên, với kết quả chiến thắng gần như tuyệt đối của BĐVN tại ASEAN Cup 2024 từ kết quả đồng đội cho đến cá nhân, đặc biệt lần đầu tiên ĐTVN thắng Thái Lan trong cả 2 trận chung kết lượt đi và lượt về, rõ ràng không ai có thể phủ nhận chiến thắng thuyết phục của BĐVN tại ASEAN Cup 2024. BĐVN đã vươn lên 2 bậc từ 116 lên 114.

Nói cơ hội nhen nhóm lần hai là vậy. Vì cơ hội này đến vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025, thời điểm này xảy ra sau khi Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký quyết định phê duyệt "Chiến lược phát triển thể dục, thể thao Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" vào ngày 15-10-2024.

Trong chiến lược đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, mục tiêu cụ thể của bóng đá nam là vào top 10 châu Á và định hướng đến năm 2045, bóng đá nam vào top 8 châu Á, giành quyền vào vòng chung kết World Cup.

Với niềm vui vô địch ASEAN Cup 2024, hy vọng các cơ quan chức năng liên quan sẽ rút ra được những bài học từ thất bại của quá khứ để hướng đến tương lai, để việc lọt vào World Cup với BĐVN sẽ không mãi là giấc mơ!

Tác giả: Hoàng Tú

Nguồn tin: Báo Người Lao Động