Thủ tướng Anh Liz Truss - Ảnh: REUTERS

Trả lời Đài BBC ngày 17-10 (giờ Anh), 18-10 (giờ Việt Nam), bà Truss cho biết: "Tôi muốn nhận trách nhiệm và xin lỗi vì những sai lầm đã xảy ra". Bà cho biết mình vẫn tin tưởng vào một nền kinh tế "tăng trưởng cao nhưng thu thuế ít", nhưng ổn định kinh tế là ưu tiên của bà trong vai trò thủ tướng.

Về việc mất đi sự ủng hộ trong vai trò thủ tướng và câu hỏi bà đang không kiểm soát chính phủ về chính sách, bà cho biết mình "cam kết phục vụ đất nước".

Đến nay, chính quyền của bà Truss đã bỏ hầu hết chính sách cắt giảm thuế công bố tháng trước, vốn là nguyên nhân khiến thị trường hỗn loạn.

Trước đó, ngày 23-9, chính phủ của bà Truss, do cựu bộ trưởng Kwasi Kwarteng - người mới bị sa thải ngày 14-10 - đại diện công bố kế hoạch cắt giảm thuế trị giá 45 tỉ bảng (50,4 tỉ USD) cho các tập đoàn và người có thu nhập cao (trên 150.000 bảng/167.000 USD một năm).

Ngoài ra là kế hoạch hỗ trợ tiền khí đốt và điện cho các gia đình và doanh nghiệp đến cuối năm 2024.

Thị trường lo ngại kế hoạch kinh tế này sẽ làm tăng nợ công và đẩy giá năng lượng tăng cao hơn ở Anh. Ngay lập tức, đồng bảng Anh giảm hơn 3%, xuống mức thấp nhất kể từ năm 1971. Mức thấp kỷ lục của bảng Anh so với USD được ghi nhận với mức 1 bảng = 1,0697 USD ghi nhận ngày 26-9 theo trang tỉ giá hối đoái Anh.

Việc bổ nhiệm bộ trưởng tài chính mới - ông Jeremy Hunt từ ngày 14-10 thay ông Kwasi Kwarteng khiến vị trí của bà Truss rơi vào tình trạng bấp bênh. Nghị sĩ Đảng Bảo thủ Roger Gale còn cho rằng ông Hunt mới là "thủ tướng thực quyền".

Ông Hunt đã đảo ngược hầu hết các chính sách của bà Truss. Nói trước Quốc hội, ông Hunt công bố: "Thủ tướng và tôi hôm qua đã đồng ý đảo ngược gần như tất cả các biện pháp thuế được công bố trong kế hoạch tăng trưởng ba tuần trước".

Ông Hunt cũng sẽ tăng một số loại thuế và cắt giảm chi tiêu công để mang lại sự ổn định cho thị trường tài chính và đảm bảo tăng trưởng.

Theo báo The Guardian, sự ủng hộ với bà Truss trong nội các Anh đã bốc hơi nhanh chóng trong vòng chưa đầy 50 ngày sau khi bà nhậm chức. Sóng gió bắt đầu với kế hoạch cắt giảm thuế bà đưa ra trong khi vận động tranh cử và bắt tay thực hiện sau khi nhậm chức.

Gần đây, nhiều chính trị gia và báo chí Anh đã đặt vấn đề phải chăng bà không đủ khả năng lãnh đạo và nên từ chức.

Ngày 14-10, trong một cuộc họp báo, các nhà báo yêu cầu thủ tướng Anh hãy giải thích vì sao bà còn ngồi ghế thủ tướng khi từ bỏ cam kết của chính mình khi vận động tranh cử.

Một câu hỏi khác khó không kém: "Thưa bà thủ tướng, bà là tác giả của kế hoạch cắt giảm thuế, bà cùng cựu bộ trưởng tài chính của mình lên kế hoạch này, tại sao bà có thể ngồi đây trong khi ông ấy bị sa thải?".

Với cả hai câu hỏi, tựu trung, bà Truss giải thích rằng sự thay đổi về chính sách và việc mình ở lại là để giúp ổn định nền kinh tế đất nước, ưu tiên hàng đầu hiện nay.

Tác giả: HỒNG VÂN

Nguồn tin: Báo Tuổi trẻ