Những ca cấp cứu nghẹt thở

Tôi hẹn gặp Thượng uý, điều dưỡng Đỗ Thị Kim Oanh vào một buổi sáng thứ bảy, khi chị đang trong ca trực bận rộn. Dù là ngày nghỉ, nhưng bên trong phòng ICU, bệnh nhân nặng phải thở máy, lọc máu vẫn như ngày thường. Công việc của các điều dưỡng hồi sức cấp cứu có đặc thù riêng, không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ y lệnh của bác sĩ, họ phải chủ động theo dõi sát người bệnh từng phút, từng giờ để phát hiện những biến đổi nhỏ nhất, từ dấu hiệu sinh tồn đến việc thực hiện kỹ thuật cấp cứu chủ động khi chức năng sống của người bệnh bị đe doạ ngay cả khi bác sĩ chưa đến kịp thời. Ở đây đều là bệnh nhân nặng và thở máy, không tự chăm sóc bản thân, điều dưỡng ngoài thực hiện tất cả các kỹ thuật chuyên sâu, phức tạp như đặt ống thở, thay huyết tương hay ECMO (tim phổi nhân tạo), còn phải chăm sóc toàn diện từ bữa ăn, giấc ngủ, vệ sinh – một công việc không phải ai cũng tình nguyện làm.

Điều dưỡng Đỗ Thị Kim Oanh đang thực hiện hút đờm cho bệnh nhân bị sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng phải lọc máu.

Nữ điều dưỡng chia sẻ, cảm giác lần đầu tiên cứu được bệnh nhân cấp cứu ngừng tuần hoàn rất đặc biệt. Cách đây không lâu, cũng trong ngày nghỉ, Khoa Điều trị tích cực và Chống độc (Khoa A7) tiếp nhận nam công nhân hơn 50 tuổi, bị ngã cao từ tầng 4 xuống ở công trường cách bệnh viện vài kilomet. Khi mới vào viện, nam công nhân vẫn tỉnh táo, nói chuyện bình thường, chỉ đau vết thương. Nhưng sau đó ít phút, bệnh nhân vã mồ hôi, tụt huyết áp, rơi vào tình trạng sốc chấn thương, chuyển biến xấu rất nhanh.

“Lúc đó là đầu giờ sáng, cả kíp trực lao vào làm rất nhiều việc, khởi động cấp cứu báo động đỏ toàn viện. Ngay khi mở màng phổi bệnh nhân trào máu ra liên tục (mất 5 lít máu) do lực đập từ trên xuống, sốc tim, ê-kíp truyền máu khẩn trương, đặt ống nội khí quản, đặt đường truyền tĩnh mạch trung tâm, sau đó chuyển bệnh nhân lên phòng mổ”, điều dưỡng Oanh nhớ lại.

Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị rách màng ngoài tim, chèn ép tim cấp. Ca mổ thành công, bệnh nhân được đưa về tiếp tục hồi sức thở máy. “Bệnh nhân bị dập phổi, chấn thương cột sống thắt lưng, toàn bộ quá trình chăm sóc em cùng các điều dưỡng đều rất cẩn thận và tỉ mỉ”, nữ điều dưỡng chia sẻ. Chị cho biết, vì bệnh nhân là trụ cột trong gia đình, đang ở độ tuổi lao động, ngay khi tiếp nhận, các y bác sĩ càng phải cố gắng rất nhiều lần để cứu sống tính mạng người bệnh. Trong quá trình chăm sóc hồi sức, sự cẩn thận, tỉ mỉ của các điều dưỡng đã mang đến thành công cuối cùng là đưa người bệnh trở về cuộc sống bình thường nhanh nhất có thể.

Như một sự thần kỳ, sau 1 tuần điều trị hồi sức, nam công nhân được rút ống thở. Ba tuần sau, anh bước vào ca phẫu thuật cột sống, sau đó tập phục hồi chức năng. Thật may mắn, sau 1 tháng điều trị, bệnh nhân có tiến triển tích cực. “Ngày ra viện, bệnh nhân xúc động lắm. Vợ bệnh nhân chia sẻ, chị thật hạnh phúc vì thấy chồng mình đã bình phục, điều mà khi mới bị ngã gia đình không mấy hy vọng”, điều dưỡng Oanh kể lại.

Điều dưỡng Đỗ Thị Kim Oanh đang theo dõi chỉ số lọc máu của người bệnh.

Nữ điều dưỡng cho biết, làm việc ở phòng ICU, niềm hạnh phúc nhất với các y, bác sĩ là mỗi lần cứu được tính mạng người bệnh. Chị vẫn nhớ như in ca cấp cứu ngừng tim 60 phút vào tháng 5 vừa qua cho một nam bệnh nhân trẻ và chia sẻ niềm hạnh phúc vỡ oà khi 60 phút các y, bác sĩ thay phiên nhau ép tim liên tục mà không bỏ cuộc, cho đến khi bệnh nhân có nhịp trở lại. Là điều dưỡng chính của ca bệnh, chị Oanh đã thực hiện các thủ thuật đặt catheter động mạch, phụ giúp bác sĩ đặt ECMO và vận hành ECMO, lọc máu. May mắn sau 3 ngày, người bệnh thoát khỏi rối loạn nhịp kịch phát và 5 ngày sau cai được ECMO. Chị Oanh hạnh phúc cho biết đây là ca ECMO thứ 4 cứu sống ở bệnh nhân trẻ tại bệnh viện.

Hạnh phúc mỗi khi cứu sống được người bệnh

Năm 2013, sau khi tốt nghiệp Đại học Điều dưỡng Nam Định, chị Đỗ Thị Kim Oanh về nhận công tác tại Khoa A7 đến nay. Chị chia sẻ, mình có duyên với chuyên ngành cấp cứu và hồi sức, từ khi học đại học đến khi ra trường đều chủ động học việc ở các bệnh viện lớn. Với đặc thù là nơi điều trị cho bệnh nhân nặng phải thở máy, áp lực của điều dưỡng hồi sức cũng ngày càng cao khi phải duy trì khối lượng công việc lớn, chuyện nửa đêm nhận điện thoại vào bệnh viện cấp cứu là bình thường. Có khi vừa cầm bát cơm có ca cấp cứu lại phải buông. Bữa tối của điều dưỡng trong ca trực thường là 21-22h, thậm chí 24h cũng là chuyện thường.

Khi Khoa A7 triển khai các kỹ thuật cao vào cứu sống người bệnh, để đáp ứng với nhu cầu chuyên môn, chị Oanh đã tham gia hai khoá đào tạo điều dưỡng hồi sức sau phẫu thuật tim tại Bệnh viện Tim Hà Nội và đào tạo điều dưỡng can thiệp ECMO và lọc máu Bệnh viện Bạch Mai. “Được học việc ở các khoa cấp cứu và hồi sức của các bệnh viện lớn, được va chạm, tiếp cận với nhiều mối nguy hiểm của bệnh nhân và đa dạng mặt bệnh, giúp mình được cọ sát nhiều hơn và nhanh trưởng thành tay nghề hơn. Chuyên ngành hồi sức và cấp cứu thu hút là mỗi khi chiến thắng được một căn bệnh thì niềm vui và hạnh phúc của người làm nghề như chúng em rất lớn. Khi người bệnh ở ranh giới sinh - tử thì cấp cứu và hồi sức rất đặc biệt, có những giọt nước mắt và có những nụ cười”, nữ điều dưỡng chia sẻ. Hiện nay, 100% ca khó chị Oanh đều thực hiện cùng các bác sĩ.

Bệnh viện 19-8 có gần 500 điều dưỡng, riêng Khoa A7 có 25 người. Trung bình mỗi ngày khoa tiếp nhận từ 2-6 bệnh nhân nặng; khoảng 15-18 bệnh nhân theo dõi lưu động, mỗi điều dưỡng phụ trách 3-4 giường bệnh, trung bình trực 8 buổi/tháng, mỗi buổi trực là 24/24h liên tục. Những ngày cao điểm như Tết, thời tiết chuyển mùa, 28 giường hồi sức luôn kín, thậm chí còn quá tải. Chăm sóc hồi sức là công việc nặng nhọc, cần sức khoẻ bởi họ phải thường xuyên đối diện với những đêm trắng, đêm trực kéo dài, gây cho điều dưỡng stress về mặt tinh thần, hao hụt thể chất.

Công việc đặc thù và nhiều áp lực, nhưng nữ điều dưỡng vẫn thầm lặng, kiên trì cống hiến

“Khi mới bước chân vào đây em cũng gặp áp lực với tiếng máy monitor, đôi khi là một sự ám ảnh. Nhưng khi quen với môi trường, được sự hướng dẫn chỉ bảo của các anh chị đồng nghiệp đi trước, đặc biệt là ThS.BS Bùi Nam Phong, Trưởng khoa A7 và Điều dưỡng trưởng Vũ Thị Hằng, cùng với lòng nhiệt huyết, em đã luyện cho mình được “trái tim nóng và cái đầu lạnh”. Khi làm việc thì bình tĩnh, cẩn trọng; khi chăm sóc bệnh nhân thì coi họ như người thân, luôn có tinh thần sẵn sàng vì người bệnh”, nữ điều dưỡng chia sẻ. Bên cạnh công tác chuyên môn, điều dưỡng Đỗ Thị Kim Oanh còn phụ trách đào tạo hướng dẫn các điều dưỡng trong quá trình công tác và hướng dẫn các học viên thực tập chứng chỉ hành nghề.

Một công việc đặc thù với nhiều áp lực, không phải ai cũng dám dấn thân, nhưng các điều dưỡng ở Khoa A7 vẫn thầm lặng, kiên trì cống hiến, nỗ lực trong hành trình giành giật sự sống cho người bệnh.

Tác giả: Trần Hằng

Nguồn tin: Báo Công an nhân dân