Theo phản ánh của người dân xóm 8, xã Diễn Trường (huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An), từ khoảng tháng 4 - 5/2019, họ thấy công nhân mang vật liệu chở đến khu đất cũ của HTX Đội Cung (nay đã giải thể) ở xóm 8, xã Diễn Trường rồi tiến hành lắp đặt nhà xưởng, máy móc.

Công việc diễn ra rất nhanh chóng chỉ mất một thời gian ngắn và nhà xưởng đã được dựng lên, máy móc lắp đặt tươm tất rồi bắt đầu đi vào hoạt động sản xuất một số linh kiện giày da.

Nhà máy sản xuất giày “tạm” với quy mô 500 công nhân “mọc” lên giữa thanh thiên bạch nhật nhưng cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An "không dám" chấp thuận bằng văn bản

Rất nhanh chóng, nhà máy đi vào hoạt động với khoảng 500 công nhân, chủ yếu là người dân ở một số khu vực Bắc Diễn Châu và Nam Quỳnh Lưu. Nhà máy "tạm" được xây dựng thần tốc này có tên Nhà máy giày da Viet Glory.

Theo phản ánh của người dân khu vực này, đến nay nhà máy đã đi vào hoạt động được khoảng nửa năm, với số lượng công nhân lên đến khoảng 500 người nhưng chỉ là nhà xưởng được xây dựng “tạm” lên trên khu đất rộng khoảng trên dưới 1.000m2 của trụ sở HTX Đội Cung cũ nên đã gây nên mùi hôi khó chịu, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của nhiều hộ dân xung quanh.

Dẫn phóng viên đi vòng mép bờ rào của nhà máy này, ông T, người dân ở gần đó, phản ánh: Số lượng công nhân làm ở nhà máy này lên đến khoảng trên 500 người nhưng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt lại quá tạm bợ với công suất nhỏ nên gần như là xả thẳng ra môi trường, không hề được xử lý nên đã gây nên mùi hôi thối rất khó chịu, ảnh hưởng đến những gia đình sống xung quanh”.

Nươc thải sinh hoạt của 500 công nhân gây mùi khó chịu cho người dân sống cạnh nhà máy này

Cũng theo người dân nơi đây, ngoài mùi hôi thối từ nước thải sinh hoạt của công nhân thì nhà máy còn phát ra tiếng ồn của máy móc và mùi hắc khá lạ nghi là chất keo được dùng trong quá trình sản xuất.

Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Lê Hồng Nghệ - Chủ tịch UBND xã Diễn Trường, cho biết: “Trên địa bàn có dự án thuộc diện thu hút đầu tư của tỉnh trên cơ sở ký kết thỏa thuận đầu từ giữa tỉnh và nhà đầu tư. Còn Nhà máy anh đang nói là Nhà máy được xây dựng tạm trên đất của HTX nông nghiệp cũ nhưng đã giải thể và tạm giao đất lại cho chính quyền địa phương quản lý. Nhà máy chỉ dựng nhà xưởng để đào tạo nghề sản xuất giày da phục vụ dự án sắp triển khai nói trên”.

Thông báo tuyển dụng nhân lực ở gần khu vực nhà máy

Cũng theo ông Nghệ thì việc người dân phản ánh có mùi hôi phát sinh từ nước thải sinh hoạt của công nhân thì trước đây có phản ánh và chính quyền đã yêu cầu nhà đầu tư khắc phục: “Sau khi có phản ánh họ đã cải tạo lại bể phốt cũ của nhà vận hành trạm phát sóng Viettel trước đây để lại để sử dụng rồi”.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi thì bể phốt cũ của trạm vận hành thu phát sóng của Viettel có công suất rất nhỏ, chỉ phục vụ cho vài công nhân trực điều hành trạm thì liệu có thể đáp ứng công suất cho 500 công nhân của nhà máy này?

Ông Nghệ cũng tiết lộ thêm là việc cho nhà máy sử dụng khu đất cũ của HTX Đội Cung đang giao cho xã quản lý cũng chỉ bằng “miệng” chứ không có bất kỳ văn bản giấy tờ nào của các cấp chính quyền cho phép: “Ai dám cho thuê hay cho phép gì bằng văn bản? Chỉ là tạo điều kiện nói bằng miệng thế thôi…” – Ông Nghệ, nói.

Cũng cần phải nói thêm rằng, mới đây, cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An có kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy của Nhà máy “tạm” này và đã chỉ ra 16 lỗi vi phạm về PCCC. Như chưa thẩm duyệt thiết kế về PCCC; chưa lập hồ sơ PCCC; chưa xây dựng phương án PCCC...

Tổng số 16 lỗi vi phạm về PCCC của Nhà máy giày da Viet Glory Diễn Trường - Công ty CP ĐTXD&TM Anh Vũ, xóm 8, xã Diễn Trường, huyện Diễn Châu (trong khuông đỏ)

Phải khẳng định rằng, vấn đề thu hút đầu tư và “kéo” được nhà đầu tư vào địa bàn đầu tư sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người dân là việc làm tích cực và rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, đầu tư ở bất kỳ hình thức nào thì cũng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai, môi trường, phòng cháy chữa cháy cũng như hàng loạt các quy định khác của pháp luật.

Một nhà máy “không văn tự” được xây dựng nhanh chóng và đang hoạt động với 500 công nhân, nếu có bất trắc xảy ra về cháy nổ hoặc an ninh trật tự…ai sẽ là người chịu trách nhiệm?

Có thể nói, việc xây dựng Nhà máy “tạm” để đào tạo nghề cho công nhân tại xã Diễn Trường được xây dựng và hoạt động "không văn bản” mà chỉ tạo điều kiện “bằng miệng” nhưng quy mô lên tới 500 công nhân và hoạt động trong khu dân cư, gây ô nhiễm là điều khó có thể chấp nhận được.

Đặc biệt, nếu để xảy ra bất trắc, sự cố về an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ…thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm?