“Học sinh cười” là 1 trong số 20 cuốn tuyển tập truyện cười cùng loại gồm nhiều đầu sách như “Teen cười”, “Truyện cười tình yêu”, “Vợ già đêm tân hôn”, “Đàn bà là thuốc độc”… được ấn hành vào năm 2012. Riêng cuốn “Học sinh cười” gồm 122 mẩu chuyện nhỏ, trên trang bìa có ghi tác giả tên Quốc Kiên sưu tầm và tuyển chọn, Nguyễn Bích Hảo làm chủ biên, in năm 2012, với số lượng 3.000 bản. Nhìn bìa sách khá tươi sáng, in với khổ nhỏ, vừa tay của trẻ em, nhưng nội dung của cuốn sách thì khi đọc ngay cả những độc giả lớn tuổi cũng phải giật mình.
Bìa sách "Học sinh cười". Ảnh: Mai An
Bìa sách "Học sinh cười". Ảnh: Mai An
Cùng với nhiều mẩu chuyện cười nhảm nhí được lưu truyền trên internet được cóp nhặt một cách thủ công, thì cuốn sách cũng đăng tải nhiều thông tin xuyên tạc, vô nghĩa kiểu như “học cách làm sạch cơ thể khi tắm rửa gọi là học kỳ”, “học những điều vô ích, làm phí phạm thời gian, tiền của gọi là học phí”, “học những điều bậy bạ vô bổ, không đúng chỗ gọi là học bạ”… (?!).
Cá biệt có những chuyện rất phản giáo dục như “Con trai của bố”, trong đó một ông bố hồ hởi kể với người hàng xóm: “Tôi thấy tự hào vì thằng con trai mình. Hôm qua tôi nhận được bản thông báo, dạo này hạnh kiểm của cháu rất tốt. Cuối năm cháu sẽ ra tù trước thời hạn…" Hời hợt và dễ dãi, không hiểu người biên soạn cuốn sách nghĩ gì khi đưa những chi tiết vớ vẩn vào cuốn sách dành cho trẻ em. Và không biết các em học sinh có thể học được gì từ những câu chuyện nhảm nhí, vô bổ như thế này. Thậm chí, cuốn sách này còn in những đoạn văn lưu truyền trên internet được cho là nhạo báng, xuyên tạc lịch sử, đem râu ông nọ cắm cằm bà kia...
Các mẩu chuyện phản giáo dục được in trong sách "Học sinh cười". Ảnh: Mai An
Trao đổi với báo chí ông Chu Hòa khẳng định, việc NXB biên tập đã không kiểm soát được nội dung cuốn sách thì sẽ chịu trách nhiệm với pháp luật, điều đó đã rõ như ban ngày, tuy nhiên, đằng sau đó cũng nói lên hiện thực, có giai đoạn việc làm sách quá ẩu, nhưng người ẩu lại ít được đưa ra ngoài công luận. Thủ phạm thật là những người đến với ngành sách không với tinh thần của người làm văn hóa mà là tinh thần của con buôn. Đây là bằng chứng cho thấy, bên cạnh một số nhà liên kết sách làm rất tốt nhưng cũng không ít nhà sách lợi dụng liên kết như một mánh để trục lợi. Như cuốn sách này chẳng hạn, họ đã lấy cóp nhặt các câu chuyện ở trên mạng, nhằm trốn bản quyền, đồng thời lại chạy theo sự hiếu kỳ tầm thường của người đọc, đặc biệt là trẻ em để kiếm tiền. Đây là hành vi vô đạo đức.
Đối với xuất bản thì việc hậu kiểm giữ vị trí quan trọng vì thế dù cuốn sách đã ra đời một thời gian mà bạn đọc phát hiện ra sai phạm thì đơn vị xuất bản, đơn vị liên kết sẽ vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Ông Hòa cũng chia sẻ, mặc dù theo Luật xử phạt vi phạm hành chính thì vi phạm trong xuất bản, thời hạn xử phạt chỉ kéo dài là 2 năm, vì thế đối với trường hợp này thì biện pháp đưa ra chỉ là buộc thu hồi, tiêu hủy.
Tuy vậy, trên thực tế, do tuổi đời của mỗi cuốn sách là rất dài vì vậy cần phải coi sách là một loại đối tượng đặc biệt để có những biện pháp xử lý nghiêm khắc có tính răn đe. Cụ thể, bên cạnh việc phạt tiền thật nặng thì cần công khai xin lỗi khách hàng trên phương tiện truyền thông; buộc phải đền bù thiệt hại về vật chất, tinh thần đối với người mua sách; phải có trách nhiệm thu hồi và đổi cho khách hàng cuốn sách làm sai...
Trao đổi với PV, lãnh đạo Cục Xuất bản, In và phát hành cũng cho biết, bên cạnh việc NXB Văn học có báo cáo giải trình, Cục cũng sẽ tiến hành xác minh, thẩm định và đưa ra các hình thức xử lý nghiêm khắc đối với đơn vị xuất bản cuốn sách này ngay trong tuần này.
Tác giả bài viết: Mai An - SGGP
