“Lẽ nào tôi có thể dửng dưng/ Hoa gạo trên non sắp nở bừng/ Nhớ những tháng ba ngày dạy học/ Mùa thi hoa gạo cháy sau lưng” (Hoa gạo - Đặng Hiển).
Những người dân sống lâu năm trên con phố này cũng chẳng nhớ cây hoa gạo có từ bao giờ, và cũng chẳng lúc nào để ý đến loài cây trầm lặng mộc mạc ấy. Chỉ đến khi, tháng ba về, mùa xuân đã thoảng qua gần hết, cây cối đâm chồi nảy lộc, giữa màu xanh ngắt của những hàng cây, bỗng rực lên, những bông gạo đỏ cháy bỏng lòng người. Tiếc rằng, thời gian trôi qua, những gốc gạo già đứng sừng sững giữa đất trời mùa xuân đã không còn nhiều nữa. Màu sắc hoa đỏ giản dị mà tươi thắm ấy chỉ rực lên một góc trời nho nhỏ, chẳng còn khoảng trời nữa rồi.
Những người dân sống lâu năm trên con phố này cũng chẳng nhớ cây hoa gạo có từ bao giờ, và cũng chẳng lúc nào để ý đến loài cây trầm lặng mộc mạc ấy. Chỉ đến khi, tháng ba về, mùa xuân đã thoảng qua gần hết, cây cối đâm chồi nảy lộc, giữa màu xanh ngắt của những hàng cây, bỗng rực lên, những bông gạo đỏ cháy bỏng lòng người. Tiếc rằng, thời gian trôi qua, những gốc gạo già đứng sừng sững giữa đất trời mùa xuân đã không còn nhiều nữa. Màu sắc hoa đỏ giản dị mà tươi thắm ấy chỉ rực lên một góc trời nho nhỏ, chẳng còn khoảng trời nữa rồi.
Cây hoa gạo ở thành phố bị chặt nhiều bởi đô thị đất chật và hoa rụng nhiều cùng lúc, không thích hợp khi đường đông người qua lại. Đến nay, chỉ còn lại vài cây hoa "lưu luyến" với thời gian.
Cây gạo là thế, khẳng khiu, già cỗi, chỉ khi vươn cao đến một khoảng không nhất định, gạo mới trổ những cành gân guốc vươn ra bốn phía. Cả mùa đông, thân gạo già gầy trơ khấc, sần sùi đứng im lìm trong sương gió tưởng như sức sống trong cây đã cạn. Thế rồi khi mùa xuân về, cây gạo như bừng tỉnh dậy dồn sức sống lên đầu cành với cơ man chồi xanh và nụ chum chúm, xếp sin sít liền nhau.
Những nụ hoa trần trụi, thô cứng mà nghô nghê đậu lên cành lá gai góc
Nụ tiếp dòng nhựa sống lớn dần lớn dần rồi đến tháng Ba, hoa bung nở trong góc phố thị...
Dù chỉ một mình, những bông hoa mộc miên vẫn nổi rực như những đốm lửa lên một góc trời riêng, khiến người ta phải ngước mắt ngắm nhìn.
Đến khi lìa khỏi cành, bông hoa “Pơ lang” (theo tên gọi của người Tây Nguyên) gieo mình theo cơn gió, hoa vẫn giữ nguyên sắc đỏ nồng nàn. Một bông hoa rơi xuống nóc ô tô đậu ngay dưới gốc cây.
Theo Đông y, hoa gạo vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt lợi thấp, giải độc chỉ huyết; rễ gạo vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, chỉ huyết...
Tiếc rằng dãy phố hoa mộc miên giữa lòng thành Vinh trong ký ức đã không còn nguyên vẹn. Mặc kệ cô đơn, đi qua gió sương, bất chấp cả những những ngược xuôi mưa nắng, hối hả vội vã nơi thị thành, hoa gạo vẫn nở những "nụ cười" trong những búp nõn e ấp rồi bùng cháy hết mình cho từng khoảnh khắc nồng nàn, quý giá để níu giữ ký ức đẹp đẽ tinh khôi trong lòng phố thị...
Tác giả bài viết: Minh Qúy
