Trong đơn kêu cứu gửi báo Gia đình Việt Nam, gia đình bà Nguyễn Thị Đáng (78 tuổi, trú bản Lâm Hội, xã Châu Hội, huyện Quỳ Châu, Nghệ An) cho rằng thời gian qua bị xã, huyện “xâm phạm” quyền sử dụng đất đúng pháp luật của gia đình.

“Sống chung” với nước lụt vì cống nước chĩa thẳng vào nhà

Theo bà Nguyễn Thị Đáng, năm 1970 gia đình bà khai hoang một thửa đất dưới chân lèn đá bên cạnh quốc lộ 48 và sử dụng ổn định đến nay. Lúc này, thửa đất nhà của bà Đáng nằm ở vùng trũng thấp.

“Do khu vực thửa đất của nhà tôi ở vùng trũng thấp, năm 1997, cơ quan xây dựng đường bộ đặt một cống thoát nước chảy thẳng vào vườn nhà tôi. Họ đặt cống nhưng không làm hệ thống mương rãnh thoát nước nên mỗi khi mưa lớn là nước chảy thẳng vào vườn nhà tôi, năm nào nhà tôi cũng bị ngập lụt”, bà Đáng trình bày.

Ngôi nhà của bà Nguyễn Thị Đáng bị ngập lụt nhiều năm phải bỏ hoang

Bà Lê Thị Hà (con gái bà Đáng) kể: “Suốt nhiều năm gia đình tôi phải sống trong cảnh lụt lội, có lúc nước ngập gần tới mái nhà nên mẹ con phải lên gác chạn để ở. Chúng tôi phải chấp nhận cảnh sống khổ cực mà không biết kêu ai, chính quyền địa phương cũng không hề quan tâm”.

Theo bà Hà, do nước mưa từ trên núi đổ xuống chảy theo cống nên gia đình bà Đáng phải tự khơi dòng chảy để nhà không bị nước tràn vào. Suốt nhiều năm, gia đình bà Đáng phải “sống chung với lũ lụt”.

“Nhiều năm nhà bị ngập nước, mẹ tôi phải bỏ nhà cũ và xây dựng ngôi nhà mới trên vị trí đất cao hơn. Gia đình cũng cố gắng xoay xở đổ đất san lấp vườn cao ráo hơn cho đỡ khổ. Tuy nhiên khi vườn chúng nhà mẹ tôi cao hơn miệng cống, nước không thoát được thì các cơ quan chức năng cho rằng lỗi là do gia đình tôi”, bà Hà nói.

Bức xúc vì bị xã xử phạt, huyện đòi cưỡng chế

Trao đổi với phóng viên Gia đình Việt Nam, bà Nguyễn Thị Đáng cho biết năm 2015, khi gia đình san lấp nâng đất vườn cao hơn mặt đường thì các cơ quan chức năng địa phương đã tiến hành lập biên bản vì cho rằng gia đình bà Đáng vi phạm hành lang an toàn giao thông.

Theo đó, ngày 22/4/2015, Hạt giao thông Quỳ Châu đã tiến hành lập biên bản yêu cầu đình chỉ “về việc vi phạm hành lang an toàn giao thông đường quốc lộ 48” đối với gia đình bà Nguyễn Thị Đáng.

Gần đây, ngày 18/8/2017, UBND xã Châu Hội ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hộ bà Nguyễn Thị Đáng vì “đã có hành vi vi phạm hành chính đổ đất san lấp mặt bằng trong phạm vi hành lang an toàn giao thông đường bộ gây tắc dòng chảy của cống D100 tại km80+780 đường quốc lộ 48”.

Phản bác các quyết định của cơ quan chức năng, bà Nguyễn Thị Đáng nói: “Cán bộ xã nhiều lần đến nhà thông báo rằng nhà tôi vi phạm và yêu cầu gia đình phải xúc dọn đất để tạo dòng chảy. Tôi đã trình bày đất nhà tôi ở từ những năm 1970, đến năm 1997 thì họ xây cống thoát nước ngay trước nhà tôi. Họ xây cống mà không hề thông báo gì với gia đình, không xây dựng hệ thống mương rãnh thoát nước khiến gia đình tôi lụt lội nhiều năm. Nay gia đình đổ đất vườn cao lên, nước không chảy được thì chính quyền lại cho rằng lỗi do gia đình tôi”.

Bà Nguyễn Thị Đáng trao đổi sự việc với phóng viên

Theo quan sát của chúng tôi, tại phần đất giáp quốc lộ 48 của bà Nguyễn Thị Đáng có một cống nước khá lớn, thấp hơn mặt đường khoảng hơn 1 m. Trước miệng cống là một vũng nước đọng có diện tích khoảng 20m2.

Đối diện với thửa đất của bà Đáng (qua quốc lộ 48) là khoảng đất trũng thấp, khi trời mưa nước từ khu vực cao hơn sẽ xuống đây, thoát qua đường cống và xả xuống khu vực đất nhà bà Đáng. Thời gian gần đây, gia đình bà Đáng đổ đất san lấp vườn (cách vị trí miệng cống khoảng 8 m) cao hơn mặt đường nên nước mưa bị đọng lại.

Nói về việc gia đình bà Đáng san lấp đất khiến nước ứ đọng gây ngập lụt cho các gia đình bên phía đối diện, bà Lê Thị Hà (con gái bà Đáng) nói: “Khi phần đất của gia đình tôi cao hơn miệng cống thì hiển nhiên là nước không có chỗ thoát. Nhưng việc này không thể đổ lỗi cho gia đình chúng tôi. Chính là do cơ quan nhà nước xây dựng cống xả nước vào vườn nhà tôi mà không xây dựng hệ thống đường thoát nước” .

“Gia đình tôi ở đây từ năm 1970, vườn nhà tôi là vùng đất trũng thấp chứ không hề có sông suối gì cả. Họ xây dựng cống thoát nước mà không nói gì với gia đình khiến chúng tôi phải sống cảnh khổ cực vì lụt lội nhiều năm thì không ai đoái hoài. Nay gia đình mẹ tôi nâng vườn cao lên thì lại đổ lỗi cho chúng tôi”, bà Hà bức xúc nói thêm.

Trao đổi với phóng viên, bà Phan Thị Thảo (hộ đối diện bà Nguyễn Thị Đáng) cho biết: “Năm 1991 vợ chồng tôi ra sinh sống tại đây. Khi đó chỗ ở của chúng tôi là vùng đất thấp trũng, mỗi khi trời mưa thì nước dâng lên. Sau đó mấy năm thấy họ xây cống cho nước chảy sang bên vườn nhà bà Đáng”.

Trả lời câu hỏi tại khu vực này có dòng suối hoặc dòng chảy tự nhiên hay không, bà Thảo nói: “Ở đây chỉ là vùng đất thấp chứ không có sông suối gì cả. Giờ bà Đáng san lấp vườn cao hơn khiến nước không thoát nước thì gia đình tôi cũng bị ảnh hưởng vì bao nhiêu năm nay bị ngập nhà cửa vì cống nước, nay bà ấy nâng vườn cao lên thì không có sai”.

Hiện trạng thửa đất của bà Nguyễn Thị Đáng

Chính quyền nói gì?

Trao đổi với phóng viên Gia đình Việt Nam, ông Lang Anh Tý – Chủ tịch UBND xã Châu Hội – cho biết hiện xã này đang “đau đầu” vì chưa thể giải quyết dứt điểm sự việc nói trên.

“Giải quyết việc này xã gặp nhiều khó khăn nên đã hai lần gửi văn bản báo cáo lên huyện. Mới đây huyện mới cử đoàn công tác xuống để giải quyết”, ông Tý nói.

Khi phóng viên đặt câu hỏi về nguồn gốc sử dụng đất đai của gia đình bà Nguyễn Thị Đáng, ông Tý liền giới thiệu đến làm việc với cán bộ địa chính.

Bà Vi Thị Tường – cán bộ địa chính phụ trách giao thông xã Châu Hội – cho hay “không biết rõ” nguồn gốc sử dụng đất đai của bà Đáng.

Bà Tường cho biết, năm 2004 bà này nhận công tác tại UBND xã Châu Hội thì hiện trạng thửa đất của bà Đáng là trũng thấp, nước vẫn thường chảy theo cống vào vườn nhà bà Đáng.

“Gia đình bà Đáng bị ngập úng thì san lấp đất cao lên cho đỡ ngập là nhu cầu chính đáng của gia đình. Nhưng do nước không chảy được thì các hộ khác khiếu kiện nên xã yêu cầu phải dọn xúc dọn đất để tạo dòng chảy”, bà Tường nói.

Ông Lữ Văn Lâm – cán bộ địa chính phụ trách đất thổ cư xã Châu Hội – cho biết tại thửa đất của gia đình bà Nguyễn Thị Đáng không có sông suối hay dòng chảy tự nhiên nào khác.

“Năm 2013, đơn vị tư vấn đã đo đạc lại đất đai tại khu vực này, trong bản đồ đều không thấy có sông suối gì cả”, ông Lâm nói.

Theo ông Lô Văn Thế - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Quỳ Châu – thì huyện này đang giao cho các phòng ban liên quan chuẩn bị kế hoạch cưỡng chế việc lấp đất ngăn dòng chảy của gia đình bà Nguyễn Thị Đáng.

“Huyện căn cứ vào đâu để tiến hành cưỡng chế?”, phóng viên hỏi.

Ông Thế nói: “Căn cứ vào quy định về việc gia đình bà Nguyễn Thị Đáng vi phạm lấn chiếm hành lang an toàn giao thông”.

Phóng viên đặt câu hỏi: Gia đình bà Đáng lấn chiếm, san lấp dòng chảy tự nhiên hay không? Ông Thế cho biết: “Khi xây dựng cống ở vị trí đó thì chắc chắn là người ta đã khảo sát chứ không lẽ xây cống mà không có chỗ thoát nước”.

Tại buổi làm việc với phóng viên, ông Lô Văn Thế thừa nhận phần đất được xác định là hành lang giao thông đường 48 tại thửa đất của bà Nguyễn Thị Đáng là chưa thu hồi, chưa bồi thường.

Theo sơ đồ các thửa đất tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Quỳ Châu thì thửa đất của gia đình bà Nguyễn Thị Đáng và các hộ liền kề đều không có sông suối hay dòng chảy tự nhiên nào.

Phản hồi các ý kiến của chính quyền sở tại, bà Lê Thị Hà (con gái bà Đáng) bức xúc nói: “Gia đình tôi có quyền sử dụng đất đai chính đáng theo quy định của nhà nước. Trong khi cống nước được xây dựng bất hợp lý thì chính quyền lại kết luận gia đình tôi lấn chiếm dòng chảy để xử phạt và đòi cưỡng chế là chưa đúng, là xâm phạm quyền sử dụng đất chính đáng của chúng tôi. Đất của chúng tôi sử dụng từ lâu đời, chưa bị thu hồi và chưa được bồi thường mà chính quyền đòi gia đình phải nộp đất để làm mương thoát nước là không đúng. Chúng tôi sẽ khiếu nại để được trả lời rõ”.

Tác giả: Trọng Hùng

Nguồn tin: Báo Gia đình Việt Nam