Những tháng giáp Tết, người trồng bưởi Diễn làng Văn Trì (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) lại tất bật chuẩn bị những trái bưởi vàng ruộm để kịp giao cho khách.
Ngồi đếm lại số tiền khách vừa đưa, ông Nguyễn Trọng Thúy ở làng bưởi Diễn nức tiếng đất Văn Trì (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) nói: “Người ta vừa lấy 1 vạn quả mang đến công ty bán đấy. Vườn bưởi nhà tôi đến nay đã được hơn 20 năm. Toàn khách quen, người trong làng đến mua, đặt trước gần hết rồi”.
Ngắm những quả bưởi Diễn vàng ươm sai trĩu cành, ông Thúy bồi hồi nhớ lại thời còn trẻ: “Trước vợ chồng tôi đi buôn hoa quả khắp Hà Nội. Tôi phải đạp xe thồ đi lấy hàng tận Quảng Ninh, Hưng Yên, Hải Dương,... Đầu tắt mặt tối mà thu nhập thì bấp bênh, ngày lỗ ngày lãi vì phụ thuộc vào giá cả thị trường”.
Sau nhiều năm đi buôn và thua lỗ trắng tay, ông Thúy quyết định về quê trồng bưởi Diễn gây dựng sự nghiệp |
Đi buôn được 20 năm, có chút vốn, ông đặt cọc hết vào các nhà vườn. “Được ăn cả, ngã về không”. Không may, những năm 1996-1997, thiên tai tàn phá, cây ăn quả mất mùa liên tục, quả rụng trắng vườn. Ông thua lỗ nặng, mất trằng, không còn gì trong tay.
“Vợ chồng tôi đi buôn vất vả, phải vay mượn nhiều. Anh em, hàng xóm, mỗi nhà vay một ít để có chút vốn liếng. Chẳng ai ngờ năm đó thiên tai mất mùa, bao nhiêu tiền của đặt vào nhà vườn mất sạch. Chúng tôi chán nản, không biết lấy đâu để trả nợ”, ông Thúy kể.
Nhìn những tờ tiền trên tay, mắt ông rơm rớm khi nghĩ về quãng thời gian cơ cực, những ngày vợ chồng ông sống trong lo lắng, mất ăn mất ngủ, bởi ngày nào cũng có người đến đòi nợ. Ông phải xin khất để trả nợ dần.
“Không còn con đường nào khác, tôi tính toán về quê trồng bưởi. Tôi cũng lo không biết chất lượng bưởi ra sao, bán có được không. Nếu vỡ nợ lần nữa thì không có cơ hội để trả vì mình đã có tuổi. Nhưng được người nhà ủng hộ, lại có đất vườn rộng cộng thêm kinh nghiệm trước đi buôn hoa quả nên tôi quyết chuyển sang trồng bưởi, gây dựng lại kinh tế”, ông nói.
Làm ăn, chi tiêu chắt bóp vẫn không đủ, ông phải vay ngân hàng một khoản mới xoay xở được cây giống và phân bón. Khó khăn nối tiếp khó khăn, bởi thời gian đầu trồng bưởi mất khoảng 3 năm, làm không có thu, vợ chồng ông phải trồng rau, màu để trang trải cuộc sống.
Sức vóc thanh niên ngày ấy khiến ông làm việc không quản ngày đêm. Thức dậy từ 3h sáng đi chợ, trưa về làm vườn, trồng rau màu đến 11 giờ đêm mới nghỉ.
Nhờ trồng bưởi mà gia đình ông có thu nhập lên tới 1,5 tỷ đồng/năm |
Đến năm thứ 4, vườn bưởi hơn 2 mẫu của ông Thúy và người em trong nhà cho lứa quả đầu tiên. Ông trăn trở: “Cây bé nên mỗi cây chỉ cho 10 quả, chưa kể còn bị sâu, bị nấm bệnh, ruồi vàng, ong châm,... nên tôi phải chặt bỏ đi nhiều. Ăn bưởi lại chưa ngon, chưa ngọt. Có năm mưa bão, mưa đá, vườn bưởi mất trắng. Nhìn bưởi rụng khắp vườn, vợ chồng tôi đau xót như cứa từng khúc ruột”.
Dần dần, ông đúc rút được kinh nghiệm, học hỏi thêm kỹ thuật nên nỗi lo về những cái Tết đói kém cũng vơi đi. Vườn bưởi cho năng suất ngày càng cao. Đặc biệt, yếu tố thời tiết không còn chi phối nhiều nên những năm gần đây, vườn bưởi cho thu hoạch lượng quả gấp 20 lần thời gian đầu.
Nhờ nhân giống, cấy ghép, điều chỉnh lượng phân bón,... nên chất lượng bưởi theo đó cũng tăng lên. Quả nào cũng có mùi thơm đặc trưng của bưởi trồng trên đất Diễn, vị ngọt đậm, không he đắng, mẫu mã đẹp, cho giá trị ngày càng cao.
Hiện vườn bưởi của ông Thúy và mấy anh em nhà ông có trên dưới 600 gốc. Riêng cây cỗi hơn 20 năm tuổi ông có 200 gốc, trung bình cho 200 quả/cây mỗi năm. Những cây mới 5-6 năm tuổi cũng đã cho tới 70-80 trái/cây. Như năm nay, tổng vườn bưởi hơn 2 mẫu của gia đình ông cho thu nhiều nhất 70.000 quả.
Nhớ lại quãng thời gian đầu phải đi bán rong từng quả bưởi, Tết đến bưởi vẫn thừa nhiều không bán được, ông Thúy hãnh diện khoe về những tháng giáp Tết bận bịu: “Mấy năm nay khách phải đặt trước nhà tôi từ 2-3 tháng mới có hàng. Đa số khách sành ăn đặt 3.000-4.000 quả để biếu, ăn Tết dần. Nhiều người Việt ở nước ngoài muốn ăn bưởi Diễn chính gốc, rồi giới thiệu đến bạn bè quốc tế, nên năm nào cũng đặt trước gửi sang. Năm ngoái tầm 10/12 âm, cả vườn bưởi đã hết sạch”.
Bưởi Tết loại ngon hiện có giá 60.000-70.000 đồng/quả, có năm khan hiếm lên đến cả 100.000 đồng/quả. Bưởi Diễn sớm giá dao động 35.000-50.000 đồng/quả tùy loại, phụ thuộc vào tuổi của cây. Năm nay, tổng thu từ vườn bưởi Diễn lên đến 1,5 tỷ đồng, ông Thúy tiết lộ.
Nhờ vườn bưởi, chỉ mấy năm sau, vợ chồng ông đã trả hết các khoản nợ. Những cái Tết đầm ấm hơn. Ông đã dựng nhà dựng cửa, cho con cái ăn học thành đạt.
Nhìn đôi bàn tay chai sần vì vất vả, nhớ lại những lúc mệt lả đi vì nhịn đói làm vườn, ông nghĩ, nếu không có thời bị mất trắng ấy, thì chưa chắc ông đã về quê trồng bưởi Diễn để được như ngày hôm nay.
Tác giả: P.Anh
Nguồn tin: Báo VietNamNet