Donald Trump tại cuộc vận động tranh cử ở Sunrise, Florida, một trong những bang chiến trường quan trọng. Ảnh: New York Times
Donald Trump đã nỗ lực suốt nhiều tháng nhằm đạt được một kết quả khảo sát với mức ủng hộ trên 50% so với đối thủ đảng Dân chủ Hillary Clinton ở các bang chiến trường hàng đầu như Florida, New Hampshire, Ohio hay Pennsylvania, theo New York Times. "Điều đó sẽ xảy ra sau đại hội đảng. Tin tôi đi", Trump quả quyết trong một cuộc phỏng vấn ngày 6/7.
Bang chiến trường là nơi các ứng viên không chắc chắn nhận được đa số phiếu ủng hộ và nếu không giành chiến thắng ở phần lớn các bang này, họ gần như chắc suất thất cử tổng thống.
Nhưng hai tuần qua, thay vì lôi kéo thêm những người ủng hộ mới, ông Trump lại liên tục đánh mất sự ủng hộ từ các cử tri trung thành của đảng Cộng hòa, cử tri độc lập cũng như cử tri đảng Dân chủ không ủng hộ bà Clinton cùng nhiều thành phần cử tri khác, theo kết quả thăm dò mới nhất.
Vụ tranh cãi ồn ào giữa tỷ phú New York với cha mẹ một đại úy lục quân Mỹ người Hồi giáo tử trận tại Iraq và ẩn ý của ông khi nói người ủng hộ Tu chính án thứ hai về quyền sở hữu súng bằng cách nào đó có thể ngăn chặn Clinton đang làm dấy lên nhiều ngờ vực đối với Trump ngay cả ở những người Mỹ ban đầu thích ông vì phong cách bỗ bã, thẳng thắn. Ông Trump luôn nói bà Clinton muốn bãi bỏ Tu chính án thứ hai.
Là ứng viên được xem là hiện tượng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ với sức hút như người nổi tiếng và có một nhóm ủng hộ trung thành, Trump giờ đây đối mặt với những cú sẩy chân có thể khiến mức tín nhiệm dành cho ông ở các nhóm cử tri tại những bang chiến trường không thể tăng thêm.
Theo một số cuộc khảo sát, tỷ lệ ủng hộ dành cho ông bị kẹt dưới mức 45% tại bang Ohio và Pennsylvania, trái lại, bà Clinton đang giành thêm nhiều lá phiếu ở hai bang này.
Nhiều cử tri đảng Cộng hòa cho biết họ thấy căng thẳng mỗi lần Trump phát biểu trong những ngày này vì sợ ông sẽ làm họ bẽ mặt. Họ cũng ngày càng nản lòng khi giữ niềm hy vọng rằng ông có thể điều chỉnh thông điệp để thu hút thêm nhiều người ủng hộ hơn.
"Tôi thích cái kiểu phát biểu không theo chuẩn mực chính trị của ông ấy nhưng tôi thấy quá đủ rồi", Trish Grove, chủ ngân hàng ở Doylestown, ngoại ô thành phố Philadelphia, nói. "Ông ấy khó lòng giành được sự ủng hộ của đa số cử tri chỉ bằng kiểu thể hiện gây xúc phạm và lố bịch như thế".
Sau hai đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa và Dân chủ hồi cuối tháng trước, mức ủng hộ của cử tri trẻ dành cho bà Clinton đã tăng 12%, đồng thời bà cũng giành lợi thế ở các nhóm cử trị độc lập và ôn hòa, theo phân tích từ New York Times/CBS News. Trong khi đó, ông Trump chỉ cải thiện được mức ủng hộ ở các cử tri có bằng cử nhân nhưng không học lên cao học.
"Những cử tri chưa quyết định ủng hộ ai vẫn còn một chặng đường dài phải trải qua trước khi họ bỏ phiếu cho ông Trump", Frank Luntz, chiến lược gia thuộc đảng Cộng hòa, nhận định.
Pennsylvania - nơi Trump cần chiến thắng
Adam Woldow, bác sĩ da liễu ở Richboro, Pennsylvania, nói sẽ bỏ phiếu cho ứng viên độc lập thay vì ứng viên đảng Cộng hòa. Ảnh: New York Times
Những vấn đề mà nhà tài phiệt New York phải đương đầu thể hiện rõ ràng nhất ở bang Pennsylvania, nơi ông đang đặt mục tiêu giành chiến thắng dù các cử tri của bang này luôn bỏ phiếu ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ trong 6 kỳ bầu cử tổng thống gần nhất, theo New York Times.
Ông Trump hiện nhận được ủng hộ mạnh mẽ ở khu vực phía tây bang Pennsylvania, nơi có tư tưởng bảo thủ truyền thống. Các cố vấn cho Trump lập luận rằng quan điểm dân túy của ông về thương mại, nhập cư, chính sách ngoại giao có thể thu hút sự đồng cảm từ những cử tri độc lập và cử tri đảng Dân chủ thuộc giới công nhân.
"Chúng ta phải thắng ở bang Pennsylvania. Nếu chiến thắng tại đây, ta sẽ thắng cuộc bầu cử tổng thống", ông Trump hôm 12/8 nói trong buổi vận động tranh cử ở thành phố Erie, bang Pennsylvania.
Tuy nhiên, kết quả từ các cuộc khảo sát cho thấy nếu muốn thắng ở Pennsylvania, ông Trump cần thắng bà Clinton tại những vùng ngoại ô của thành phố Philadelphia, nơi ông Barack Obama đã đánh bại ứng viên đảng Cộng hòa Mitt Romney vào năm 2012.
Bà Clinton đang duy trì khoảng cách lớn với ông Trump tại các vùng ngoại ô này với mức 52% cử tri ủng hộ so với con số 26% dành cho nhà tỷ phú Mỹ, theo cuộc thăm dò do NBC News/Wall Street Journal/Đại học Marist công bố hôm 10/8.
"Trump chắc chắn không thể thắng ở Pennsylvania trừ phi ông ấy có thể tăng sức hút và vượt qua bất lợi lớn ở các vùng ngoại ô", G. Terry Madonna, giám đốc bộ phận khảo sát từ Đại học Franklin & Marshall ở Pennsylvania, nhận xét.
"Ông ấy thu hút rất tốt các cử tri thuộc tầng lớp lao động da trắng nhưng không nắm đủ số lượng cử tri của nhóm này ở Pennsylvania", Madonna nói.
Song, các cố vấn cho ông Trump tự tin với chiến lược của họ và không tin vào kết quả từ những cuộc khảo sát. Một số ý kiến lo ngại mức ủng hộ của nhóm cử tri nữ và cử tri thiểu số dành cho ông đã chạm đỉnh nhưng các cố vấn vẫn khẳng định ông còn cơ hội lôi kéo thêm những cử tri đi bỏ phiếu lần đầu, cư tri da trắng và cử tri độc lập vì đây là nhóm không quan tâm lắm đến các chiến dịch vận động tranh cử cho đến khi những cuộc tranh luận giữa hai ứng viên tổng thống bắt đầu vào cuối tháng tới.
Paul Manafort, chủ tịch ban vận động của Trump, cho hay các phiên tranh luận là rất quan trọng đối với ứng viên đảng Cộng hòa trong việc kiếm thêm lá phiếu. Ông cũng nhấn mạnh việc ban vận động tranh cử cho bà Clinton chi mạnh cho quảng cáo trên truyền hình ở bang Pennsylvania và Ohio là dấu hiệu thể hiện rằng họ đang lo ngại trước mối đe dọa mà ông Trump tạo ra ở đây.
Cử tri ngao ngán
Mức ủng hộ của các cử tri do dự dành cho ông Trump và bà Clinton còn rất thấp. Tuy nhiên, kể từ sau các đại hội đảng, cựu ngoại trưởng Mỹ đã tập trung thông điệp và tiến hành những chiến dịch vận động tranh cử nhắm vào lớp cử tri này tại các bang chiến trường.
Trái lại, ông Trump vẫn không mấy quan tâm đến việc thay đổi cách tiếp cận cử tri theo kiểu dị biệt của mình. Trong cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình CNBC hôm 11/8, ông nói sẽ "tiếp tục làm giống những gì ông đang làm".
Nhiều cử tri ủng hộ phe Cộng hòa ở hạt Bucks, bang Pennsylvania, cho hay họ thấy Trump dường như đang tìm cách lánh xa mình. Theo họ, ông nêu ra những điều đúng đắn về Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền và cắt giảm thuế nhưng lại chỉ chú tâm vào việc xúc phạm phụ nữ, người Mexico và đòi áp đặt những chính sách khắc nghiệt với người Hồi giáo.
Một số cử tri cũng nêu ra vụ Trump chế nhạo phóng viên khuyết tật Serge Kovaleski. Tại buổi vận động tranh cử ở bang Nam Carolina hồi tháng 11 năm ngoái, ông đã làm động tác quặp bàn tay vào trước ngực dường như để bắt chước tật co quắp tay do chứng co cứng khớp của Kovaleski.
Các cử tri còn nói Trump quá bốc đồng trong những tình huống tranh cãi, chẳng hạn khi Khizr Khan, cha một đại úy lục quân Mỹ tử trận tại chiến trường Iraq, chỉ trích ông trong một bài phát biểu tại đại hội toàn quốc đảng Dân chủ, ứng viên đại diện đảng Cộng hòa đã đáp trả bằng cách chế giễu rằng bà Ghazala Khan, vợ ông Khizr Khan, chỉ đứng yên bên cạnh chồng "bởi bà ấy không được phép nói gì cả".
"Vai trò của Mỹ trên thế giới rất quan trọng đối với tôi và tôi không muốn một tổng thống chỉ biết la lối người khác", Adam Woldow, bác sĩ da liễu ở Richboro, Pennsylvania, chia sẻ. Woldow từng bỏ phiếu cho ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa John McCain và Mitt Romney vào các năm 2008 và 2012 nhưng lần này ông cho biết sẽ ủng hộ ứng viên độc lập Gary Johnson.
"Lúc này, Trump vấp phải quá nhiều trở ngại chỉ bởi tất cả những gì ông ấy nói. Tôi cảm thấy ông ấy còn hơi giống một kẻ phân biệt chủng tộc", Woldow nhận xét.
Penny Clendaniel-Bullaro, một cử tri độc lập ở Morrisville, Pennsylvania, người từng bỏ phiếu cho ông Romney vào năm 2012, nói bà thất vọng khi ông Trump đả kích việc bà Ghazala Khan không phát biểu tại đại hội đảng Dân chủ.
"Trump là ai mà có quyền đưa ra những lời nhận xét như thế? Trump cũng luôn phát biểu khi vợ ông ấy đứng im bên cạnh. Ông ta nên nói về những vấn đề quan trọng nếu thực sự muốn thu phục người khác", bà Penny Clendaniel-Bullaro quả quyết.
Các thành phố tập trung đông người lao động ở đông bắc Pennsylvania, khu vực ủng hộ phe Dân chủ theo truyền thống, là nơi Trump phải thể hiện sự vượt trội. Song một số cử tri ở đây lại cho biết họ nghi ngờ kỹ năng lãnh đạo của ông cho dù họ hiểu và chia sẻ những mối lo lắng mà ông nêu ra về vấn đề nhập cư hay an ninh quốc gia.
Theo cử tri đảng Cộng hòa Ody Draklellis, chủ nhà hàng tại Allentown, Pennsylvania, người dân trong khu vực sẵn sàng ủng hộ ông Trump vì họ không tin tưởng bà Clinton và đã chán với các chính sách của ông Obama. Tuy nhiên, Draklellis cho rằng vấn đề chính của Trump là "chính bản thân ông ấy".
"Liệu Trump có trở thành một tổng thống tốt không? Có thể. Nhưng ông ấy cũng có khả năng sẽ kéo chúng ta vào một cuộc chiến tranh, vậy nên rủi ro rất cao", Draklellis bình luận.
Tác giả bài viết: Hồng Vân