4 ống lấy nước từ sông Lam của trạm bơm mới ngập bùn. ẢNH: V. ĐỒNG

Hiện đại nhưng không hiệu quả

Hầu hết người dân của xã Hưng Xuân đều lắc đầu ngao ngán khi được hỏi về tính hiệu quả của trạm bơm mới. Họ cho rằng việc vận hành trạm bơm này để cấp nước sản xuất nông nghiệp cho riêng xã Hưng Xuân thì đã khó chứ chưa nói đến cấp nước cho các xã lân cận.

Ông Nguyễn Văn Hùng – Bí thư Chi bộ xóm 8, xã Hưng Xuân - bức xúc: “Trạm bơm mới đầu tư 34 tỷ đồng mà cấp nước èo uột, rồi khi vỡ ống lại mất nhiều ngày sửa chữa. Người dân mà trông vào trạm bơm này thì lúa chết cháy, trắng đồng hết rồi”.

Cầm chiếc que vẽ xuống đất vị trí của hai trạm bơm, ông Nguyễn Duy Thân (xóm trưởng xóm 8) cũng không dấu bức xúc: “Để xả nước xuống cống thì đường ống của trạm bơm này chạy dài hơn 1km dọc thân đê vừa cao lại có chỗ gấp khúc. Nếu vận hành cả 4 máy thì nước sẽ đến được. Nhưng oái ăm, trạm bơm mới vận hành được 1-2 máy thì ống nước đã vỡ”.

Được biết, tiểu dự án sửa chữa, nâng cấp trạm bơm Hưng Xuân thuộc Dự án “Khắc phục khẩn cấp hậu quả thiên tai năm 2005” được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt dự án đầu tư. Dự án này do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nghệ An làm chủ đầu tư, Ban quản lý dự án ngành NN&PTNT được giao nhiệm vụ quản lý và thực hiện.

Hai ống dẫn nước của trạm bơm cũ đang hút nước từ sông Lam phục vụ nhu cầu sản xuất người dân.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 34 tỉ đồng sử dụng nguồn vốn tài trợ của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và tiền Ngân sách. Với thiết kế trạm bơm có 4 máy bơm chìm, lưu lượng mỗi máy là 760 m3/h (tổng là 3000m3/h). Dự án do Liên danh Công ty cổ phần xây dựng Thủy lợi 3 Nghệ An và Công ty CPXD Thương mại Mạnh Sang trúng thầu thi công.

Đầu năm 2012, trạm bơm này được đưa vào sử dụng sau 4 năm thi công. Trạm bơm hoạt động với nhiệm vụ khắc phục được việc thiếu hụt nguồn nước tưới, tạo nguồn, cấp nước cho hơn 490 ha lúa của 4 xã Hưng Xuân, Hưng Thông, Hưng Lam và Hưng Tiến.

Ngày 15/8, PV Báo Gia đình & Xã hội có mặt tại trạm bơm này thì thấy nhà điều hành khóa trái cửa. Cách đó khoảng 20m là 4 ống nước lớn ngập bùn sát bờ sông. “Trạm bơm này hoạt động thất thường lắm, không theo quy luật, giờ giấc bơm gì cả. Đầu năm đến giờ chỉ thấy bơm 1-2 lần thôi. Hiện tại chỉ có trạm bơm cũ là đang bơm nước” – một người dân sống cạnh trạm bơm cho biết.

Trạm bơm mới phụ cho trạm cũ

Nhà điều hành trạm bơm.

Theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi men theo con đê khoảng hơn 1 km để đến trạm bơm cũ. Trong nhà vận hành trạm bơm tiếng máy chạy ì ầm. Phía trên là hai ống nước phi 300 đang xả nước ào ào xuống cống Hưng Xuân để cấp nước sản xuất cho hai xã Hưng Xuân và Hưng Thông.

Anh Võ Văn Quyển – Trạm trưởng trạm bơm Hưng Xuân cho hay, “nếu mực nước sông Lam lên cao thì chúng tôi ưu tiên dùng trạm bơm cũ này là đủ cung cấp nước cho đồng ruộng. Vì chi phí vận hành trạm bơm cũ này ít hơn rất nhiều so với trạm bơm mới”.

Lý giải việc trạm bơm mới được đầu tư 34 tỷ đồng, hiện đại, vận hành dễ dàng hơn thì anh Quyển nói: “Trạm cũ này cơ bản đáp ứng đủ nước cho bà con sản xuất thì trạm mới chỉ đề phòng khi có sự cố cấp bách. Đó là khi khu vực đặt máy bơm trên đoạn sông Lam kiệt nước mà trạm cũ này không hút được nước thì buộc phải sử dụng trạm mới”.

Theo anh Quyển, trạm bơm mới là trạm bơm chìm nên những khi nước sông Lam cạn thì vẫn có thể cung cấp đủ nước cho bà con. Ngoài ra, trạm bơm mới này có nhiệm vụ tạo nguồn nước cho nhiều xã khác trong huyện.

Ống dẫn nước của trạm bơm mới khô khốc tại cống dẫn.

Tuy nhiên, cử tri xã Hưng Xuân liên tục có ý kiến phản ánh về việc trạm bơm mới xây dựng không phát huy hiệu quả như mục tiêu dự án đề ra. Cụ thể, lượng nước bơm lên không đủ, không đúng so với thiết kế; đường ống dẫn nước chôn dưới đất liên tục bị vỡ…

Trao đổi vấn đề này với ông Thái Văn Hùng - Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam (đơn vị quản lý, vận hành 2 trạm bơm trên) cho rằng, trạm bơm mới hoạt động vẫn hiệu quả. Việc đường ống dẫn nước từ trạm bơm mới lên hệ thống cống dẫn ở gần trạm bơm cũ xa hơn 1km đây cũng là điều bất lợi.

Mặt khác, đương ống được làm bằng sắt chạy dưới đất men theo triền đê nhiều năm nên các đầu nối bị rỉ sét, bục nước. Những vấn đề này phía đơn vị đã khắc phục, sửa chữa.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Phận - Chủ tịch UBND xã Hưng Xuân - cho biết: Người dân phản ánh vấn đề này là có cơ sở, bởi hoạt động của trạm bơm nước mới từ khi đưa vào sử dụng đến nay không phát huy được hiệu quả như mục tiêu dự án đề ra. Vì lẽ đó mà Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam phải lưu dụng thêm trạm cũ mới đáp ứng được nhu cầu mới sản xuất của người dân.

Tác giả: Vũ Đồng

Nguồn tin: Báo Gia đình & Xã hội