Thông tin được Sở Xây dựng Hà Tĩnh công bố tại buổi họp báo sáng 22/7. Theo đó, tuyến đường sắt qua địa bàn tỉnh dài 103,42 km, đi qua 18 xã/phường trải dài dọc tỉnh Hà Tĩnh. Dự án gồm 3 nhà ga (2 ga khách, 1 ga hàng hóa), 3 trạm bảo dưỡng và 1 depot vận hành tại xã Kỳ Hoa, thị xã Kỳ Anh.

1.279 hộ dân cần cần tái định cư

Theo rà soát sơ bộ, toàn tuyến qua Hà Tĩnh ảnh hưởng đến gần 2.000 hộ dân. Trong đó, khoảng 1.279 hộ phải bố trí tái định cư. Các địa phương đã đề xuất quy hoạch xây dựng 35 khu TĐC với tổng diện tích 87,4 ha, tổng kinh phí khoảng 1.100 tỷ đồng.

Dự án dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đi qua Hà Tĩnh với chiều dài hơn 103 km (Ảnh: Minh Hoạ)

Đáng chú ý, khu TĐC đầu tiên (quy mô 4,9 ha) sẽ được khởi công vào ngày 19/8/2025 tại phường Hà Huy Tập (khu vực thôn Liên Vinh, xã Thạch Đài cũ). Chính quyền địa phương đang đẩy nhanh các thủ tục chuẩn bị đầu tư để đảm bảo tiến độ. Các khu TĐC còn lại dự kiến đồng loạt khởi công vào tháng 10/2025 và cơ bản hoàn thành trước tháng 6/2026.

Mục tiêu đề ra là bàn giao tối thiểu 80% mặt bằng cho chủ đầu tư trước tháng 12/2026, và bàn giao toàn bộ vào cuối năm 2027 – phù hợp với tiến độ yêu cầu của Chính phủ.

Hiện nay, 20/23 xã/phường đã thành lập Hội đồng bồi thường, GPMB, và 13/23 xã/phường đã thành lập Ban Chỉ đạo GPMB cấp xã. Việc kiện toàn các tổ chức này là bước cần thiết để đảm bảo tiến độ xử lý các vướng mắc pháp lý và tổ chức di dời dân cư.

Ga Hà Tĩnh và Vũng Áng hình thành hạt nhân phát triển mới

Theo quy hoạch, ga khách Hà Tĩnh được đặt tại phường Hà Huy Tập (xã Thạch Đài cũ), cách tuyến tránh quốc lộ 1 khoảng 500m về phía Tây; ga khách và ga hàng hóa Vũng Áng đều đặt tại phường Sông Trí (xã Kỳ Hoa cũ), trong đó depot được bố trí tại xã Kỳ Hoa, huyện Kỳ Anh.

Khu vực đường Hàm Nghi kéo dài về phía cao tốc đường bộ Bắc - Nam qua phường Hà Huy Tập (xã Thạch Đài cũ) có nhà ga đường sắt tốc độ cao.

Bên cạnh đó, ba trạm bảo dưỡng sẽ được đặt tại xã Việt Xuyên (huyện Thạch Hà), xã Cẩm Lạc (Cẩm Xuyên) và xã Kỳ Hoa (Kỳ Anh), phục vụ việc bảo trì thiết bị và vận hành tuyến tàu hàng từ Ngọc Hồi đến Vũng Áng – vốn được quy hoạch là điểm cuối giai đoạn 1.

Trước đó, Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 11/2024 với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương 67 tỷ USD). Tuyến dài 1.541 km, chạy từ Ngọc Hồi (Hà Nội) đến Thủ Thiêm (TP.HCM), thiết kế tốc độ tối đa 350 km/h, sử dụng khổ ray đôi 1.435 mm.

Đây là dự án hạ tầng đầu tiên có quy mô quốc gia mà trong đó việc giải phóng mặt bằng được tách riêng và giao cho các địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp, thay vì thuộc phạm vi dự án đầu tư công như trước đây.

Ga Hà Tĩnh và depot Vũng Áng hình thành hạt nhân phát triển mới (Ảnh: Minh hoạ)

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm lĩnh vực đường sắt ngày 9/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: "Các địa phương phải chủ động chỉ đạo, phối hợp thực hiện. Bộ Xây dựng và Bộ Khoa học – Công nghệ cần hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trước ngày 20/7 và 10/8 để kịp khởi công đồng loạt các khu TĐC từ ngày 19/8."

Được biết, dọc các tỉnh miền Trung, hiện nay không chỉ Hà Tĩnh, hai tỉnh lân cận là Quảng Trị và Nghệ An cũng đang đẩy nhanh công tác TĐC để đáp ứng yêu cầu đồng bộ mặt bằng trên toàn tuyến.

Tại Quảng Trị, tuyến đường sắt cao tốc đi qua chiều dài 190 km, dự kiến ảnh hưởng đến hơn 7.200 hộ dân, trong đó có gần 3.100 hộ cần TĐC. Tỉnh này lên kế hoạch xây dựng 51 khu tái định cư với tổng vốn hơn 3.180 tỷ đồng, nhiều nhất trong ba địa phương Bắc Trung Bộ. Theo Sở Xây dựng Quảng Trị, một khu TĐC đầu tiên sẽ được khởi công vào ngày 19/8/2025.

Tại Nghệ An, tuyến đi qua 18 xã/phường, với khoảng 2.150 hộ bị ảnh hưởng, trong đó gần 2.000 hộ cần TĐC. Tỉnh dự kiến xây 30 khu TĐC trên diện tích hơn 102 ha, tổng kinh phí khoảng 1.450 tỷ đồng. Ba khu vực được ưu tiên đầu tư sớm gồm phường Hoàng Mai, xã Tân Châu và Hưng Nguyên Nam – nhờ có quỹ đất sạch, hạ tầng sẵn có và ít vướng GPMB.

Đặc biệt, tỉnh Nghệ An đang tận dụng dự án như một cơ hội để tái cấu trúc đô thị. Khu vực quanh ga Vinh sẽ được quy hoạch thành đô thị TOD (Transit-Oriented Development), kết nối trực tiếp với cao tốc Bắc – Nam, quốc lộ 1 và các trục đường lớn – kỳ vọng trở thành trung tâm dịch vụ, logistics của khu vực Bắc Trung Bộ.

Tác giả: Văn Tuân

Nguồn tin: vietnamfinance.vn