Diễn biến phiên tòa xét xử "bộ sậu" thanh tra giao thông nhận hối lộ
HĐXX cũng đặt câu hỏi, các bị cáo khi còn trẻ đã có hành vi tiêu cực, nếu không bị phát hiện thì sau này được bổ nhiệm vào những vị trí cao hơn sẽ như thế nào. “Số tiền lấy từ DN, cá nhân có xứng đáng để đánh đổi gia đình, sự nghiệp hay không?”, HĐXX chất vấn, còn các bị cáo đều cuối mặt và im lặng.
Vì tư lợi cá nhân, các bị cáo đang ở độ tuổi cống hiến, tạo dựng sự nghiệp đã “nhúng chàm”, làm xấu hình ảnh những người thực thi công vụ, tự huỷ hoại sự nghiệp của mình.
Nhận hối lộ để chạy chức?
Hai bị cáo Dương Minh Tâm, nguyên Phó Chánh TTGT và bị cáo Võ Hoàng Anh, nguyên đội trưởng Đội 3 đều thừa nhận hành vi như cáo trạng Viện KSND truy tố.
Bị cáo Tâm khai đã nhận của 13 doanh nghiệp (DN), cá nhân trên 413 triệu đồng và cho cấp dưới nhận tiền của 4 DN.
Bị cáo Hoàng Anh khai đã nhận của 33 DN, cá nhân trên 536 triệu đồng. Cả hai bị cáo thừa nhận tiền nhận hối lộ từ các DN, nhà xe đã chi cho việc sinh hoạt chung của đội, ăn uống, xăng xe, tiếp khách.
Trong đó, Tâm sử dụng 370 triệu, Hoàng Anh sử dụng 350 triệu đồng “lo lót” cho ông P, nguyên Chánh Thanh tra để được lên chức. Thời điểm đó, ông P đang là Phó Chánh Thanh tra chuẩn bị được đề bạt làm Chánh Thanh tra. Tuy nhiên việc đưa tiền hối lộ đều không có chứng cứ, chứng minh việc ông P nhận tiền.
Tại phiên toà, bị cáo Hoàng Anh thừa nhận, vào năm 2013, bị cáo được điều động về công tác tại Cái Răng. Thời điểm này, bị cáo nghe phong phanh việc lãnh đạo TTGT nhận tiền “bảo kê” DN.
Nhiều DN, cá nhân đã chủ động liên hệ với cán bộ TTGT để nộp tiền “bảo kê” và mong được bỏ qua lỗi vi phạm hoặc xử nhẹ. Mỗi địa bàn đều có cán bộ TTGT “bảo kê” và có sự thông đồng ngầm với nhau. Đội TTGT số 1 đã nhận tiền của DN, cá nhân thì Đội TTGT số 3 không nhận nữa và làm ngơ cho các DN, cá nhân hoạt động vận tải vi phạm. Ngoài ra, nhiều cán bộ TTGT đã lợi dụng vị trí công tác, trực tiếp gọi điện thoại cho các DN, cá nhân yêu cầu “hỗ trợ” tiền tiếp khách, “bồi dưỡng” cán bộ ăn sáng, trưa và tối hoặc ép buộc phải đóng “hụi chết”.
Bị cáo Tâm cũng thừa nhận, việc “bảo kê” cho các DN, nhà xe thì Đội nào cũng có tiêu cực và việc này đã xảy ra trong một thời gian dài. Khi bị cáo được bổ nhiệm từ Đội trưởng lên Phó Chánh Thanh tra thì việc này đã và được “hiểu ngầm” là cứ mặc nhiên nhận tiền của các DN, nhà xe. Bị cáo Lý Hoàng Minh, nguyên đội phó Đội 3 bị cáo buộc nhận tiền của 33 DN, cá nhân trên 239 triệu đồng.
Các bị cáo tại phiên toà, bị cáo Tâm (áo đen).
Số tiền nhận hối lộ, Minh khai sử dụng cho sinh hoạt của đội, chứ không tiêu xài cá nhân. Việc chi tiêu thế nào, đều do đội trưởng quyết định. Bị cáo khai có ghi lại đầy đủ tiền nhận hối lộ và chi tiêu thế nào vào sổ cá nhân, nhưng cuốn sổ này đã bị mất. Lời khai của Minh được bị cáo Hoàng Anh và Tâm xác nhận tại phiên toà.
Còn Bị cáo Nguyễn Trần Lưu, nguyên đội trưởng Đội 6 thừa nhận, quá trình làm nhiệm vụ đã gây áp lực cho DN để nhận tiền. DN nào làm ăn “ế ẩm”, bị cáo cho nợ vào tháng sau và thu 2 tháng/lần, từ 1 triệu đồng đến vài triệu đồng, tuỳ theo DN và dựa trên số phương tiện hoạt động. Bị cáo Trần Lập Pháp, nguyên cán bộ TTGT Đội 4 khai nhận của 10 DN, cá nhân với số tiền 47,5 triệu đồng…
DN vi phạm… làm “hư hỏng” cán bộ
Theo lời khai của bị cáo, các TTGT chỉ làm khó xe tải, DN hoạt động kinh doanh vận tải, chủ các cơ sở vật liệu xây dựng. Bởi, những phương tiện này thường xuyên chở quá tải và gây mất an toàn. Riêng các loại phương tiện như xe khách, taxi thì ít kiểm tra vì đều đầy đủ giấy tờ và chỉ mắc các lỗi đậu, đỗ sai quy định… Theo lời một chủ DN, hàng tháng DN này phải chuyển tiền cho các TTGT thông qua “cò” là Nguyễn Văn Cần.
“Nếu không chuyển thì không còn đường làm ăn, sinh sống, bởi quá trình lưu thông, xe cộ có rất nhiều lỗi. Nếu bị kiểm tra thì chắc chắn sẽ bị phạt nên bắt buộc phải chuyển tiền. DN biết ai đang phụ trách đội nào thì chủ động hoặc buộc phải tìm cách nộp “hụi chết” để yên ổn làm ăn”, chủ DN này nói.
Riêng Đoàn Vũ Duy, nguyên đội trưởng Đội TTGT số 11, bị cáo buộc của 57 DN, cá nhân với số tiền gần 2,8 tỷ đồng vẫn tiếp tục chối tội. Nhưng hai bị cáo Nguyễn Văn Cần và Trần Trường An, giúp sức cho Duy đều thừa nhận việc nhận tiền của các DN, cá nhân và chuyển lại cho bị cáo. Cần khai giúp sức cho Duy để có thu nhập lo cho gia đình. Còn An là bạn học, biết Duy là cán bộ TGTT có nhiều mối quan hệ đã đồng ý giúp sức và đổi lại mong muốn Duy tìm việc làm cho em gái.
HĐXX đã công khai bút lục lời khai của Duy tại cơ quan điều tra. Khi bị bắt, Duy thừa nhận hành vi của mình là vi phạm pháp luật. Duy nhận tiền từ các DN, nhà xe trên địa bàn và ngoài tỉnh là thông qua một số người trung gian. Còn việc nhận tiền trực tiếp, Duy chỉ nhận của một số DN thân quen. Mỗi DN, Duy nhận nhận từ 1 đến 5 triệu đồng/tháng, nhận từ năm 2014 cho đến khi bị bắt giữ vào giữa năm 2016.
Theo phân tích của HĐXX, các vi phạm của các TTGT phần lớn diễn ra trong 2013 đến 2014, “cao trào” là từ năm 2014 đến 2016 và “nở rộ” ở hầu hết đội TTGT. Tổng số tiền các bị cáo đã “Nhận hối lộ” là gần 4 tỷ đồng. Các bị cáo sai phạm đều ở độ tuổi 30 đến 40, đây là độ tuổi cống hiến, tạo lập sự nghiệp và lo cho gia đình. Các bị cáo, đều có con nhỏ. Bản thân các bị cáo được đào tạo bài bản, nhưng vì tư lợi các nhân đã làm xấu đi hình ảnh của những người thực thi công vụ.
HĐXX cũng đặt câu hỏi, các bị cáo khi còn trẻ đã có hành vi tiêu cực, nếu không bị phát hiện thì sau này được bổ nhiệm vào những vị trí cao hơn sẽ như thế nào. “Số tiền lấy từ DN, cá nhân có xứng đáng để đánh đổi gia đình, sự nghiệp hay không?”, HĐXX chất vấn, còn các bị cáo đều cuối mặt và im lặng.
HĐXX cũng phân tích, việc các TTGT vi phạm có một phần lỗi của các DN, cá nhân hoạt động vận tải. Nếu các DN, cá nhân hoạt động đều chấp hành đúng các quy định pháp luật, phương tiện đảm bảo an toàn thì làm sao TTGT có thể gây khó dễ. Bản thân các DN, nhà xe có sai phạm thì mới bị những người thực thi công vụ làm khó.
DN đã sai về phương tiện hoạt động rồi dẫn đến cái sai tiếp theo là đưa hối lộ và làm hư hỏng cán bộ...”. Theo HĐXX, phạm vi vụ án này chỉ xét xử tội “Nhận hối lội”, chưa xử đến tội “Đưa hối lộ”. Việc đưa hối lộ không chỉ là những DN, chủ xe mà ngay chính các bị cáo, nguyên là cán bộ TTGT bịt truy tố tại phiên tòa.
Trong phiên xử chiều 22-6, đại diện Viện KSND TP Cần Thơ đã đề nghị rút hồ sơ làm lại cáo trạng. Nguyên nhân do quá trình thẩm tra tại toà, số liệu quy kết nhận hối lộ đối với các bị cáo có sự khác biệt sẽ làm bất lợi cho các bị cáo. HĐXX đã đồng ý và thông báo tạm hoãn phiên toà.
