Bãi cạn Scarborough trên Biển Đông (Ảnh: Reuters)
“Trung Quốc đang tuân thủ phán quyết của tòa trọng tài. Luật sư người Mỹ của chúng ta nói như vậy”, SCMP dẫn lời ông Jose Santiago Santa Romana, người vừa mới được bổ nhiệm làm đại sứ Philippines tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc, phát biểu tại một diễn đàn của các doanh nhân Philippines hôm 8/11.
Luật sư mà Đại sứ Romana nhắc đến ở trên là Paul Reichler, trưởng cố vấn pháp lý cho Philippines trong vụ kiện do Manila khởi xướng tại tòa trọng tài thường trực quốc tế ở La Hay (Hà Lan) nhằm bác bỏ yêu sách “đường chín đoạn” phi lý do Bắc Kinh tự ý vẽ ra trên Biển Đông. Sau khi tòa ra phán quyết hồi tháng 7 và phủ nhận yêu sách trên, Trung Quốc đến nay vẫn ngang nhiên không công nhận hay thực thi kết luận của tòa.
“Trung Quốc vẫn khẳng định yêu sách chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough (trên Biển Đông), nhưng hứa sẽ làm điều gì đó cho ngư dân của chúng ta khi tổng thống (Rodrigo Duterte) nêu ra vấn đề này”, Đại sứ Romana cho biết thêm.
Trước đó, các ngư dân Philippines cho biết, kể từ sau chuyến đi của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tới Trung Quốc hồi tháng trước, lực lượng hải cảnh Trung Quốc gần như đã không còn có động thái cản trở khi họ quay lại đánh bắt tại bãi cạn Scarborough, nơi Manila coi là ngư trường truyền thống nhưng đã bị Bắc Kinh chiếm đóng và quản lý từ năm 2012.
Đại sứ Romana, một học giả chuyên nghiên cứu về Trung Quốc, cho biết bãi cạn Scarborough là chủ đề được thảo luận tích cực khi ông tham gia vào nhóm nghiên cứu của cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos, người được Tổng thống Duterte bổ nhiệm làm đặc phái viên của Manila, sang Bắc Kinh đàm phán để cải thiện mối quan hệ đang bị xấu đi giữa hai nước.
“Phía Trung Quốc đã cam kết rằng họ sẽ không đòi lại bãi cạn mà gìn giữ nó như một khu bảo tồn biển, vì thế ngay cả ngư dân Trung Quốc cũng không được phép vào đánh bắt bên trong bãi cạn này”, ông Romana nói.
“Trung Quốc và Philippines bây giờ nên phối hợp với nhau trong việc xây dựng một số quy tắc hợp tác giữa lực lượng cảnh sát biển hai nước để tránh lặp lại các trường hợp gây hiểu lầm”, Đại sứ Romana nhận định.
Trrong cuộc họp báo thường kỳ hồi tuần trước, khi được hỏi về các diễn biến tại bãi cạn Scarborough hiện nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết tình hình ở khu vực này “không và sẽ không thay đổi” trong tương lai.
Tác giả bài viết: Thành Đạt
Nguồn tin: 
