Trao đổi với VnExpress, Phó chủ tịch UBND quận Bình Tân, Nguyễn Minh Nhựt cho biết những ngày qua xuất hiện thông tin cho rằng toàn bộ diện tích đất 44ha của nghĩa trang Bình Hưng Hòa sẽ làm chung cư, trung tâm thương mại cao cấp. Tuy nhiên, đây là thông tin chưa chính xác. Trên thực tế, chỉ có 20ha đất nghĩa trang này được quy hoạch thành khu phức hợp dân cư, thương mại, trong đó khoảng 18ha dự kiến sẽ đấu giá.

Lãnh đạo quận Bình Tân cho hay, dự án di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa có kinh phí đầu tư lớn, lên đến gần 2.500 tỷ đồng, quy mô di dời thuộc diện rộng nên TP HCM phải chia dự án này thành nhiều giai đoạn.

Theo kế hoạch ban đầu toàn bộ nghĩa trang sẽ là công viên cây xanh và tiện ích phục vụ cho 300.000 dân xung quanh. Tuy nhiên trong quá trình triển khai chi phí giải tỏa, di dời các ngôi mộ lên đến hàng nghìn tỷ đồng mà ngân sách của TP HCM không cân đối được.

40% đất nghĩa trang Bình Hưng Hòa sẽ được đấu giá để làm khu phức hợp cao cấp. Ảnh: Quỳnh Trần

Để giải quyết bài toán kinh tế, UBND TP HCM đã cho phép điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất thuộc nghĩa trang Bình Hưng Hòa. Theo đó, dành ra 24 ha (chiếm 54% tổng diện tích nghĩa trang) làm công viên cây xanh, còn 12 ha dùng làm trung tâm thương mại, 8 ha làm khu phức hợp.

Việc bổ sung phần đất phức hợp chung cư cao tầng, thương mại, dịch vụ khoảng 18ha sẽ được dùng để đấu giá quyền sử dụng đất. Với hình thức đấu giá này, có thể kỳ vọng làm tăng khả năng hoàn trả vốn ngân sách thành phố đã ứng trước và cung ứng đủ kinh phí để thực hiện dự án di dời toàn bộ nghĩa trang Bình Hưng Hòa ở các giai đoạn kế tiếp. Hiện nay, dự án này vẫn chưa đến giai đoạn đấu giá và cũng chưa xác định nhà đầu tư tham gia.

Ông Nhựt giải thích, trước đây, quận từng nỗ lực kêu gọi đầu tư theo hình thức doanh nghiệp tự giải tỏa mộ. Tuy nhiên hầu hết các đơn vị khi xuống địa bàn đều không dám tiếp nhận vì ngại đụng mồ mả. Vì vậy UBND quận phải xin ứng trước tiền ngân sách để giải tỏa một phần nghĩa trang Bình Hưng Hòa. Khi giải tỏa xong sẽ lấy đất bán và trả lại cho thành phố. "Theo dự toán của đơn vị thẩm định giá, nếu đấu giá 18ha đất có chức năng nhà ở, thương mại và phức hợp này sẽ mang về nguồn thu 2.496 tỷ đồng, tương đương gần 15 triệu đồng một m2”.

Trước Bình Hưng Hòa, TP HCM từng giải tỏa các khu đất để làm công viên Lê Văn Tám, Lê Thị Riêng nâng cao chất lượng sống của người dân. Tuy nhiên, ông Nhựt thừa nhận, việc di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa khó khăn hơn so với những nghĩa trang đã thực hiện ở giai đoạn trước.

Thống kê từ ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận, đơn giá bồi thường chi phí đào, bốc, di chuyển, xây dựng lại cho giai đoạn đầu tiên của dự án di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa dao động 2-8 triệu đồng mỗi mộ tùy mức độ kiên cố hay thô sơ. Chi phí hỗ trợ cải táng là 3 triệu đồng một mộ. Giai đoạn 1 (12ha) đã bốc được gần 12.500 ngôi mộ và còn 4.051 ngôi chưa thực hiện xong. Dự kiến kể từ 31/10/2017 sẽ bốc mộ vắng chủ. Tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ đối với dự án giai đoạn 1 theo dự toán được duyệt gần 785 tỷ đồng.

Từ năm 2013, dự án di dời Nghĩa trang Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân nằm trong danh sách được Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội TP HCM đến năm 2020, tầm nhìn đến 2025. Đây là công trình kinh tế xã hội mang tính đòn bẩy, thành phố thuận về chủ trương ngưng chôn cất và di dời để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội và nâng cấp hạ tầng kỹ thuật đô thị.

Đây là dự án cải tạo môi trường sống của khoảng hơn 300.000 dân tại khu vực tiếp giáp nghĩa trang (gồm phường Bình Hưng Hòa, Bình Hưng Hòa A quận Bình Tân và phường Tân Quý, Sơn Kỳ, Phú Thọ Hòa quận Tân Phú). Mục đích góp phần thực hiện chinh trang, cải tạo bộ mặt đô thị, giải quyết tình trạng phức tạp về an ninh trật tự, đẩy lùi phạm pháp hình sự, tệ nạn xã hội tại khu vực này. Tổng số mộ và kim tỉnh là 69.220 mộ. Tổng số hộ dân bị ảnh hưởng là 58 hộ. Diện tích đất di dời là 44 ha.

Nghĩa trang Bình Hưng Hòa nằm ở phía Tây, cách trung tâm Thành phố khoảng 12km. Giai đoạn 1 của dự án cải tạo thực hiện 12,9ha, tổng vốn đầu tư 784,56 tỷ đồng, thời gian thực hiện năm 2011-2017. Giai đoạn 2 dự kiến triển khai năm 2017-2019, quy mô 11,54ha, kinh phí 749,6 tỷ đồng. Giai đoạn 3 sẽ hoàn thành từ 2018 đến 2020, trên diện tích đất 20,158ha, nguồn kinh phí ước tính 948 tỷ đồng.

Tác giả: Vũ Lê

Nguồn tin: Báo VnExpress