Cuối tháng 6/2017, Báo Nghệ An nhận được đơn của công dân Bùi Văn Phú (xóm Xuân Hiền, xã Thanh Xuân, huyện Thanh Chương) trình bày những mâu thuẫn phát sinh từ tranh chấp đất đai với một gia đình cùng xóm, và cho rằng chính quyền xã đã giải quyết không khách quan...
“Cái sảy nảy cái ung”
Theo đơn của công dân Bùi Văn Phú, trong khu vực đất của gia đình ông (được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2007) có ngôi mộ của ông Nguyễn Văn Liên, thân sinh của ông Nguyễn Văn Nhàn. Đầu tháng 4/2017, gia đình ông Nhàn có nhu cầu tu bổ mộ nên đã trình bày nguyện vọng với gia đình ông Phú.
Gia đình ông Phú đã đồng ý với điều kiện ông Nhàn chỉ ốp đá tu bổ ngôi mộ cũ, không được mở rộng diện tích; nếu hư hại hoa màu phải đền bù và chỉ được vận chuyển vật liệu qua đường cổng của gia đình.
 |
Ngôi mộ của gia đình ông Nguyễn Văn Nhàn đã được tu bổ nằm trong phần đất ở của gia đình ông Bùi Văn Phú. |
Tuy nhiên, khi thi công gia đình ông Nhàn không thực hiện đúng như lời hứa, đã tự ý chặt cây, đào đất để mở một con đường lên mộ và đổ vật liệu trên phần đất canh tác của gia đình ông Phú. Khuôn viên ngôi mộ cũng được xây rộng ra với diện tích lớn hơn ban đầu.
Từ đó, giữa 2 gia đình có lời qua tiếng lại, xảy ra xô xát, phải nhờ đến sự can thiệp của chính quyền địa phương. Dù vậy, chính quyền đã không khách quan, thiên vị cho gia đình ông Nguyễn Văn Nhàn.
Không đồng tình với cách giải quyết của chính quyền địa phương, gia đình ông Phú đã có đơn kiến nghị gửi chính quyền các cấp, các cơ quan nội chính như công an, tòa án; các cơ quan này đã có công văn giao địa phương xã Thanh Xuân xử lý nhưng sự việc vẫn như trước.
Về xóm Xuân Hiền tìm hiểu, khu đất xảy ra sự việc tranh chấp có vị trí tại đồi Đại Gan, thửa 251, tờ bản đồ số 1. Khu đất này, có diện tích 11.177m2, là đất rừng sản xuất đã được Nhà nước giao cho gia đình ông Phú quản lý sử dụng.
Theo ông Phú, gia đình ông canh tác trên khu đồi này từ năm 1987. Năm 1991, khi ông Nguyễn Văn Liên qua đời, gia đình ông Nguyễn Văn Nhàn đã mai táng lên đó. Ngày 25/4/2007, gia đình ông Phú được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trùm lên khu vực chôn cất ông Liên...
Về việc huyện Thanh Chương lại cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Phú trùm lên ngôi mộ của gia đình ông Nhàn, gia đình ông Phú cho biết, thời điểm xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, họ báo cáo cấp thẩm quyền về thực tế sử dụng đất; hơn nữa, ở thời điểm đó họ cũng không biết đến sự tồn tại của ngôi mộ trên đất (?).
Ông Bùi Văn Phú nói: “Chúng tôi đã được Nhà nước giao quyền quản lý sử dụng đất. Vậy nhưng cách giải quyết của UBND xã thiếu khách quan, không tôn trọng quyền sở hữu đất đai của chúng tôi. Cũng vì xã thiếu khách quan, phía gia đình ông Nhàn đã có những hành vi, lời lẽ thách thức, dọa dẫm. Thậm chí họ đe sẽ tiếp tục chôn cất người khác vào khu mộ khiến gia đình chúng tôi rất lo lắng, bất bình...”.
Còn bà Bùi Thị Huệ (chị gái ông Phú) thì cho biết, các cơ quan có thẩm quyền sau khi tiếp nhận đơn đều có văn bản phúc đáp vấn đề của gia đình bà và gia đình ông Nhàn thuộc thẩm quyền xử lý cấp xã. Trong khi đó, chính quyền cấp xã ngoài việc không đưa ra được phương án giải quyết hợp lý, hợp tình để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho gia đình bà, còn có những hành vi trấn áp, vì vậy, đã có đơn kiến nghị gửi báo...
 |
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho ông Hào, bà Hà (bố mẹ ông Phú) không tách riêng diện tích phần mộ của ông Liên. |
Cần giải quyết đạt lý, thấu tình
Theo đại diện lãnh đạo xã Thanh Xuân gồm ông Nguyễn Khánh Thành - Chủ tịch UBND xã và ông Nguyễn Cảnh Dinh - Trưởng Công an xã, trước mâu thuẫn, tranh chấp giữa 2 gia đình ông Phú, ông Nhàn, xã đã nhiều lần tổ chức các cuộc hòa giải ở cấp xóm và cấp xã nhưng bất thành vì 2 gia đình không hợp tác để đưa ra được sự thỏa thuận chung.
Đó là vào ngày 6/4, UBND xã thành lập tổ công tác trực tiếp xác minh hiện trường; ngày 7/4, mời các bên đến trụ sở xã để hòa giải. Trong ngày 7/4, ông Nhàn đã có bản cam kết với nội dung “chỉ xây dựng ngôi mộ hiện tại nằm trong khuôn viên bờ bao đã xây dựng trước đây. Kể từ nay về sau tuyệt đối không cơi nới diện tích, không cấp táng cải táng vào khu vực đó...”.
Vậy nhưng, phía gia đình ông Phú vẫn không đồng thuận. Đến ngày 8/5, UBND xã cùng các tổ chức đoàn thể tiếp tục hòa giải; tuy nhiên hai bên vẫn không đi đến thống nhất. “Qua xác minh về ngôi mộ của ông Nguyễn Văn Liên đã xây là có thực tế. Nhưng mộ an táng trước thời điểm gia đình ông Bùi Văn Hào (bố đẻ anh Phú) về ở, và thời điểm đó, khu đất đang thuộc quyền quản lý của Nhà nước. Chính vì vậy, UBND xã tiến hành hòa giải nhưng không đi đến kết quả nên đã hướng dẫn các bên gửi đơn đến Tòa án dân sự huyện Thanh Chương thụ lý...” - ông Thành nói.
Đồng thời, các cán bộ xã Thanh Xuân cũng thông tin, những va chạm giữa hai gia đình xảy ra là bởi phía anh em ông Phú đã mang hung khí lên đe dọa những người tu bổ mộ; và lực lượng công an xã đã kịp thời có mặt thu giữ hung khí...
Nắm bắt thông tin, trong thời gian vừa qua xã Thanh Xuân đã tổ chức các cuộc hòa giải giữa hai gia đình; ngày 7/4, gia đình ông Nguyễn Văn Nhàn cũng lập bản cam kết về việc không thực hiện cơi nới mộ và đưa người mất lên khu đồi Nhà nước đã giao quyền sử dụng cho gia đình ông Phú...
Dù vậy thấy rằng cách giải quyết của chính quyền xã Thanh Xuân vẫn chưa thực sự đạt lý, thấu tình. Nguyên nhân sâu xa dẫn đến vụ việc là do chính quyền xã thời kỳ trước đây đã có sai sót trong việc rà soát, giao quyền sử dụng đất.
Lý ra, ở thời điểm năm 2007, khi lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng sản xuất cho gia đình ông Bùi Văn Phú, chính quyền xã Thanh Xuân phải rà soát hiện trạng khu đất, phát hiện và đưa khu vực mộ phần người thân ông Nguyễn Văn Nhàn ra khỏi phần diện tích giao cho gia đình ông Phú. Chính vì vậy, khi xảy ra tình trạng chồng chéo trong quyền sử dụng đất làm nảy sinh mâu thuẫn giữa 2 gia đình.
Gia đình ông Phú đã được UBND huyện Thanh Chương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; và họ đã thực hiện sản xuất trên toàn bộ phần diện tích đất được giao. Chính vì vậy, cần tôn trọng quyền sử dụng đất của họ theo quy định của pháp luật.
Về phía gia đình ông Nhàn, mộ phần của người thân đã ổn định qua hơn 26 năm, việc sửa sang tu bổ là nguyện vọng chính đáng. Nhưng dù vậy, khi mong muốn mở rộng diện tích mộ phần, tạo đường lên thì cần kiến nghị cấp chính quyền giải quyết theo quy định của pháp luật và căn bản, phải gìn giữ được tình cảm xóm giềng.
Thời gian vừa qua, UBND huyện Thanh Chương đã có một số lần yêu cầu xã Thanh Xuân báo cáo việc giải quyết nội dung kiến nghị của gia đình ông Bùi Văn Phú. Vì vậy, chính quyền xã Thanh Xuân cần phải báo cáo rõ sự việc đã xảy ra; trong đó, cần nêu thực trạng bất hợp lý trong việc xét, cấp quyền sử dụng đất chồng lên khu mộ để qua đó kiến nghị chỉnh lý.
Mặt khác, cần tiếp tục tổ chức hòa giải, trên tinh thần đồng thuận, gìn giữ tình làng nghĩa xóm giữa 2 gia đình. Với phần đất khu mộ (vành đai và đường lên) sẽ đưa ra khỏi diện tích mà Nhà nước đã giao cho gia đình ông Bùi Văn Phú, cần phải có sự bù trừ để tránh cho gia đình ông này những thiệt thòi về kinh tế.
Nghĩ rằng mâu thuẫn giữa 2 gia đình ông Bùi Văn Phú và Nguyễn Văn Nhàn sở dĩ kéo dài cũng một phần do cách giải quyết chưa thực sự thấu đáo, dẫn đến “cái sảy nảy cái ung”. Vì vậy, chính quyền xã Thanh Xuân cần xác định rõ gốc rễ của nguyên nhân, vào cuộc giải quyết trên tinh thần khách quan, đúng quy định của pháp luật, tin rằng những mâu thuẫn giữa 2 gia đình này sẽ chấm dứt.
Tác giả: Nhật Lân - Phương Thảo
Nguồn tin: Báo Nghệ An
