Quá trình bào chữa tại phiên tòa, các luật sư cho rằng vụ án tách ra thành 2 giai đoạn là không có lợi cho các bị cáo. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp, liên quan tới nhiều bị cáo với nhiều hành vi phạm tội nên việc tách ra là cần thiết.

Bị cáo Phạm Công Danh. Ảnh: Văn Châu

Về nội dung vụ án, quá trình điều tra mặc dù nhận thức khác nhau nhưng các bị cáo đều thừa nhận hành vi sai phạm. Với bị cáo Phạm Công Danh, vì để có tiền tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín và duy trì việc thanh khoản ngân hàng, đã cùng các nhân viên dưới quyền thực hiện hàng loạt hàng vi sai phạm, không thông qua tổ giám sát ngân hàng Nhà nước, gây thiệt hại cho VNCB. Phạm Công Danh đã chỉ đạo lãnh đạo, nhân viên VNCB và tập đoàn Thiên Thanh sử dụng 29 lượt công ty do Danh thành lập hoặc mượn pháp nhân, lập 29 bộ hồ sơ khống đứng tên các công ty đó vay vốn tại Sacombank, TPBank, BIDV.

Đồng thời, bị cáo Danh dùng tiền của VNCB gửi sang 3 ngân hàng này để cầm cố, bảo lãnh cho các khoản vay của các công ty mà Danh mượn pháp nhân. Sau đó, bị 3 ngân hàng trên thu hồi nợ từ tiền gửi của VNCB, với tổng số tiền là hơn 6.100 tỷ đồng. Trong đó, Sacombank là hơn 1.800 tỷ đồng, TPBank là hơn 1.740 tỷ đồng và BIDV là hơn 2.500 tỷ đồng.

Bị cáo Trầm Bê. Ảnh: Văn Châu

Toàn bộ số tiền các công ty vay từ 3 ngân hàng được Phạm Công Danh chỉ đạo sử dụng cho các mục đích cá nhân.

Do các công ty này làm hồ sơ vay khống, không thực hiện kinh doanh theo phương án đã cam kết trong hợp đồng tín dụng nên không có tiền trả nợ.

Trong khi đó, ngân hàng VNCB thực hiện việc bảo lãnh nhưng không yêu cầu cầm cố, thế chấp tài sản nên không thu hồi được tiền bảo lãnh từ các công ty đó, dẫn đến ngân hàng VNCB bị thiệt hại hơn 6.100 tỷ đồng.

Theo HĐXX, tại tòa, các bị cáo đều thừa nhận hành vi theo mỗi nhận thức khác nhau. Tuy nhiên, các bị cáo đề nghị HĐXX xem xét về bối cảnh phạm tội của các bị cáo khi đưa ra mức lượng hình.

Đối với nhóm bị cáo là nguyên cán bộ lãnh đạo của VNCB: Phạm Công Danh là người đề ra chủ trương và chỉ đạo việc lập khống hồ sơ vay, gửi hơn 6.630 tỷ đồng của VNCB sang 3 ngân hàng Sacombank, TPBank, BIDV và dùng số tiền đó cầm cố, bảo lãnh, trả nợ thay cho các công ty vay tiền tại 3 ngân hàng đó, lấy tiền để Danh sử dụng.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: Văn Châu

Hành vi của Phạm Công Danh đã gây thiệt hại hơn 6.126 tỷ đồng của VNCB nên phải chịu trách nhiệm hình sự toàn bộ số tiền này.

Phan Thành Mai, Mai Hữu Khương, Nguyễn Quốc Viễn, Hoàng Đình Quyết, Phan Minh Tùng, Nguyễn Việt Hà...đã giúp sức cho Phạm Công danh thực hiện hành vi phạm tội, gây thiệt hại cho VNCB.

Đối với nhóm bị cáo là cán bộ tại 3 ngân hàng, những người này thừa nhận có sai sót trong quá trình cho vay nhưng mong HĐXX xem xét về bối cảnh để có mức án phù hợp đối với các bị cáo.

Đối với Trầm Bê, là người biết Phạm Công Danh cần tiền sử dụng nhưng Danh không thể vay tiền trực tiếp tại VNCB được nên Trầm Bê đã cùng Phan Huy Khang cho Danh vay 1.800 tỷ đồng.

Hồ sơ cho vay đều là các hồ sơ lập khống, các công ty vay vốn đều không có hoạt động kinh doanh, không thẩm định, không kiểm tra sau khi cho vay, Trầm Bê đã bỏ mặc cho ông Danh sử dụng tiền vay trái quy định.

Cáo trạng nhận định ông Trầm Bê đã tạo điều kiện, giúp sức tích cực cho ông Phạm Công Danh phạm tội, gây ra thiệt hại cho VNCB. Hành vi này đã phạm vào tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Đại diện CB tại toà yêu cầu tất cả các tổ chức và các cá nhân liên quan, các ngân hàng có liên quan liên đới bồi thường số tiền hơn 6.100 tỷ đồng cho CB.

Đại diện 3 ngân hàng cho rằng việc thu nợ tiền gửi của ngân hàng Xây dựng là đúng theo hợp đồng 3 bên nên đề nghị HĐXX không tuyên thu hồi.

Các cán bộ ngân hàng đã thực hiện đúng quy trình nên đề nghị HĐXX xem xét khi lượng hình.

Từ các nhận định trên có đủ cơ sở kết luận các bị cáo đã phạm vào tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Vì các lẽ trên, HĐXX đã tuyên phạt Phạm Công Danh 20 năm, tổng hợp bản án 30 năm tù trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành 2 bản án là 30 năm tù; Phan Thành Mai 10 năm tù tổng hợp bản án 22 năm trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành 2 bản án là 30 năm tù; Mai Hữu Khương 10 năm, tổng hợp bản án 20 năm trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành 2 bản án là 30 năm tù; Hoàng Đình Quyết 3 năm, tổng hợp bản án 19 năm trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành 2 bản án là 22 năm tù; Trầm Bê 4 năm tù.

Các bị cáo còn lại cũng phải lãnh từ 3 năm tù treo tới 4 năm tù giam.

Về trách nhiệm dân sự, thu hồi 4.500 tỷ đồng là tiền của Phạm Công Danh chuyển vào VNCB (nay là CB) để tăng vốn điều lệ nhưng chưa được chấp thuận trả lại cho Phạm Công Danh. Tuy nhiên, cấn trừ số trên 2.300 tỷ là tiền được xác định do hành vi phạm tội của Phạm Công Danh, còn trên 2.100 tỷ đồng trả lại cho Phạm Công Danh để đảm bảo thi hành án cho cả giai đoạn 1 và giai đoạn 2.

Buộc BIDV Sở Giao dịch II bồi hoàn cho CB số tiền 1.176 tỉ đồng được xem là vật chứng, BIDV chi nhánh Hải Vân trả cho CB 407 tỉ đồng. Sacombank CN Sài Gòn bồi hoàn cho CB 36 tỉ đồng. Ngoài ra, các cá nhân, công ty, tổ chức, ngân hàng khác cũng phải có trách nhiệm bồi hoàn cho CB hàng trăm tỉ đồng.

Buộc Hứa Thị Phấn trả cho CB số tiền hơn 600 tỉ đồng. Buộc ông Trần Quí Thanh phải hoàn trả cho CB 194 tỉ đồng.

Giải tỏa kê biên đối với quyền sử dụng đất trên đường Kinh Dương Vương, quận Bình Tân cho bà Tú Anh, giải tỏa kê biên quyền sử dụng đất ở đường Hồng Bàng, quận 5 cho bà Tú Anh và ông Trầm Bê.

Tác giả: Đoàn Nga

Nguồn tin: Báo VietNamNet