Nghệ An là tỉnh có đường biên giới đất liền tiếp giáp với nước bạn Lào dài nhất cả nước (419 km; chiếm hơn 20% chiều dài tuyến biên giới Việt Nam - Lào); có 27 xã (312 thôn bản) thuộc 6 huyện tiếp giáp với 3 tỉnh của nước Cộng hòa DCND Lào (Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bô Ly Khăm Xay).

Mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai bên ngày càng được thắt chặt và nâng lên một tầm cao mới. Đặc biệt, đã tổ chức kết nghĩa được 18 cặp bản giữa nhân dân hai bên biên giới, góp phần xây dựng, củng cố tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt giữa tỉnh Nghệ An với các tỉnh có chung đường biên.

Giao lưu hữu nghị với lưu học sinh Lào. Ảnh: Lê Thanh

Về hoạt động hỗ trợ phát triển giai đoạn 2011 - 2016, tỉnh Nghệ An sử dụng ngân sách tỉnh với tổng kinh phí hơn 113 tỷ đồng viện trợ cho các tỉnh nước bạn Lào. Trong đó tiêu biểu như hỗ trợ đào tạo cán bộ, học sinh Lào 41 tỷ đồng; hỗ trợ kinh phí xây dựng Nhà Văn hóa tỉnh Xiêng Khoảng (đợt 1) 42 tỷ đồng; hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà học 3 tầng tại Trường cấp 3 Phôn Sa Vẳn 5 tỷ đồng.

Năm 2015, tỉnh Nghệ An đã được Chính phủ giao làm chủ đầu tư Dự án xây dựng Bệnh viện Hữu nghị tỉnh Xiêng Khoảng. Bên cạnh đó, tỉnh Nghệ An đã hỗ trợ tỉnh Hủa Phăn kinh phí 9,96 tỷ đồng thiết kế Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường nối từ đường tỉnh 3206, huyện Xăm Tạy, tỉnh Hủa Phăn đến Cửa khẩu Thông Thụ, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An. Phối hợp tham mưu Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Viêng Chăn - Pạc Xan - Thanh Thủy - Hà Nội...

Song song với đó, phía bạn có các hoạt động hỗ trợ của Lào đối với tỉnh Nghệ An, điển hình như Cộng hòa DCND Lào xây dựng công trình nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên, huyện Nam Đàn (năm 2016). Ủy ban Chính quyền tỉnh Xiêng Khoảng hỗ trợ tỉnh Nghệ An 900m3 gỗ để xây dựng nhà thờ, nhà văn bia Nghĩa trang liệt sỹ Việt - Lào, huyện Anh Sơn.

Đặc biệt, hai bên thúc đẩy hoạt động hợp tác phát triển kinh tế. Trong giai đoạn từ 2011 - 2016, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Nghệ An và Lào đã tăng 52,38% từ 52,09 triệu USD năm 2011 lên 79,37 triệu USD năm 2016; trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang Lào tăng 162,6% từ 17,97 triệu USD năm 2011 lên 47,19 triệu USD năm 2016. Hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp Nghệ An tại Lào cũng đã ngày càng được đẩy mạnh.

Hiện nay, có khoảng 90 doanh nghiệp của Nghệ An trực tiếp đầu tư, kinh doanh vào thị trường Lào. Các lĩnh vực đầu tư và kinh doanh gồm: khai thác khoáng sản, thủy điện, chế biến và kinh doanh gỗ, sản xuất rượu, sản xuất và kinh doanh thép xây dựng, trồng và khai thác rừng, du lịch lữ hành, kinh doanh xe tải nhỏ, kinh doanh nông thủy sản, hàng tiêu dùng, thông tin và truyền thông,... với tổng vốn đầu tư của các dự án hơn 200 triệu USD.

Tập đoàn CIENCO4 và Tập đoàn Hemaraj (Thái Lan) đã ký thỏa thuận đầu tư với UBND tỉnh Nghệ An về dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp - đô thị tại Khu kinh tế Đông Nam. Ảnh: Lê Thanh

Bên cạnh đó, Nghệ An tích cực giúp đỡ đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực. Mỗi năm học, tỉnh Nghệ An đều đề ra chỉ tiêu tiếp nhận đào tạo khoảng 90 cán bộ, học sinh, sinh viên cho 6 tỉnh (Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bô Ly Khăm Xay, Viêng Chăn, Khăm Muộn và Sa Vẳn Na Khệt) của nước bạn Lào.

Hiện nay, tổng có 632 cán bộ, học sinh, sinh viên nước CHDCND Lào đang được hỗ trợ đào tạo bằng ngân sách tỉnh Nghệ An tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh. Hàng năm tỉnh Nghệ An trích ngân sách khoảng 6 - 6,5 tỷ đồng cho công tác này. Đồng thời, tỉnh Xiêng Khoảng đang tiếp tục đào tạo 3 sinh viên của Nghệ An học Ngôn ngữ Văn hóa Lào từ năm học 2013-2014; tỉnh Bô Ly Khăm Xay tiếp nhận đào tạo 9 sinh viên của tỉnh Nghệ An sang học tại Trường Đại học Quốc gia Lào.

Cùng với nước bạn Lào, Thái Lan là một trong những đối tác trong thành viên cộng đồng ASEAN có mối hợp tác với Nghệ An trên nhiều lĩnh vực. Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 5 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI của Thái Lan đang triển khai thực hiện (3 dự án trong khu công nghiệp, 2 dự án ngoài KKT, KCN) với tổng vốn đầu tư đăng ký 27,75 triệu USD.

Nổi bật, Tập đoàn Hemaraj Thái Lan đã cam kết và được cấp phép triển khai dự án đầu tư kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp WHA Hemaraj với diện tích 3.200 ha; tổng vốn đầu tư dự kiến 16.269 tỷ đồng. Đây là động lực để các doanh nghiệp thế giới nói chung và các doanh nghiệp Thái Lan nói riêng đầu tư vào Nghệ An.

Trong lĩnh vực thương mại, 6 tháng đầu năm 2017, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Nghệ An và Thái Lan ước đạt 63,94 triệu USD, trong đó: Kim ngạch xuất khẩu đạt 0,15 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt 63,79 triệu USD. Nghệ An đang có quan hệ hợp tác với các tỉnh của Thái Lan trong khuôn khổ Hiệp hội các tỉnh sử dụng đường 8 và đường 12 của ba nước Việt Nam - Lào - Thái Lan (APOTC) gồm: Bưng Càn, Sakon Nakhon, Nakhon Phanom, Nọng Khai. Hai bên tích cực, thường xuyên giao lưu văn hóa, du lịch, thể thao tại các lễ hội truyền thống và các sự kiện ý nghĩa như: Biểu diễn dân ca xứ Nghệ tại Hội nghị xúc tiến Du lịch tại tỉnh Sakon Nakhon, Thái Lan; mời các tỉnh của Thái Lan sang tham dự Lễ hội Làng Sen và Kỷ niệm Ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức đoàn học sinh, vận động viên tỉnh tham gia thi đấu giải thể thao tại tỉnh Nakhon Phanom...

Nhằm tăng cường thu hút đầu tư từ Thái Lan, Nghệ An tổ chức các đoàn xúc tiến du lịch tại các tỉnh như Udon Thani, Khỏn Kèn, Băng Cốc nhằm giới thiệu quảng bá du lịch Nghệ An đến với du khách Thái Lan, tìm kiếm cơ hội hợp tác phát triển các tour du lịch hai bên. Tỉnh tích cực chỉ đạo phát hành các ấn phẩm quảng bá tuyến du lịch theo đường 7, đường 8, danh mục các dự án thu hút đầu tư về du lịch, bao gồm: đĩa phim du lịch “Khám phá Nghệ An” bằng tiếng Thái, tập gấp về tour du lịch “Một ngày ăn cơm 3 nước”, tập gấp 3 nước một điểm đến, nhân bản lôgô du lịch Nghệ An... để giới thiệu quảng bá tại các sự kiện du lịch trong và ngoài nước.

Trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện có Trường Đại học Vinh có các hoạt động hợp tác với các trường đại học Thái Lan theo hình thức trao đổi cán bộ, chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy. Từ năm 2011 đến nay, số lượng lưu học sinh Thái Lan nhập học tại Trường Đại học Vinh là 165 học sinh.

VSIP Nghệ An trao quà hộ nghèo ở Hưng Tây (Hưng Nguyên). Ảnh: Lê Thanh

Ngoài đối tác truyền thống là Lào và Thái Lan, Nghệ An đang đẩy mạnh hợp tác với Singapore. Mối quan hệ hợp tác này được đánh dấu bằng sự kiện ngày 16/9/2015, Dự án Khu liên hợp công nghiệp - đô thị và dịch vụ VSIP chính thức khởi công (gọi tắt là VSIP Nghệ An) do Công ty liên doanh TNHH Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (Liên doanh giữa Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp Becamex IDC và Liên minh các nhà đầu tư Singapore, do Tập đoàn Sembcorp làm đại diện), đầu tư với số vốn đăng ký 76,4 triệu USD (tương đương khoảng 1.700 tỷ đồng) trên tổng diện tích quy hoạch 1.475 ha là một quần thể hiện đại, các lĩnh vực hoạt động gồm: đầu tư, xây dựng, khai thác, quản lý, sản xuất công nghiệp công nghệ cao, khu công nghiệp, khu kho vận, công viên phần mềm công nghệ thông tin, phức hợp thương mại, dịch dụ, nhà ở.

VSIP Nghệ An là một dự án trọng điểm của tỉnh. Dự án được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú đột phá lớn cho phát triển công nghiệp của Nghệ An. Dự kiến sau khi hoàn thành, VSIP Nghệ An sẽ thu hút được khoảng 8 tỷ USD vốn đầu tư, tạo việc làm cho khoảng 20.000 lao động địa phương.

Đồng chí Lê Ngọc Hoa - Phó Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá, việc hợp tác với các thành viên trong cộng đồng ASEAN đã phát huy vai trò chủ động của tỉnh Nghệ An trong tiến trình hội nhập, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, văn hóa, tiềm năng đầu tư, những thành tựu đổi mới và hội nhập quốc tế của Nghệ An đến với cộng đồng các nước trong khối ASEAN.

Qua đó, tranh thủ tối đa các cơ hội và nguồn lực để Nghệ An hội nhập và phát triển. Trong tương lai ngoài đối tác truyền thống, Nghệ An sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực với các thành viên ASEAN giúp Nghệ An phát triển về kinh tế, tranh thủ sự giúp đỡ, đầu tư của các đối tác nước ngoài, nâng cao vị thế của Nghệ An trong khu vực cũng như trên trường quốc tế.

Tác giả: Lê Thanh

Nguồn tin: Báo Nghệ An