Hàng loạt sai phạm

Công ty CP Hưng Phúc được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác mỏ đá tại thôn Nhân Tiến, xã Cẩm Sơn (huyện Anh Sơn) từ năm 2013. Diện tích mỏ gần 8,2 ha, thời hạn khai thác 20 năm. Đây là một mỏ đá có trữ lượng lớn, bao gồm cả đá xây dựng và đá ốp lát có chất lượng khá tốt. Khu mỏ này nằm sát đường liên xã từ Cẩm Sơn đi xã Hoa Sơn và thị trấn Anh Sơn, cách quốc lộ 7A khoảng 4km.

Nhiều khối đá lớn bị đổ sập xuống chân lèn sát đường từ xã Cẩm Sơn đi thị trấn Anh Sơn

Theo quan sát của chúng tôi, đồi phía trong của mỏ là khai thác đá xây dựng, còn khu vực phía gần đường liên xã chủ yếu tiến hành khai thác đá khối để đưa vào xưởng cưa xẻ. Tại moong (moong là đáy mỏ được bao khép kín bởi bờ mỏ xung quanh-PV) phía Tây khu vực mỏ, đá được khai thác làm vật liệu xây dựng thông thường (đá xay, đá hộc). Moong này có độ cao khoảng 70 m, dốc 70 độ trở xuống, không được đơn vị dật cấp khai thác, trên moong có nhiều đá treo, rất nguy hiểm.

Xưởng và mộ số hạng mục của Công ty Hưng Phúc lân đất nông nghiệp

Khu vực thứ 2 nằm phía Đông Nam của mỏ, khai thác đá khối để xẻ. Chiều cao khu vực từ 70 đến 80 m, dốc đứng với nhiều đá nứt nẻ rất nguy hiểm. Có khối đá treo có kích thước hàng chục m3 lơ lửng, lưng chừng núi phía gần đường giao thông liên xã.

Trước đây, việc tổ chức khai thác được thực hiện theo hình thức bạt từ dưới chân lèn lên khiến cho những vỉa đá treo hình thành chênh vênh trên vách núi rất nguy hiểm. Có mặt ở mỏ đá này vào những ngày cuối năm 2018, chúng tôi thấy nhiều vỉa đá to đã bị đổ sập xuống chân núi, ngay sát đường liên xã. Những khối đá to nằm ngổn ngang dưới chân núi phải mất rất nhiều thời gian mới thu dọn hết.

Nguy cơ mất an toàn lao động cao

Cũng tại phía chân lèn, đơn vị này đã cho xây dựng một xưởng cưa, xẻ đá chỉ cách chân lèn vài mét, tiềm ẩn nguy cơ đá ở đỉnh mỏ sập xuống đe dọa đến tính mạng của công nhân đang làm việc trong xưởng cưa xẻ này. Điều này, cũng vi phạm quy định về khoảng cách an toàn vệ sinh lao động.

Tại xưởng cưa xẻ đá, nước thải phát sinh trong quá trình xẻ đá được thải ra khe nước phía sau xưởng. Nước thải có màu trắng đục xen lẫn màu đen của đá và dầu mỡ thải tuồn ra môi trường. Những bụi cây gần xưởng cưa xẻ nằm sát bên đường liên xã bị phủ trắng bởi lớp bụi bạc phếch. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết mặc dù xây dựng xưởng xẻ đá và hoạt động nhiều năm nay nhưng Công ty CP Hưng Phúc vẫn chưa có giấy phép xả thải ra môi trường.

Nước thải của xưởng đá được thải ra khe suối ở phía sau

Một người dân ở thôn Nhân Tiến, xã Cẩm Sơn bức xúc: Mỏ đá hoạt động đã nhiều năm nay, gây ồn ào, xe tải chạy hư hỏng đường sá. Từ lâu, xưởng cưa, xẻ đá không xử lý nước thải mà xả trực tiếp xuống khe suối khiến cho môi trường bị ô nhiễm. Khu vực quanh mỏ đá người dân không dám cho trâu bò uống nước vì sợ độc.

Được biết, trong quá trình hoạt động khai thác mỏ, Công ty CP Hưng Phúc đã chiếm dụng 2 ha đất nông nghiệp của xã Cẩm Sơn để làm khu chế biến khoáng sản, công trình phụ trợ, nhà điều hành mà chưa thực hiện thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Ngoài ra, doanh nghiệp này cũng chưa thực hiện đăng ký sử dụng đất lần đầu đối với gần 8,2 ha đất được nhà nước cho thuê.

Chậm trễ khắc phục

Tháng 8/2018, Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Nghệ An đã kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản và an toàn lao động tại mỏ đá này. Đoàn kiểm tra đã lập biên bản hành vi phạm hành chính và yêu cầu Công ty CP Hưng Phúc phải chấm dứt và khắc phục tồn tại nêu trên trong thời gian 30 ngày kể từ ngày lập biên bản làm việc (ngày 2/8/2018).

Xe tải lớn chở đá gây hư hỏng đường sá

Tuy nhiên, cuối tháng 10/2018, Công ty CP Hưng Phúc vẫn chưa khắc phục hết những tồn tại. Vừa qua, UBND huyện Anh Sơn đã có văn bản đôn đốc doanh nghiệp chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản. Huyện Anh Sơn cũng yêu cầu doanh nghiệp này nạp tiền xử phạt 20,5 triệu đồng và chủ động khắc phục hậu quả.

Trước đó, ngày 08/10/2018, Chánh Thanh tra Sở TN&MT Nghệ An đã ra Quyết định 223/QĐ-CCVPHC về việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty CP SX Vật liệu xây dựng Hưng Phúc, có trụ sở tại số 208, đường Nguyễn Văn Cừ - TP Vinh. Lý do là đơn vị này đã không tự nguyện chấp hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 88/QĐ-XPVPHC ngày 11/4/2018 của Chánh thanh tra Sở TN&MT tỉnh Nghệ An. Biện pháp cưỡng chế là khấu trừ tiền từ tài khoản của tổ chức vi phạm với số tiền là 8.195.325 đồng.

Văn bản đôn đốc Công ty Hưng Phúc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản của UBND huyện Anh Sơn

Ông Đặng Huy Đô - Trưởng Phòng TN&MT huyện Anh Sơn nói: Đối với 2 ha đất nông nghiệp mà doanh nghiệp xây dựng nhà xưởng trái phép huyện đang yêu cầu doanh nghiệp dừng hoạt động trên diện tích đất chiếm dụng nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn chưa chấp hành.

Ông Hoàng Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Anh Sơn cho biết thêm: Trước những sai phạm của Công ty CP Hưng Phúc, huyện Anh Sơn đã có 2 văn bản nhắc nhở doanh nghiệp khắc phục và có quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với doanh nghiệp này.

Tác giả: Phạm Tuân – Tưởng Cao

Nguồn tin: Báo Tài nguyên & Môi trường