1. Trên sân khấu Campuchia, ánh đèn neon rực rỡ soi rõ cái phông nền nhà cái như một tấm màn khải huyền huyền. Và dưới đó, Duy Mạnh, một ca sĩ quốc tịch Việt Nam, cửa hàng giọng hát bài hit “Kiếp đỏ đen”, ca khúc từng là lời than một mảnh, nay nan trở thành minh họa chính xác cho số phận của người hát: một thân phận đỏ đen, phơi bày công khai ánh đèn trước của một sòng bạc biên giới.

Nhà cái tại Campuchia show diễn của ca Sỹ Duy Mạnh tại sòng bạc.

Khi bị dư luận chỉ trích, anh trả lời: “ Hủy! Các con ạ! Sao mày không thêm cái chữ Campuchia ngoài lãnh thổ Việt Nam cho nó đầy đủ”. Một lời biện hộ nghe như câu sẩm nồng mùi rượu đế: sảng khoái, phước thức, mà trống rỗng. Lập luận “ngoài lãnh thổ” được ném ra như cái bùa, nhưng luật pháp không đi lễ chùa để tin vào bùa.

Điều 7 Luật Quảng cáo 2012 cấm quảng bá dịch vụ cờ bạc, Nghị định 144/2020/ND-CP lực lượng nghệ sĩ Việt Nam Khuyến thủ pháp luật trong nước ngay cả khi ra nước ngoài. Và Internet thì không có tài liệu tham khảo. Clip đã lọt về Việt Nam, bước vào từng cửa màn hình điện thoại, từng quán cà phê, từng nhóm chat, nghĩa là cái “ngoài lãnh thổ” ấy chỉ là tiếng vọng trống rỗng trong một hầm tối, nơi kẻ cướp vừa la hét vừa tự chính mình.

Mâu thuẫn đã trở thành hơi thở trực tiếp trong phát ngôn của Duy Mạnh. Anh từng hạ giọng kẻ cả: "Con cũng biết các bố. Con mà vừa ngu lại vừa tham. May mà con còn tỉnh! Con chỉ thích mặc quần đùi tay thôi, chứ không thích làm Hổ Tướng". Một vai diễn tự phong: kẻ tỉnh táo đứng trên cao nhìn xuống đàn em sa ngã. Nhưng đời tiền bạc bổ sung. Ngay sau đó là clip hát casino của anh bị tung ra. Người từng tự nhận, hoá ra chỉ là kẻ nói. Người từng chê thiên hạ “ngu và tham”, hóa ra cũng chỉ là một Hổ Tướng karaoke khoác ngoài quần đùi. Cái tỉnh duy nhất còn lại trong phát ngôn chuỗi, có thể chỉ là rượu tỉnh, chứ không phải tỉnh.

Và chính ở đây, chúng ta nhìn thấy khung cảnh nhiễu loạn của một bộ phận mạng xã hội Việt Nam năm 2025. Một nơi mà sòng bạc không chỉ nằm ở biên giới mà vẫn nằm trong từng cú nhấp chuột. Nơi đám đông câu lạc bộ xử lý như chân giả trong một rạp hát: vừa vỗ tay, vừa ném đá, vừa la ó, vừa cuồng nhiệt.

Người ta chia sẻ câu chuyện Duy Mạnh hát casino không phải để phê phán, cũng thầm để bên cạnh, mà để tự mình tham gia trò đỏ đen truyền thông: xem ai câu được nhiều like hơn, ai viết status ác khẩu hơn, ai sâu nhại sâu cay hơn. Và tiềm giả, vốn tưởng mình đang đánh giá nghệ sĩ, thực chất lại đang phán đoán kết luận lẫn nhau bằng cách bình luận và biểu tượng cảm xúc xúc động. Trong trò chơi này, mọi ranh giới giữa luật pháp, nghệ thuật và đạo đức đều được làm như một bối cảnh sòng bạc sau lưng Duy Mạnh: ánh sáng rực rỡ nhưng rút nhoẹt, phản xạ một xã hội quen thuộc trong kiên cường.

2. Hồ sơ phát ngôn của Duy Mạnh không phải là hồi ký, càng không phải là album. Nó giống một tập truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp, ngắn, tối, bi hài, nơi mỗi chương là một mảnh đời rách nát. Muốn hiểu anh, nghĩ cần tới phòng trà, chỉ cần mở Facebook. Ở đó, hiện xuất hiện một phần “văn học nhãn mác hè” chưa phù hợp với sách giáo khoa: “Hãm cái L* mẹ nhà Bạn ý! Bố trí mày đẹp giai như thiên thần mày nguyền bố à?” - một câu chửi fan nồng nặc mùi nước thải, đặc quánh như cống sau mưa.

Sau khi phê phán “nhóm Ngũ Hổ Tướng” quảng cáo cờ bạc, cư dân mạng đã “bóc phốt” Duy Mạnh từng biểu diễn tại các sòng bạc Campuchia.

Ở đó còn có những “bí súng phun gái” bằng iPhone, bằng xe máy, như thể phụ nữ là một bàn cá cược, đặt chip càng gần thì càng gần thắng lợi. Và ở đó, anh biến cả băng vệ sinh - biểu tượng cho sự riêng tư kín đáo nhất của phụ nữ - thành đạo cụ của một vở kịch hạ nhục. Cái giá chính thức là án phạt chỉ 7,5 triệu, nhưng cái giá vô hình là sự giảm sút của uy tín, thứ mà không có bảng giá nào niêm yết.

Tất cả đều không ngẫu nhiên. Nó là một chiến lược tồn tại: nói tiếp tục để được nhớ, gây sốc để được chia sẻ, cảm giác để giữ mức độ nóng. Nghịch lý cay đắng: càng tiếp tục, anh càng nổi. Càng bị phạt thì càng được ghi nhớ. Người ta quên giai điệu, nhưng nhớ câu chửi. Người ta không còn nghe nhạc, nhưng vẫn chia sẻ trạng thái như chia sẻ một tai nạn trên đường, không phải vì đồng cảm, mà sảng khoái trước cảnh tượng mộc mó. Ở đây, nghệ sĩ chỉ là con rối, còn đám đông mới là đạo diễn, luôn muốn màn sau phải kinh dị hơn màn trước.

Trong khi đồng nghiệp cùng nhau có những màn cổ vũ và khen ngợi, anh dựng họ thành bia tập bắn. Chi Pu hát, anh chửi. Ưng Hoàng Phúc ra MV, anh ơi. Âm nhạc, trong mắt anh, không phải bầu trời chung mà là bãi bắn tập, nơi mỗi cái tên ló như một cái đầu vịt chờ đạn. Anh tự phong mình “thật phải”, nhưng cái thật đó chỉ là lớp sơn thô nhanh phủ lên một cấu hình ruỗng: nghệ thuật ký sinh bằng sự cẩn bàngg.

Và tiền giả, vốn thích thú với dịch vụ máu me, đã trao cho anh “giấy phép tồn tại” bằng cách xem, như chia sẻ, bất kể anh đang đào sâu bao nhiêu vào cái lũ hại của chính mình. Rồi đời, như một con bạc lão luyện, nhẹ quên một chút quân bài cân: đúng lúc anh cười đồng nghiệp vì casino, clip anh hát dưới logo casino được tung ra. Một màn chốt tự động bắn vào chân, rút ​​chốt chặn đạn rồi cười, để lại khói cay xộc vào mắt giả.

Mỗi nghệ sĩ có một công cụ, một phương tiện hành động nghề nghiệp. Với Duy Mạnh, nhạc cụ không phải đàn, không phải giọng hát, mà là… bàn phím. Mỗi câu trả lời là một nốt nhạc, mỗi trạng thái là một bản aria thô liên tục. Đó là bản giao hưởng không giai điệu, chỉ có nhịp phách cổ của ngôn ngữ bạo lực. Anh biến nói lời thành công bạc: một câu tiếp tục, hoặc được chia sẻ, hoặc bị chặn; một trạng thái gây mai, hoặc gây cười, hoặc gây phiền phức bên trong. Và đám đông, rút ​​tò mò hơn tỉnh táo, lại thành con bạc tiếp: người ghê tởm cũng chia sẻ, người sảng khoái chí càng chia sẻ.

Thế là anh tồn tại, không phải bằng ca khúc, mà bằng tai tiếng. Nếu đời nghệ sĩ là một cuộc chiến cờ bạc thì Duy Mạnh đã đặt tất cả vào con số “tai tiếng”. Một con số đỏ rực, nhưng cũng chính là màu của đám cháy. Và khi một xã hội bắt đầu quen thuộc với công việc coi “tai tiếng” là thước đo thành công, thì không chỉ một ca sĩ mất đi, mà cả chuẩn mực văn hóa cũng bị rút ngắn dây cầm tay.

3.Nếu chỉ dừng ở phun tục, anh ấy có thể tự động “người ngôn ngữ” và thiên hạ cũng sẽ chiều mà xem như trò chơi khôi phục buổi chợ. Nếu chỉ dừng lại ở mức độ mai đồng nghiệp, anh có vuốt đi bằng một nụ hôn có thể chát, như bao lần dùng tiếng kêu để che giấu sự cạn kiệt ca khúc. Nhưng sòng bạc thì khác. Casino không phải trò đùa, Casino vi phạm pháp luật.

Ở đó, Nghị định 38/2021/ND-CP lạnh lùng như một bảng giá niêm yết, quy định phạt 70-100 triệu đồng cho hành vi quảng cáo dịch vụ cấm. Nghị định 15/2020/ND-CP thì nhỏ hơn, 10-20 triệu, nhưng đủ để nhắc rằng Facebook không phải phòng trà, mà là một không gian công cộng, nơi từng dòng chữ có thể trở thành bằng chứng.

Và nếu có bằng chứng cứ đồng phạm, tiếp theo, Điều 322 Bộ luật Hình sự sẽ xuất hiện như quân đội tại bài chủ, buộc người chơi rời khỏi bạc bằng số tám. Pháp luật không phải giả mạo để bị tấn công để im lặng. Pháp luật không thích, không chia sẻ, không chặn. Biên tập luật. Và biên bản thì không biết đùa: không có chữ ký, có con dấu, có chế độ tài chính. Những thứ vô hồn nhưng nặng ký hơn mọi tràng cười hả hê của đám đông mạng.

Nếu coi mỗi nghệ sĩ là một công trình nghệ thuật thì chân dung Duy Mạnh hôm nay cũng giống như một bức graffiti loang lỗ trên Tường Facebook: ồn ào, thô tục, phản nghịch, lan truyền nhanh, để lại vệt sơn nồng nặc mùi hôi. Nó có thể khiến người ta bật cười, nhăn mặt, thậm chí xanh trong, nhưng lạ ai vẫn muốn đứng lại xem lâu, càng ít ai muốn nghe nhạc.

Trong ván bài đỏ đen của đời nghệ sĩ, Duy Mạnh đã đặt tất cả vào con số “tai tiếng”. Một con số đỏ, tưởng là may mắn, nhưng thực chất là đèn báo cháy. Và ván bài đó, có lẽ anh đã ngay từ khoảnh khắc khắc tin rằng biên giới Campuchia có thể ngăn được bóng bay pháp luật Việt Nam, thứ không đi bằng hộ chiếu, mà bằng những con dấu đỏ lạnh.

Tác giả: Vương Hỉ

Nguồn tin: antg.cand.com.vn