Rừng phòng hộ bị phá để làm đường chuyên dụng cho doanh nghiệp khai thác mỏ.
Lâm Trường phá rừng để doanh nghiệp mở đường
Để thuận tiện cho việc khai thác đá phục vụ xây dựng các công trình dân sinh trên địa bàn, UBND xã Trù Sơn, huyện Đô Lương đã tiến hành khảo sát, chấp thuận các tờ trình của các doanh nghiệp vào đầu tư, khai thác tại lèn 12 Thung. Đây cũng là khu vực có phần lớn diện tích rừng phòng hộ thuộc sự quản lý của Công ty MTV Lâm trường Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Để chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ liên quan đến khu vực quy hoạch khai thác đá cũng đã được hoạch định, xin chủ trương của cấp trên. Chính vì vậy, mấy năm trở lại đây, tại khu vực này, Công ty CP Xây dựng 99 (Cty 99) và Công ty TNHH Toản Thành đã được cấp phép khai thác đá xây dựng. Công tác khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ đá, thủ tục pháp lý liên quan đến hồ sơ cấp phép khai thác đá cũng đã được các cấp, ngành tỉnh Nghệ hoàn thiện trước đó.
Các tuyến đường nằm ngoài khu vực liên quan đến rừng phòng hộ cũng đã được đầu tư, nâng cấp và mở rộng lối vào các khu vực khai thác mỏ đá của 2 doanh nghiệp nói trên. Tuy nhiên, ngoài việc thực hiện đúng quy trình cấp phép khai thác mỏ đá Lèn 12 Thung thì UBND huyện Đô Lương đã “phớt lờ”, cho các đơn vị liên quan vô tư chặt phá rừng phòng hộ để mở thêm một đường giao thông phục vụ việc vận chuyển đá trên địa bàn.
Theo tìm hiểu của phóng viên, vào thời điểm giữa năm 2014, sau khi Cty 99 xin chủ trương mở thêm tuyến đường chuyên dụng ĐCD 04 từ mỏ của đơn vị mình khai thác kéo dài ra tới tuyến đường chính đi vào 2 khu mỏ của 2 Cty thì UBND huyện Đô Lương đã lập hồ sơ, thủ tục để trình cấp trên cho phép. Tiếp đó, toàn bộ diện tích gần 5.000m2 với chiều dài hơn 1,5km đi qua rừng phòng hộ đã được Công ty MTV Lâm trường Đô Lương tiến hành chặt phá để Cty 99 tiến hành mở đường. Tại thời điểm đầu tháng 4, khi tiến hành “mục sở thị”, phóng viên nhận thấy hàng ngàn cây thông trên 10 năm tuổi đã bị chặt phá. Đất đá, bình đồ nguyên trạng của đất rừng đã bị doanh nghiệp san phẳng để làm đường với chiều rộng có nơi lên tới trên 20m. Điều đáng nói là khi tiến hành điều tra, thu thập tài liệu liên quan thì việc chặt phá rừng phòng hộ mà UBND huyện Đô Lương chấp thuận để trình cấp trên phê duyệt lại theo kiểu “tiền hậu bất nhất”.
Quyết định của UBND huyện Đô Lương về việc cho phép lập báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng tuyến đường ĐCD 04 sai quy định.
Ông Nguyễn Văn Truyền, xóm 16, xã Trù Sơn, Đô Lương cho biết: “Thực hiện chủ trương của Nhà nước về việc giao đất, giao rừng, từ năm 1999, gia đình tôi đã nhận khoán của Lâm trường Đô Lương (nay là Công ty MTV Lâm trường Đô Lương - PV) 4,4ha đất rừng tại khu vực Lèn 12 Thung. Từ đó đến nay, gia đình tôi đã cắt cử người chăm sóc, bảo vệ rừng thông và cách đây hơn 4 năm đã trồng xen cây keo vào diện tích đất nói trên. Tuy nhiên, đến thời điểm cuối năm 2015 vừa qua, Công ty MTV Lâm trường Đô Lương đã thông báo thu hồi rồi bàn giao một phần diện tích cũng như sẽ chặt hạ cây thông, keo để làm đường. Vì Công ty là chủ rừng, gia đình chúng tôi chỉ là người nhận khoán nên phải chấp hành làm theo”.
Những gốc thông còn sót lại khi Cty Lâm trường Đô Lương cho chặt phá rừng phòng hộ để bàn giao đất cho Cty 99.
“Đá bóng” trách nhiệm
Trở lại với Lèn 12 Thung, tại mỏ đá thuộc địa phận của Cty 99, việc quy hoạch đường chở vật liệu từ mỏ đá đã được thực hiện. Tuy nhiên, vào ngày 10/10/2014, sau khi Cty 99 có tờ trình xin khảo sát lựa chọn địa điểm, nâng cấp, xây dựng tuyến đường chuyên dụng ĐCD 04 vào phía sau mỏ đá Lèn 12 Thung tại xã Trù Sơn, UBND huyện Đô Lương đã có tờ trình số 413/TTr-UBND đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, Sở GTVT, Sở Xây dựng xem xét. Tiếp đó, vào ngày 5/12/2014, UBND huyện Đô Lương đã ban hành Quyết định 2588/QĐ-UBND về việc cho phép lập báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình tuyến đường vào phía sau mỏ Lèn 12 Thung với tổng nguồn vốn 4,9 tỷ đồng. Và, số kinh phí này cũng do chính Cty 99 làm chủ đầu tư.
Sau khi có “lệnh” của UBND huyện Đô Lương, Cty 99 đã nhanh chóng tiến hành lập hồ sơ thiết kế chi tiết về việc mở rộng tuyến đường. Trước đó, mặt bằng để đơn vị chủ đầu tư tiến hành thi công xây dựng đã được Công ty MTV Lâm trường Đô Lương giải phóng bằng việc chặt hạ toàn bộ số cây thông, keo liên quan đến đất để mở đường. Thế nhưng, trong quá trình thu thập tài liệu và làm việc với các cơ quan chức năng, UBND huyện Đô Lương và đơn vị liên quan lại không thể chứng minh được đầy đủ các văn bản pháp lý hợp lệ để chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Sáng 10/4/2016, làm việc với ông Nguyễn Xuân Sơn, Phó Giám đốc Công ty MTV Lâm trường Đô Lương về vấn đề ai đã tiếp tay cho việc phá rừng phòng hộ thì vị lãnh đạo đại diện chủ rừng lại đổ lỗi cho UBND huyện Đô Lương. Khi phóng viên muốn tìm hiểu về các văn bản liên quan đến hồ sơ vị trí rừng phòng hộ mà Cty 99 mở đường, ông Sơn viện dẫn lý do Giám đốc của mình đi vắng nên không nắm rõ và thoái thác trách nhiệm của mình.
Được biết trước đó, Hạt kiểm lâm huyện Đô Lương đã có Văn bản gửi Cty 99 và các thành phần liên quan yêu cầu tạm đình chỉ thi công tuyến đường chuyên dụng ĐCD 04 vì chưa có đầy đủ các thủ tục theo quy định và có đơn khiếu kiện tranh chấp đất đai và có liên quan đến rừng phòng hộ. Thế nhưng vào ngày 10/3/2016 ông Nguyễn Trung Thành Chánh văn phòng UBND huyện Đô Lương thừa lệnh Chủ tịch đã ký giấy mời số 64/GM-UBND gửi Cty CP vật liệu 99, Cty TNHH Toản Thành và đại diện các đơn vị phòng, ban liên quan trên địa bàn về việc cắm mốc đường chuyên dụng ĐCD 04 dù trước đó vấn đề khiếu kiện, tranh chấp đất đai có liên quan đến rừng phòng hộ vẫn chưa được giải quyết. Bên cạnh đó, đã có Văn bản yêu cầu đơn vị thi công tạm đình chỉ thi công tuyến đường trước đó nhưng ông Thành vẫn ký giấy mời tập trung các thành phần liên quan tại UBND xã Trù Sơn để tiến hành đi cắm mốc tuyến đường ĐCD 04.
Trao đổi với ông Nguyễn Trung Thành, Chánh văn phòng UBND huyện Đô Lương người ký giấy mời cắm mốc tuyến đường, ông Thành phân bua: “Việc ký giấy mời gửi các thành phần liên quan để tiến hành cắm mốc đường ĐCD 04 là do bộ phận tham mưu là phòng công thương chuyển sang và tôi ký thừa lệnh Chủ tịch cũ (ông Nguyễn Tất Thành, Chủ tịch UBND huyện Đô Lương mới chuyển công tác - PV), còn nội dung và các vấn đề trước đó phòng công thương tham mưu phải có trách nhiệm với việc tham mưu của mình, nếu muốn rõ hơn thì gặp trực tiếp phòng công thương. Nhưng sau đó tôi mới phát hiện là có đơn thư khiếu kiện tranh chấp chưa giải quyết nên báo cáo với Chủ tịch UBND huyện không tiến hành cắm mốc theo giấy mời”.
Giấy mời do Chánh văn phòng UBND huyện Đô Lương ký mời các cơ quan liên quan cắm mốc giới ĐCD 04 sai quy định.
Việc một Chánh văn phòng UBND huyện thừa lệnh Chủ tịch ký vào Văn bản cắm mốc tuyến đường để chủ đầu tư “rộng đường” thi công mà không quan tâm đến nội dung của văn bản đó, đồng thời không quan tâm đến trước đó đã có Văn bản tạm đình chỉ thi công cũng như đơn thư khiếu kiện liên quan mà chỉ biết ký là ký thì trách nhiệm thuộc về ai? Phải chăng “quả bóng” trách nhiệm lại được đá về cho bộ phận tham mưu là xong!
Trước tình hình trên, ngày 16/3/2016, UBND tỉnh Nghệ An đã có Văn bản 1465 UBND/CN, tạm thời đình chỉ thi công tuyến đường chuyên dụng ĐCD 04 và giao Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với Sở GTVT, Sở TNMT, Sở NN&PTNT, UBND huyện Đô Lương kiểm tra báo cáo UBND tỉnh.
Hiện tại Sở Xây dựng phối hợp với Sở GTVT, Sở TNMT, Sở NN&PTNT, UBND huyện Đô Lương đang tiến hành kiểm tra làm rõ các vấn đề liên quan.
Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin thêm về vụ việc
Tác giả bài viết: Quang Hợp – Quỳnh Ngọc
