Cá lau kiếng còn có tên gọi khác là cá tỳ bà hay cá dọn bể, nhiều người còn gọi vui nó là cá “mặt quỷ”. Trước đây ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, cá lau kiếng nhiều vô số, gần như chúng có mặt ở khắp các kênh, rạch, ao, hồ… Hễ người dân đi dỡ chà, đổ đú, tát mương là y như rằng sẽ gặp cá lau kiếng. Khi bắt gặp con cá xấu xí này, dân quê thường bực mình quăng bỏ. Đó là chuyện trước kia khi còn nhiều tôm cá. Giờ đây cá lau kiếng đã được chú ý nhiều hơn, dân nhậu xem nó như “lộc trời” nên không thể bỏ sót bất kỳ một con nào cả.
Con cá lau kiếng có thân đen thẫm xấu xí. (ảnh: Hoàng Lê)
Các “nghệ nhân ẩm thực” miền sông nước có thể chế biến cá lau kiếng thành nhiều món ngon như nướng, hầm sả, kho tiêu… và có lẽ, “tuyệt cú” nhất của đấng “mày râu” lại là cá lau kiếng hầm nước dừa.
Chế biến món này cực kỳ đơn giản. Sau khi làm sạch con cá, chuẩn bị thêm ít nguyên liệu như đu đủ, chuối xanh, sả, ớt. Cần chú ý là cá lau kiếng phải làm thật kỹ bằng nước đun sôi thì mới mất mùi hôi, dùng dao chà xát vảy cá, rửa sạch rồi mới cắt ra từng khúc nhỏ. Sau khi bắc nồi nước dừa lên, cho sả đập dập vào, đợi nước sôi nêm nếm rồi cho đu đủ cùng cá lau kiếng làm sạch vào, thêm ít đậu phộng, ớt để tăng thêm hương vị. Món cá lau kiếng hầm nước dừa càng ngon hơn nếu được dùng trong nồi lẩu, ăn kèm với rau xanh miệt vườn.
Cá lau kiếng sau khi đã làm sạch, chặt khúc.( ảnh: Hoàng Lê)
“Độc chiêu” cá lau kiếng hầm nước dừa. (ảnh: Hoàng Lê)
Vì cá lau kiếng tuy có hình hài xấu xí nhưng khi đã được chế biến lại trở thành món ăn “khoái khẩu” của dân “nhậu” miền Tây. Cá lau kiếng khi hầm với nước dừa ta, thịt chắc nịch gần giống với thịt gà, ngọt lành, béo ngậy, ngon không chê vào đâu được. Hương thơm sực nức của sả, vị cay cay của ớt hoà quyện với vị ngọt mát của nước dừa quê làm ấm lòng thực khách.
Giờ đây, cá lau kiếng đã dần thưa thớt vì người dân quê đã nhìn thấy được giá trị của loại cá này nên săn bắt lên chế biến phục vụ cho bữa ăn. Cũng chính vì hương vị đặc trưng của nó mà vô tình món cá lau kiếng hầm nước dừa đã “lên ngôi” trong các quán xá, nhà hàng miền sông nước.
Tác giả bài viết: Hoàng Lê
