Từ 1/1/2017, Việt Nam áp dụng Bảng Tiêu chí phân loại phim để phổ biến theo lứa tuổi mới gồm bốn mức: P (phim được phép phổ biến rộng rãi đến mọi đối tượng), C13 (phim cấm phổ biến đến khán giả ở lứa tuổi dưới 13), C16 (phim cấm phổ biến đến khán giả ở lứa tuổi dưới 16) và C18 (phim cấm phổ biến đến khán giả ở lứa tuổi dưới 18). Việc phân loại phim dựa trên các tiêu chí về chủ đề, nội dung, mức độ bạo lực, khỏa thân, tình dục, ma túy, ngôn ngữ tục và tính chất kinh dị có trong tác phẩm điện ảnh.
Đặc biệt, những tác phẩm 18+ cấm mọi hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ thể hiện việc buôn bán, tàng trữ, sử dụng ma túy và các chất kích thích gây nghiện, trừ trường hợp hình ảnh, âm thanh ngôn ngữ đó phù hợp nội dung phim hoặc nhằm mục đích phản đối lên án những hành vi nêu trên nhưng không miêu tả chi tiết hoặc kéo dài về thời lượng.
Cùng tiêu chí trên, các phim C16, C13 và P có mức độ mô tả bạo lực, tình dục, kinh dị, chất kích thích và gây nghiện, và ngôn ngữ tục tĩu phản cảm giảm dần, phù hợp với lứa tuổi. Riêng phim P (dành cho mọi lứa tuổi) không có cảnh bạo lực, cảnh khỏa thân, quan hệ tình dục, cảnh về sử dụng hoặc sản xuất chất kích thích, ma túy hoặc cảnh kinh dị gây sợ hãi cho trẻ em.
Hồi tháng 9/2015, Cục Điện ảnh tổ chức hội thảo sát hạch lần cuối dự thảo này với sự góp mặt của đại diện các hãng sản xuất và phát hành cùng báo giới. Bảng tiêu chí phân loại cuối cùng diễn giải các thuật ngữ "diễn ra thường xuyên", "thời lượng kéo dài", "hoạt động tình dục", "miêu tả chi tiết" cùng "Ngôn ngữ, âm thanh và hình ảnh thô tục" khác với dự thảo được đưa ra hồi tháng 9/2015. Trong dự thảo cũ, phim 18+ yêu cầu số cảnh khỏa thân, cảnh tình dục trong mỗi phim không quá ba lần và mỗi cảnh "nóng" chỉ được kéo dài dưới năm giây.
Ở Bảng tiêu chí phân loại đã thông qua, thuật ngữ "Diễn ra thường xuyên" được diễn giải là những hình ảnh, ngôn ngữ, âm thanh tương tự xuất hiện nhiều lần trong một phim. "Hoạt động tình dục" là hành động, âm thanh, lời nói, cử chỉ khêu gợi, kích thích được thể hiện trong phim nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục. "Miêu tả chi tiết" là mức độ sử dụng hình ảnh, âm thanh rõ nét, trực diện, chi tiết ở khoảng cách gần để miêu tả về người, cảnh, hành động trong phim. "Ngôn ngữ, âm thanh và hình ảnh thô tục" là những lời thoại, chữ viết, âm thanh, hình ảnh sử dụng trong phim thể hiện sự tục tĩu, phản cảm, thiếu văn hóa. "Thời lượng kéo dài" là khoảng thời gian mà hình ảnh, ngôn ngữ, âm thanh thể hiện trong phim nhiều hơn mức cần thiết.
Bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục điện ảnh cũng từng chia sẻ: "Bảng phân loại phim này được làm dựa trên Bảng phân loại phim của Singapore. Mô hình phân loại phim của Singapore vừa cặn kẽ, vừa nghiêm, vừa mang tính chất Á Đông mà lại phù hợp với văn hóa Việt Nam". Ngoài dựa trên Bảng phân loại phim của Singapore, Cục điện ảnh cũng tham khảo các bảng phân loại của Mỹ, Anh và Australia để hoàn thiện.
Bảng phân loại phim đang dùng tại Việt Nam chỉ dán nhãn phim ở hai mức - phim được phổ biến rộng rãi và phim cấm trẻ em dưới 16 tuổi. Theo Cục trưởng Cục điện ảnh là bà Ngô Phương Lan, bảng tiêu chí này gây khó khăn cho hội đồng duyệt phim quốc gia bởi có phim chỉ cần hạn chế trẻ em dưới 13 tuổi nhưng vẫn cấm khán giả dưới 16 tuổi bởi không có mức chi tiết. Ngược lại, những phim 18+ được mua về Việt Nam cũng khiến các nhà kiểm duyệt phải loay hoay vì không có quy định.
Một cảnh trong phim "Đập cánh giữa không trung".
Ở hạng mục C18, chủ đề của phim phải phù hợp với khán giả ở lứa tuổi trên 18. Nội dung phim phản ánh những vấn đề của người trưởng thành, như các vấn đề liên quan đến chính trị, xã hội, tâm lý, tội phạm tình dục nhưng phù hợp với nhận thức, tâm lý, sinh lý của khán giả trên 18 tuổi. Cảnh khỏa thân và cảnh bạo lực tình dục trong phim C18 phải phù hợp với nội dung tác phẩm, không được kéo dài hoặc lặp lại quá đà. Phim C18 chấp nhận các cảnh tả thực về bạo lực và đổ máu nhưng phải phù hợp ngữ cảnh tác phẩm. Ngoài ra, ngôn ngữ thô tục, ngôn ngữ nhạy cảm về văn hóa như lời chửi, câu rủa hoặc tiếng lóng, từ đệm gây phản cảm cho người xem có thể xuất hiện. Đặc biệt, những tác phẩm 18+ cấm mọi hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ thể hiện việc buôn bán, tàng trữ, sử dụng ma túy và các chất kích thích gây nghiện, trừ trường hợp hình ảnh, âm thanh ngôn ngữ đó phù hợp nội dung phim hoặc nhằm mục đích phản đối lên án những hành vi nêu trên nhưng không miêu tả chi tiết hoặc kéo dài về thời lượng.
Cùng tiêu chí trên, các phim C16, C13 và P có mức độ mô tả bạo lực, tình dục, kinh dị, chất kích thích và gây nghiện, và ngôn ngữ tục tĩu phản cảm giảm dần, phù hợp với lứa tuổi. Riêng phim P (dành cho mọi lứa tuổi) không có cảnh bạo lực, cảnh khỏa thân, quan hệ tình dục, cảnh về sử dụng hoặc sản xuất chất kích thích, ma túy hoặc cảnh kinh dị gây sợ hãi cho trẻ em.
Các phim nước ngoài nhập về rạp Việt sẽ được điều chỉnh để phù hợp với bảng tiêu chí phổ biến mới.
Bảng Tiêu chí phân loại phim để phổ biến theo lứa tuổi mới được Cục Điện ảnh phối hợp nhiều cơ quan xây dựng trong gần ba năm.Hồi tháng 9/2015, Cục Điện ảnh tổ chức hội thảo sát hạch lần cuối dự thảo này với sự góp mặt của đại diện các hãng sản xuất và phát hành cùng báo giới. Bảng tiêu chí phân loại cuối cùng diễn giải các thuật ngữ "diễn ra thường xuyên", "thời lượng kéo dài", "hoạt động tình dục", "miêu tả chi tiết" cùng "Ngôn ngữ, âm thanh và hình ảnh thô tục" khác với dự thảo được đưa ra hồi tháng 9/2015. Trong dự thảo cũ, phim 18+ yêu cầu số cảnh khỏa thân, cảnh tình dục trong mỗi phim không quá ba lần và mỗi cảnh "nóng" chỉ được kéo dài dưới năm giây.
Ở Bảng tiêu chí phân loại đã thông qua, thuật ngữ "Diễn ra thường xuyên" được diễn giải là những hình ảnh, ngôn ngữ, âm thanh tương tự xuất hiện nhiều lần trong một phim. "Hoạt động tình dục" là hành động, âm thanh, lời nói, cử chỉ khêu gợi, kích thích được thể hiện trong phim nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục. "Miêu tả chi tiết" là mức độ sử dụng hình ảnh, âm thanh rõ nét, trực diện, chi tiết ở khoảng cách gần để miêu tả về người, cảnh, hành động trong phim. "Ngôn ngữ, âm thanh và hình ảnh thô tục" là những lời thoại, chữ viết, âm thanh, hình ảnh sử dụng trong phim thể hiện sự tục tĩu, phản cảm, thiếu văn hóa. "Thời lượng kéo dài" là khoảng thời gian mà hình ảnh, ngôn ngữ, âm thanh thể hiện trong phim nhiều hơn mức cần thiết.
Bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục điện ảnh cũng từng chia sẻ: "Bảng phân loại phim này được làm dựa trên Bảng phân loại phim của Singapore. Mô hình phân loại phim của Singapore vừa cặn kẽ, vừa nghiêm, vừa mang tính chất Á Đông mà lại phù hợp với văn hóa Việt Nam". Ngoài dựa trên Bảng phân loại phim của Singapore, Cục điện ảnh cũng tham khảo các bảng phân loại của Mỹ, Anh và Australia để hoàn thiện.
Bảng phân loại phim đang dùng tại Việt Nam chỉ dán nhãn phim ở hai mức - phim được phổ biến rộng rãi và phim cấm trẻ em dưới 16 tuổi. Theo Cục trưởng Cục điện ảnh là bà Ngô Phương Lan, bảng tiêu chí này gây khó khăn cho hội đồng duyệt phim quốc gia bởi có phim chỉ cần hạn chế trẻ em dưới 13 tuổi nhưng vẫn cấm khán giả dưới 16 tuổi bởi không có mức chi tiết. Ngược lại, những phim 18+ được mua về Việt Nam cũng khiến các nhà kiểm duyệt phải loay hoay vì không có quy định.
Tác giả bài viết: Vũ Văn Việt
Nguồn tin: 
