Thôn Đại Bắc, xã Quỳnh Long, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An), nơi có khu nghĩa trang núi Kiến, được nhiều người gọi là nơi người sống ở cạnh người chết. Người dân ở đây nói rằng, họ luôn sống trong cảnh hoang mang, lo sợ.
Khu nghĩa trang trên núi Kiến ở sát khu dân cư thôn Đại Bắc, xã Quỳnh Long.
Theo những người dân địa phương, khu nghĩa trang núi Kiến là nơi chôn cất truyền thống hàng nghìn thi thể người chết của 4 thôn gồm Đại Bắc, Phú Liên, Đại Hải và Đại Tân của xã Quỳnh Long từ hàng chục năm nay.
Theo tiêu chuẩn quy hoạch, khoảng cách từ khu nghĩa trang hung táng đến hàng rào của hộ dân gần nhất tối thiểu là 1,5km. Nhưng ở đây, các khu mộ cứ mọc lên nhanh chóng, đất không sinh ra thêm, khoảng cách đó chỉ còn tính bằng bước chân.
Những ngôi mộ cách những ngôi nhà của người dân mấy bước chân, thậm chí là cái vách tường.
Bà Trần Thị Mai (50 tuổi, ở thôn Đại Bắc, xã Quỳnh Long) cho biết, cả xã có 8 thôn thì người chết của 4 thôn được chôn cất tại nghĩa trang này. Khi có người qua đời hay người nhà bốc mộ, quần áo, tóc tai chưa tiêu hủy hết bị vứt bừa bãi hoặc tẩm xăng dầu đốt, khói nghi ngút kèm theo mùi khó chịu khiến người dân xung quanh khổ sở.
Vào ngày nắng nóng, mùi hôi từ bãi “tha ma” cộng với bãi rác trong khu nghĩa trang theo gió len lỏi vào từng ngõ ngách. Còn ngày mưa to, nước từ nghĩa trang và bãi rác cạnh đó lại chảy tràn trên con đường thôn. Cứ thế, nước bẩn chảy cả vào sân nhà người dân xung quanh.
"Khổ lắm, người sống cũng khổ, còn tội cho người chết nữa." - Bà Mai nói thêm.
Những dấu tích còn lại của việc chôn cất, bốc mộ... là đồ dùng được đốt thải tại chỗ hoặc rác tràn ra khắp đường vào nghĩa địa.
Cũng theo người dân, khu nghĩa trang núi Kiến nằm gần khu dân cư không những gây ô nhiễm không khí mà còn làm bẩn nguồn nước.
Năm 2012, xã xây bãi rác tạm trong khuôn viên nghĩa trang. Người dân vốn đã khốn khổ với mùi "người chết", nay lại thêm mùi hôi thối từ bãi rác.
Không thể chịu nổi mùi hôi thối và cảnh ô nhiễm, nhiều lần người dân đã ngăn không cho xe đổ rác tạm vào khu vực này. Họ phản ánh lên chính quyền địa phương đề nghị di dời bãi rác và có chỗ chôn “ma” phù hợp hơn, nhưng chỉ nhận được câu trả lời “do thiếu quỹ đất”.
Những ngôi mộ mọc lên cạnh ngôi nhà dân.
Trao đổi với PV, ông Trần Văn Nguyện, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Long cho hay, xã có quỹ đất hẹp, dân cư lại đông nhất huyện. Vì vậy, quỹ đất dành cho xây dựng nghĩa trang còn thiếu.
Sau khi khảo sát tình hình thực tế cũng như dựa trên điều kiện mặt bằng đất đai, xã thấy ngoài thôn Đại Bắc ra không còn thôn nào có mặt bằng khả thi để đặt nghĩa trang. Nghĩa trang núi Kiến là nơi hợp lý để chôn cất người chết của 4 thôn xóm trong xã. Số người chết ở các thôn còn lại được chôn ở vùng núi Eo thuộc xã Quỳnh Thuận.
Ông Nguyện cho biết, xã sẽ kiểm tra, khắc phục tình trạng ô nhiễm ở khu nghĩa trang như phản ánh.
Ông Đậu Đức Năm (Trưởng phòng TNMT huyện Quỳnh Lưu) cho biết, Phòng đã xuống thực địa nhiều lần, tham mưu cho huyện có phương án giải quyết nhưng quỹ đất không có để di dời.
"Đây là vấn đề nan giải đối với chính quyền huyện." - Ông Năm thừa nhận.
Tác giả bài viết: Ngọc Tuấn - Phạm Trường
