Cô Dung, có gần nửa ha tỏi ở Phan Rang (Ninh Thuận) cho biết, năm nay hạn hán, tỏi mất mùa khiến sản lượng của gia đình chỉ đạt khoảng gần 3 tấn, giảm 50% so với vụ năm ngoái. Tuy nhiên, cũng chính vì sản lượng giảm mạnh nên giá tỏi tăng mạnh. Nếu năm ngoái tỏi bán tại vườn chỉ 70.000-80.000 đồng một kg thì nay tăng lên 150.000 đồng, thậm chí có thời điểm lên tới 180.000 đồng.

“Mặc dù giá tỏi cao ngất ngưởng nhưng sản lượng thu hoạch thấp nên sau khi trừ chi phí chúng tôi cũng chỉ đạt được mức lợi nhuận nhỏ. Nếu không khéo có thể bị lỗ vì tỏi năm nay chất lượng không được như mọi năm”, cô Dung nói.

Không trồng nhiều như cô Dung, và chỉ sở hữu 2 sào tỏi Phan Rang, bà Hoà cũng cho biết, nếu năm ngoái một sào thu được 5 tạ thì năm nay chỉ khoảng 2 tạ. Do vậy, sản lượng 2 sào năm nay của gia đình bà giảm một nửa, chỉ đủ cung ứng cho các cửa hàng nhỏ lẻ.

Vì hạn hán nên tỏi Phan Rang năm nay mất mùa.

Là chủ vựa chuyên mua bán tỏi ở Phan Rang, cô Sen ở thôn Mỹ Tường cho biết, năm nay tỏi mất mùa nên lượng thu gom chỉ đủ cung cấp cho thị trường trong nước chứ không bán cho các đơn vị xuất khẩu. Với giá thu mua tại vườn 150.000 đồng một kg tỏi loại một và 130.000 đồng (loại 2), tiểu thương này thường bán cho khách sỉ với giá khoảng 160.000-170.000 đồng.

“Vì hạn hán, thời tiết thiếu thuận lợi nên tỏi không được mọng như các mùa trước và hay bị hư hỏng nên khi thu mua về số lượng giảm đáng kể so với ban đầu, lợi nhuận có được cũng giảm so với năm ngoái. Mặt khác, nếu năm ngoái chúng tôi thu mua cả vụ tới trên chục tấn thì năm nay chỉ khoảng vài tấn”, cô Sen cho biết.

Cũng thu mua cả vụ với số lượng thấp, bà Lại cho biết năm nay chỉ gom được khoảng 3 tấn trong khi năm ngoái là 10 tấn. Nguyên nhân là do tỏi mất mùa nên sản phẩm trở nên khan hiếm. Ngoài ra, các sản phẩm loại một được các doanh nghiệp lớn thu mua xuất đi Mỹ, Nhật nên hàng lại càng hiếm hơn và giá sản phẩm này liên tục tăng. Nếu đầu vụ 100.000 đồng một kg thì chỉ sau 2 tháng đã lên đến 180.000 đồng một kg.

“Nếu năm ngoái vào thời điểm này, người dân ở Phan Rang có trữ lượng tỏi lớn thì tới nay số lượng còn rất ít”, cô Lại nói.

Chuyên cung cấp tỏi Phan Rang đến tay người tiêu dùng tại TP HCM và Hà Nội, Huỳnh Thị Mỹ Oanh, chủ cửa hàng bán đặc sản Phan Rang ở cư xá Bắc Hải, quận 10 (TP HCM) cho biết, hơn một tháng nay để có nguồn hàng bán cho khách, Oanh khá chật vật.

“Nếu năm ngoái cửa hàng có số lượng hàng để trữ thì năm nay nhập đến đâu bán hết đến đó. Nhiều lúc hết hàng phải cử người đi mua thêm nhưng số lượng rất hạn chế vì đa phần nguồn hàng được các thương lái lớn thu gom rất nhanh. Hiện trung bình mỗi tháng chỉ thu gom được hơn một tạ”, Oanh chia sẻ và cho biết thêm, hiện tại cửa hàng của cô bán một kg tỏi Phan Rang với giá 220.000. Đây cũng là mức giá cao nhất suốt 2 năm qua.

Nếu so sánh với tỏi Lý Sơn loại một thì giá tỏi Phan Rang đang gấp đôi, còn loại 2,3 thì cũng gấp 3-4 lần. Cô Lại cho biết đang thu mua tỏi Lý Sơn loại một với giá 90.000-100.000 đồng một kg, còn loại 2, 3 chỉ 50.000-60.000 đồng, nhưng tỏi vùng này tép nhỏ nên rất khó xuất khẩu. Còn tỏi Phan Rang loại một, nhà nhập khẩu rất ưa chuộng vì tép lớn, lại có dược tính cao, củ tròn căng mọng dễ chế biến tỏi đen. Do vậy, thời gian tới giá tỏi Phan Rang có thể sẽ tăng cao, nhất là thời điểm gần Tết. Bởi lẽ, đến tận tháng 2 năm sau mới đến vụ tỏi mới, trong khi đó, chỉ mới gần cuối tháng 7 lượng tỏi vùng này đã dần khan hiếm.