“Trụ trì” hoạt động không phép, bị tố lùm xùm về tình cảm, tiền bạc

Chùa Phật Tích nằm tại xóm Khánh Tiến, xã Nghi Khánh (nay là xã Khánh Hợp) thuộc huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Đây là ngôi chùa cổ, linh thiêng, có tuổi đời hàng trăm năm, được nhân dân trong vùng chăm nom, hương khói.

Ngày 03/09/2014, UBND tỉnh Nghệ An có quyết định số 4244/QĐ-UBND-NC về việc chấp thuận phục hồi chùa Phật Tích, xã Nghi Khánh. Các hoạt động tại chùa thực hiện theo đúng quy định của Pháp luật và Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Chùa Phật Tích, xã Khánh Hợp, huyện Nghi Lộc xây dựng hàng loạt công trình trái phép.

Sau khi chùa được chấp thuận khôi phục, để ổn định sinh hoạt và tiến hành công việc chăm lo hương khói, tu tập của các phật tử, UBND xã Nghi Khánh đã ra quyết định thành lập một Ban hộ tự lâm thời gồm 7 người.

Đáng lẽ để tiếp tục tôn tạo, xây dựng, đưa chùa vào hoạt động quy cũ, đúng quy định, phật pháp, Ban hộ tự lâm thời, UBND xã Nghi Khánh phải phối hợp với các cơ quan chức năng, Giáo hội Phật giáo tỉnh xin chủ trương, quy hoạch, giấy phép xây dựng cũng như phân công tu sỹ về làm trụ trì.Thế nhưng vào tháng 10/2015, chùa Phật Tích đã “làm tắt” khi mời ông Võ Văn Sự (pháp danh là Thích Minh Quang là phật tử, có hộ khẩu thường trú tại xã Tây Phú, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) về gieo duyên, làm trụ trì. Và cũng chính từ đây, mọi “rắc rối” bắt đầu… phát sinh.

Mặc dù chưa có bằng Trung cấp Phật học, chưa được Ban trị sự Phật giáo tỉnh Nghệ An, UBND tỉnh Nghệ An bổ nhiệm chính thức làm trụ trì chùa Phật Tích nhưng nhà sư Thích Minh Quang đã cư ngụ, hoạt động như một “trụ trì” chính thức.

Ngoài việc rao giảng phật pháp, ông Võ Văn Sự cùng Ban hộ tự “lâm thời” ngang nhiên “gom” đất đai xung quanh, lấn chiếm trái phép để mở rộng chùa lên tới hàng ngàn m2. Không dừng lại ở đó, nhà sư này còn kêu gọi các phật tử, tăng ni ủng hộ tiền bạc, vật chất, xây dựng nhiều hạng mục trái phép.

Lấn chiếm, sang nhượng tăng 4.278,9m2 (tăng gấp 6 lần –pv) so với diện tích tại thời điểm xin chủ trương phục hồi chùa.

Cũng trong thời gian này, ông Sự đã lợi dụng cái mác “trụ trì” của mình để vay mượn tiền bạc, vật chất của nhiều người nhưng không trả. Đưa người ngoài vào tá túc ở chùa trong thời gian dài nhưng không xin phép chính quyền địa phương, Ban hộ tự. Nhiều xe cộ được các phật tử cúng dường cho chùa làm phương tiện đi lại bị vị “trụ trì” bán lấy tiền tiêu xài. Các hoạt động thu, chi với số tiền cả trăm triệu đồng tại chùa Phật Tích không được công khai, minh bạch. Khi các phật tử thắc mắc thì bị sư thầy chửi bới không thương tiếc.

Để đưa chùa Phật Tích vào hoạt động quy củ, ngày 05/06/2017, Ban Trị sự Giáo hội phật giáo Tỉnh Nghệ An đã có quyết định số 64 thành lập, phê chuẩn nhân sự chính thức “Ban hộ tự Chùa Phật Tích”.

Theo đó, danh sách gồm 5 người, trong đó bà Nguyễn Thị Lân (pháp danh Liên Lân) làm trưởng ban. Ông Nguyễn Đình An (pháp danh Chúc Bảo) làm phó ban. Các thành phần còn lại gồm Thư ký, Thủ quỹ, Kiểm soát.

Sau khi được thành lập chính thức, Ban Hộ tự chùa Phật Tích đã có trách nhiệm trong công tác, tổ chức các hoạt động Phật sự tại chùa theo đúng Hiến chương Giáo hội, Nội quy Ban Tăng sự Trung ương và Pháp luật của Nhà nước. Tuy nhiên điều này lại khiến cho nhà sư Thích Minh Quang cảm thấy “khó chịu”, nhiều lần bất hòa, mâu thuẫn với Ban hộ tự của chùa.

Trong đơn gửi các cơ quan chức năng, Ban Trị sự Phật giáo Tỉnh Nghệ An, Sở Nội vụ tỉnh, UBND huyện Nghi Lộc, Ban Hộ tự Chùa Phật Tích cho biết: Do sư Thầy Thích Minh Quang chưa có bằng Trung cấp Phật học và một số hồ sơ, quyết định để chính thức trở thành trụ trì nên Ban Hộ tự và các tăng ni, phật tử góp tiền cho Thầy đi học. Tuy nhiên mỗi lần Thầy “đi học” được dăm bữa nửa tháng lại quay về, số tiền bốn năm chục triệu cũng… “đi” theo. Cứ như thế nhiều lần, Thầy làm mất niềm tin của các phật tử. Có lần Ban hộ tự lên gặng hỏi thì thầy nổi nóng, đuổi ra ngoài.

Trong đơn, Ban hộ tự tiếp tục viết: “Nói là Thầy về nương tự và gieo duyên, chưa được bổ nhiệm chính thức nhưng song Thầy nắm hết mọi quyền hành. Thầy thích ngủ ở chùa thì ngủ, không thích thì thầy ra khách sạn. Thầy tiến hành xây dựng hay tu bổ gì, tổ chức các ngày đại lễ đều không bàn bạc với Ban hộ tự, nếu mở lời khuyên can thì bị chửi… Thầy mượn danh nghĩa “Trụ trì” của chùa để vay mượn tiền của nhiều người, công ty, tuy nhiên sau đó không trả đúng hẹn nên đã bị nhiều đơn thư tố cáo, trong đó có những trường hợp cả trăm triệu đồng.

Các đơn thư của Ban hộ tự, phật tử gửi đến các cơ quan chức năng phản ánh những việc làm sai trái của ông Võ Văn Sự và Ban hộ tự do ông Sự tự lập nên.

Đặc biệt, việc nhà sư Thích Minh Quang ngang nhiên đưa “người lạ” vào trong chùa ăn ở khiến các phật tử, Ban hộ tự hết sức bức xúc. Trong đơn viết: “Thầy hay tiếp khách và ăn cơm cùng phụ nữ đã có chồng trong phòng riêng. Đó là phòng ngủ của Thầy. Mặc dù chùa có các khu vực bàn ăn, khu vực tiếp trà và cả một phòng khách rộng lớn. Đáng xấu hổ nhất là thời gian vừa qua, Thầy có đưa một người phụ nữ sinh năm 1992 và một đứa con của người đó vào ăn ngủ nghỉ trong chùa. Mặc dù Chùa còn chỗ ngủ khác nhưng thầy đã đồng ý cho mẹ con cô đó ngủ trên nhà tăng… Vì chùa là chốn tâm linh, nơi để bà con nhân dân đến tu học, nên Thầy làm như vậy là không chấp nhận được.

Sau nhiều lần phật tử của chùa cũng như Ban hộ tự góp ý nhưng nhà sư Thích Minh Quang không tiếp thu, còn chửi bới, dọa nạt nên nội bộ của chùa Phật tích mất đoàn kết. Đỉnh điểm là vào khoảng tháng 5/2019, vị “trụ trì” về này đã ngang nhiên “bãi nhiệm” Ban hộ tự được Giáo hội Phật giáo tỉnh phê chuẩn, thành lập trước đó, rồi “dựng” nên một Ban hộ tự của… riêng mình.

Khi có “ban hộ tự” trái phép này ủng hộ, sư Thích Minh Quang lại càng ngang ngược, tự ý thu chi, làm nhiều việc “chướng tai gai mắt”, gây bất bình trong dư luận, tăng ni, phật tử chùa Phật Tích. Sư Thầy không chỉ ra lệnh cho các thành viên của Ban hộ tự “tự phong” chửi bới, xúc phạm trực tiếp các thành viên trong Ban hộ tự cũ, mà còn không cho những phật tử này lên chùa thăm viếng. Cá biệt hơn, trưởng Ban hộ tự trái phép còn lên mạng vu khống, đặt điều với những lời lẽ thiếu khách quan, mất lịch sự với các thành viên Ban hộ tự cũ. Ngoài ra, ông Võ Văn Sự và các thành viên còn vi phạm pháp luật, phật pháp khi tự ý cắt khóa cửa Tam bảo, hòm công đức sau đó thay bằng chìa khóa mới, kiểm soát mọi hoạt động thu chi trong chùa.

Cấp huyện chỉ đạo xử lý nghiêm, cấp xã còn dung túng?

Sau khi nhận được đơn phản ánh của Ban hộ tự, một số phật tử chùa Phật Tích, UBND huyện Nghi Lộc đã thành lập Đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật tại các cơ sở Phật giáo và công tác quản lý nhà nước các xã, trong đó có chùa Phật Tích.

Ngày 21/10/2019, Phó chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc Trần Thị Ánh Tuyết có thông báo số 713/TB-UBND về hàng loạt tồn tại, sai phạm tại chùa Phật Tích, cụ thể: Nội bộ Ban hộ tự, bà con tín đồ, phật tử tại chùa Phật Tích thiếu đoàn kết, thống nhất, Ban hộ tự không được bà con tín đồ, phật tử ủng hộ; năm 2019 do mâu thuẫn nội bộ dẫn đến phát sinh nhiều đơn thư, gây phức tạp tình hình ANTT trên địa bàn. Từ khi thành lập đến năm 2017, Ban hộ tự chưa thực hiện việc đăng ký chương trình hoạt động tôn giáo hàng năm.

UBND huyện Nghi Lộc chỉ đạo xử lý nghiêm nhưng các sai phạm tại chùa Phật Tích vẫn như cũ; các cán bộ, cá nhân liên quan không bị bất kỳ hình thức xử lý nào.

Từ tháng 10/2015 đến tháng 7/2019, Ban hộ tự tự ý mời ông Võ Văn Sự (pháp danh Thích Quang Minh, là phật tử) đến cư trú, hoạt động tôn giáo tại chùa Phật Tích nhưng không đăng ký, chưa được sự chấp thuận của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Sau khi đến địa bàn, ông Võ Văn Sự và Ban hộ tự đã nhiều lần tự ý mời tăng ni, phật tử, người ngoài địa bàn đến cư trú, hoạt động tôn giáo trái phép tại chùa Phật Tích.

Diện tích khuôn viên Chùa Phật Tích tại thời điểm xin phục hồi là 846,1m2, diện tích chùa Phật Tích hiện nay đang sử dụng thực tế là 5.123m2, tăng 4.278,9m2 (tăng gấp 6 lần –pv) so với diện tích tại thời điểm xin chủ trương phục hồi chùa. Mặc dù chưa thực hiện các quy trình, thủ tục về đất đai theo quy định của pháp luật nhưng ông Võ Văn Sự, Ban hộ tự đã tự ý nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp trái pháp luật của 07 hộ dân và tự ý san ủi, cơi nới, lấn chiếm đất thủy lợi, đất giao thông do UBND xã quản lý, vi phạm các quy định của Luật Đất đai.

Từ sau khi được phục hồi (tháng 9/2014), ông Võ Văn Sự, Ban hộ tự và bà con tín đồ, phật tử đã tự ý xây dựng 06 công trình khi chưa được cấp phép xây dựng theo quy định, vi phạm Điều 12 Luật Xây dựng; một số công trình Chùa Phật Tích xây dựng không đảm bảo điều kiện phòng cháy chữa cháy, an toàn trong mùa mưa bão.

Đối với UBND xã Nghi Khánh, kết luận chỉ ra các hạn chế, khuyết điểm như: Chưa quan tâm chỉ đạo công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo, đất đai, xây dựng; chưa chủ động phát hiện, báo cáo, thiếu trách nhiệm trong đấu tranh, ngăn chặn, xử lý hoạt động vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng, sinh hoạt tôn giáo, cư trú để Ban hộ tự và bà con tín đồ chùa Phật Tích tự ý mời ông Võ Văn Sự đến cư trú bất hợp pháp, hoạt động tôn giáo trái phép.

Với các tồn tại, sai phạm trên, UBND huyện Nghi Lộc yêu cầu ông Võ Văn Sự, Ban hộ tự và bà con tín đồ, phật tử Chùa Phật Tích chấm dứt hoạt động vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng; phối hợp với UBND xã Nghi Khánh xử lý, giải quyết các vi phạm, đồng thời tiến hành xác định rõ ranh giới khuôn viên chùa Phật Tích; kiểm tra, tự tháo dỡ ngay các công trình không đảm bảo điều kiện an toàn để tránh gây nguy hiểm cho bà con nhân dân, tín đồ, phật tử trong quá trình sinh hoạt tôn giáo.

Chấm dứt việc mời ông Võ Văn Sự và các tăng ni, tu sỹ, người ngoài địa bàn đến cư trú, hoạt động tôn giáo trái phép tại chùa Phật Tích. Ban hộ tự chùa chỉ được phép thỉnh mời các tăng, ni là thành viên hợp pháp của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Nghệ An đến hướng dẫn phật pháp, chủ trì lễ nghi tại chùa.

Đối với UBND xã Nghi Khánh chấn chỉnh, tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, xây dựng tại các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn; tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ trách nhiệm, có biện pháp xử lý đối với cán bộ, công chức phụ trách lĩnh vực liên quan trong công tác tham mưu, ngăn chặn, xử lý vi phạm về đất đai, xây dựng, hoạt động tôn giáo tại chùa Phật Tích.

Giao UBND xã Khánh Hợp kiểm tra, chỉ đạo Ban hộ tự chùa Phật Tích tự tháo dỡ một số công trình xây dựng không đảm bảo điều kiện an toàn nhưng đến nay đâu vẫn hoàn đấy.

Tiến hành lập hồ sơ, xử lý các vi phạm về đất đai, xây dựng tại chùa Phật Tích theo đúng quy định pháp luật; kiểm tra, chỉ đạo Ban hộ tự chùa Phật Tích tự tháo dỡ một số công trình xây dựng không đảm bảo điều kiện an toàn.

Ngoài ra UBND huyện Nghi Lộc cũng đề nghị Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nghệ An, Ni sư Thích Diệu Nhẫn (Phó Ban Trị sự GHPGVN tỉnh phụ trách Phật giáo huyện Nghi Lộc) tăng cường quản lý đối với hoạt động phật sự tại các cơ sở Phật giáo trên địa bàn, có hướng xử lý đối với Ban hộ tự chùa Phật Tích để có pháp nhân tiến hành các thủ tục về đất đai, xây dựng theo quy định pháp luật.

Kết luận nghiêm minh, rõ ràng là thế nhưng đến nay, ông Võ Văn Sự vẫn ngang nhiên cư trú, hoạt động bất hợp pháp tại chùa Phật Tích. Mọi hoạt động ở chùa vẫn do sư thầy này và Ban hộ tự do ông “dựng lên” quản lý, nắm giữ; Ban hộ tự được thành lập hợp pháp thì bị chửi bới, ngăn cản, không cho đến chùa. Đặc biệt đến nay, hàng loạt sai phạm về lấn chiếm đất đai, xây dựng trái phép vẫn chưa được xử lý. Không có bất kỳ một cán bộ, nhân viên, phòng ban nào của xã Nghi Khánh (nay là xã Khánh Hợp) bị xử lý, kiểm điểm.

Sáng ngày 13/05, trao đổi với chúng tôi, bà Trần Thị Ánh Tuyết – phó chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc cho biết: “Sau khi xảy ra những sai phạm tại chùa Phật Tích cũng như hoạt động trái phép của ông Võ Văn Sự, cơ quan chức năng huyện đã trao đổi, thống nhất với Ban trị sự GHPG VN tỉnh Nghệ An, Ban Tôn giáo Sở Nội vụ bổ nhiệm trụ trì mới, ổn định tình hình tại địa phương. Còn với những sai phạm, buông lỏng quản lý về đất đai, xây dựng tại xã Nghi Khánh (nay là xã Khánh Hợp) chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc xử lý đến nơi, đến chốn”.

Môi trường & Đô thị tiếp tục thông tin đến bạn đọc./.