Sống ở sâu trong thung lũng sông Omo, phía nam Ethiopia, giáp với Kenya và Nam Sudan là bộ tộc Hamar với dân số khoảng 20.000 người. |
Dù đã trải qua hàng trăm năm nhưng người Hamar vẫn sinh sống theo những phong tục cổ xưa, gìn giữ một cách trọn vẹn các giá trị văn hóa, trong đó có tục lệ đánh phụ nữ trong ngày lễ "nhảy bò". |
Ngày lễ "nhảy bò", hay Ukuli Bula là nghi thức trưởng thành của cánh mày râu trong bộ tộc Hamar. Nghi thức này yêu cầu các chàng trai trẻ trong tình trạng khỏa thân phải nhảy qua 15 con bò đực đã được bôi trơn bằng phân và xếp thành hàng mà không bị trượt ngã. |
Người thành công sẽ được công nhận là Maza - một người đàn ông trưởng thành và có quyền lấy vợ. Ngược lại, nếu thất bại, những thanh niên tham gia nghi lễ này sẽ không thể kết hôn và bị đánh bởi những người phụ nữ chứng kiến nghi lễ. |
Khi chàng trai thực hiện thử thách của mình, những người phụ nữ Hamar là thành viên trong gia đình hoặc họ hàng sẽ đồng hành với anh ta. Họ sẽ nhảy và hát một cách nhiệt tình để ca ngợi và ủng hộ tinh thần của người đang tiến hành nghi lễ. Thời gian diễn ra nghi lễ được quyết định bởi gia đình chàng thanh niên và thường được tổ chức sau vụ mùa. |
Đặc biệt, trong nghi lễ này, những người phụ nữ sẽ tập hợp lại và "giơ lưng" chịu đòn roi đến từ các Maza. Dù cho lưng đầy vết thâm tím và thậm chí rỉ máu, người phụ nữ Hamar cũng không hề kêu đau hay chạy trốn. Ngược lại, họ sẽ cầu xin, khiêu khích các Maza đánh mạnh hơn, nhiều hơn và thậm chí tranh nhau để "được" đánh. |
Đối với họ, những vết sẹo lưu lại trên lưng là một niềm tự hào chứ không phải kết quả của sự bạo hành. Chúng thể hiện sự dũng cảm, kiên cường cũng như tình cảm và sự hi sinh, cống hiến của người phụ nữ dành cho chàng trai trong gia đình. |
Người Hamar cho rằng một trong những tác dụng của tục lệ đánh phụ nữ này là nhằm tạo ra mối liên hệ sâu sắc giữa chàng trai thực hiện lễ trưởng thành và những người thân là nữ giới của anh ta. Đây sẽ là "món nợ máu" đối với chàng trai đó. Và khi những cô gái gặp khó khăn, anh ta sẽ phải giúp đỡ họ để trả món nợ này. |
Một người đàn ông Hamar sau khi vượt qua lễ trưởng thành sẽ có thể lấy bao nhiêu vợ tùy thích. Tuy nhiên, người phụ nữ chỉ được phép có duy nhất một người chồng. Họ chung thủy với chồng mình và chăm lo cho công việc gia đình, con cái cũng như trồng lúa miến để sinh sống. Trong khi đó, người đàn ông dành phần lớn thời gian chăm gia súc để kiếm tiền lấy vợ mà theo lệ làng, đồ thách cưới tương ứng với 30 con dê và 20 con bò. |
Tác giả: Thảo Lê
Nguồn tin: Báo Dân trí