Bộ tộc Mustang có 7.000 người sinh sống rải rác khắp khu vực rộng 2.000 km2 trong thung lũng sông Kali Ghandaki ở cao nguyên Tây Tạng hùng vĩ. Họ tự gọi là “Vùng đất của người Lo”.

Mustang (có nghĩa là "đồng bằng màu mỡ") nằm trên cao nguyên lộng gió giữa Tây Tạng và phần tây bắc Nepal, là một trong những vùng đất xa xôi, hẻo lánh, ít người tới nhất thế giới. Mặc dù có mối gắn kết chặt chẽ với tôn giáo, văn hóa và lịch sử Tây Tạng nhưng trên thực tế, vùng đất này lại thuộc sở hữu của Nepal.

Bộ tộc Mustang vẫn duy trì phong tục “một vợ nhiều chồng”.

Ở đây có một phong tục lạ lùng là anh em trong gia đình lấy chung một vợ. Phong tục này bắt nguồn từ niềm tin tôn kính của người Mustang đối với tục lệ Tây Tạng cổ. Do địa hình ở Ladakh nhiều đồi núi, đất đai sở hữu cá nhân rất ít ỏi nên phải duy trì phong tục “đa phu”, tức một người phụ nữ được lấy nhiều chồng. Thậm chí một gia đình có nhiều anh em trai có chung một vợ. Bằng cách đó khi người cha mất đi, thì các anh em vẫn sẽ sống chung trong một gia đình và đất đai của dòng họ không phải chia ra. Hiện nay vẫn còn một số gia đình người Mustang duy trì tục lệ này.

Vài thập niên gần đây, với sự phát triển của xã hội hiện đại người dân được tiếp cận với thế giới văn minh, thì tục lệ này đã dần bị mai một đi. Nhưng cũng chính vì có những tập tục “khác người” mà ngôi làng của bộ tộc Mustang thu hút rất đông du khách và các nhà nghiên cứu. Điều này đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho họ vào mùa hè. Từ năm 1992, khu vực này mở cửa đón khách du lịch và từ đó, công việc kinh doanh các dịch vụ du lịch mang lại nguồn lợi về kinh tế.

Con gái Mustang trong trang phục truyền thống.

Vào mùa hè, người Mustang từ khắp nơi đổ về Lo Manthang tham dự lễ hội ngựa Yarlung với những hoạt động độc đáo như đua ngựa, khiêu vũ... Mặc dù vẫn được công nhận rộng rãi trong cộng đồng người Mustang nhưng chế độ quân chủ chính thức bị xóa bỏ vào năm 2008 khi Nepal trở thành nước cộng hòa.

Vị vua chính thức cuối cùng (được gọi là Raja hay Gyelpo) là Jigme Dorje Palbar Bista. Kể từ năm 1380, khi Ame Pal thành lập vương quốc Phật giáo Lo và xây dựng thủ đô Lo Manthang ở Mustang, thành phố được bao quanh bởi những bức tường đã thay đổi nhanh chóng và khoác lên mình một diện mạo hoàn toàn mới.

Trước năm 1991, Mustang không cho phép người ngoài vào khu vực lãnh thổ. Sau này, lệnh đóng cửa được xóa bỏ, tuy nhiên hàng năm cũng chỉ có 1.000 du khách được phép tới tham quan do nhà vua tin rằng, đây là cách duy nhất để có thể duy trì và bảo vệ vương quốc của mình.

Ngày nay, văn hóa của người Mustang vẫn được gìn giữ nguyên vẹn và cũng là một trong những nền văn hóa Tây Tạng cuối cùng còn tồn tại trên thế giới. Bộ tộc Mustang ăn vận cầu kỳ như những bộ tộc khác ở Tây Tạng. Cả nam giới và phụ nữ đều để tóc dài và bện nó lại… Họ dùng ngôn ngữ cổ Loke.

Tác giả: Thảo Nguyên (TH)

Nguồn tin: kienthuc.net.vn