Đi làm về, chị Nguyễn Thanh Trâm ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội liền lấy khăn vệ sinh, lau khô toàn bộ khu vực nhà bếp, nhất là những đoạn khe kẽ dễ bị tồn đọng nước và sấy khô bát đũa.

Chị Trâm cho biết, đây là công việc thường ngày kể từ khi Hà Nội bắt đầu vào mùa mưa phùn, thời tiết ẩm ướt khiến cho trong nhà, dường như chỗ nào cũng như bị hấp hơi. Và, mặc dù đã cố gắng vệ sinh nhà cửa sạch sẽ nhưng riêng đối với đồ ăn thì đôi khi vẫn bị mốc phải bỏ đi.

Tường nhà bị nấm mốc do thời tiết nồm ẩm, độ ẩm không khí cao

“Nhà bếp lâu khô ráo, thường hay ẩm mốc, để nước đọng thì mất vệ sinh nên phải lau chùi, mua máy sấy bát, đũa, thìa, sau khi rửa để ráo rồi thì sấy khô. Mùa này sử dụng thường xuyên thì để ý vệ sinh vì để lâu ẩm mốc, sinh vi khuẩn ảnh hưởng đến đường tiêu hóa. Trong nhà có người già, trẻ nhỏ nên để ý hơn. Trời lạnh mà khô thì thức ăn còn bảo quản được lâu, trời nồm ẩm thì đồ ăn để bên ngoài 1-2 hôm cũng bị mốc, thức ăn để trong tủ lạnh cũng dễ bị ôi thiu hơn” – chị Nguyễn Thanh Trâm nói.

Thời tiết nồm ẩm kéo dài khiến hơi nước trong không khí ngưng tụ lại rồi đọng lên trên bề mặt đồ vật, sàn, tường, nền nhà… Vật dụng chứa đựng hơi nước có độ ẩm nhất định là điều kiện lý tưởng cho vi sinh vật, trong đó có vi khuẩn, virus, ký sinh trùng thậm chí là các loại vi nấm, nấm mốc, nấm men phát triển.

TS-BS Lâm Quốc Hùng – Giám đốc Trung tâm Đào tạo dinh dưỡng và thực phẩm - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Có 2 loại nấm mốc, nấm men: Thứ nhất, loại nấm mốc, nấm men có lợi được sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Nấm men dùng để sản xuất ethanol cho đồ uống có cồn, làm bánh và các thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người ăn chay. Nấm mốc dùng sản xuất rượu sake, phô mai, men sữa chua và xúc xích hay chế tạo các loại thuốc kháng sinh như penicillin…

Thực phẩm khô có nguy cơ bị ngộ độc cao do dễ nhiễm nấm mốc, nấm men

- Thứ hai, loại nấm mốc, nấm men có hại. Tùy từng loại và hàm lượng mà con người ăn phải, nấm mốc, nấm men sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe khác nhau. Có người bị suy nhược thần kinh, các vấn đề về hô hấp, dị ứng thực phẩm, nhức đầu, chán ăn, rối loạn tiêu hóa, tổn thương gan thận nhưng có người bị ngộ độc nặng cấp tính ảnh hưởng đến tính mạng.

“Hiện đã xác định được hàng trăm loại độc tố nấm mốc khác nhau, nhưng các loại độc tố nấm mốc phổ biến nhất gây lo ngại cho sức khỏe con người và gia súc bao gồm aflatoxin, ochratoxin A, patulin, fumonisin, zearalenone và nivalenol/deoxynivalenol. Một trong những ảnh hưởng của độc tố này là nếu có gia nhiệt thì độc tố cũng không bị phá hủy. Tùy thuộc vào mức độ hấp thu thì sẽ gây ra tình trạng tích lũy gây tổn thương lâu dài từ vấn đề chức năng, tế bào, dẫn đến hiện tượng phá hủy tổn thương lâu dài chức năng tế bào, gây ra nguy cơ ung thư, do phá hủy các gen gây ung thư nên kích hoạt các gen này phát triển làm cho các loại tế bào nhân lên không kiểm soát” – TS.BS Lâm Quốc Hùng khẳng định.

Tất cả các thực phẩm đều có nguy cơ bị nấm mốc, nấm men nhưng các loại ngũ cốc, hạt lạc, mè, vừng, trái cây tươi và trái cây sấy khô nếu bảo quản không tốt sẽ dễ bị nhiều nhất.

Nhiều người nghĩ rằng bánh chưng, giò… bị mốc một góc, nếu cắt đi thì ăn cũng không sao nhưng theo TS.BS Lâm Quốc Hùng, độc tố không những không mất đi mà vẫn tồn tại, ăn sâu vào thực phẩm và gây hại đối với sức khỏe.

“Độc tố của vi nấm rất phức tạp, tồn tại lâu và bền vững trong thực phẩm, thứ hai là bằng mắt thường, hệ thực dương của nấm phức tạp, có khi trên bề mặt nhưng chân ăn sâu trong thực phẩm mà không thể dùng cảm quan phân tích được, mà thậm chí phải dùng phương pháp sinh học như soi, dùng phương pháp hóa học để xem định danh những chất hóa học tồn tại trên hệ dinh dưỡng của nấm đến đâu, thậm chí xem xét đánh giá xem độc tố phát sinh bằng xét nghiệm phức tạp.

Vì vậy, với mắt thường khó nhận diện, nếu cắt bỏ đi một phần thì khoa học cũng không dám chắc là sẽ đảm bảo an toàn cho phần bánh, khoai tây hay thực phẩm đó là an toàn” - TS.BS Lâm Quốc Hùng cho biết.

Ngoài ra, thực phẩm còn có nguy cơ bị nấm mốc, nấm men thông qua nguyên liệu làm thực phẩm, các vật dụng chứa đựng và dụng cụ chia gắp thức ăn như rổ, giá, đũa, thớt…

Vì vậy, để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm trong mùa nồm ẩm, mọi người nên thường xuyên vệ sinh, làm khô khu vực nhà bếp, các dụng cụ chứa đựng thực phẩm, bát đĩa, đũa, thớt, các dụng cụ làm bằng tre, nứa…

Bảo quản ngũ cốc, gạo, đậu đỗ, bột, vừng lạc trong những hộp đựng kín, có nắp đậy chống ẩm vì đặc tính của các loại hạt này là hút ẩm. Thời gian bảo quản từ 6-9 tháng. Sau thời gian đó nên kiểm tra lại, nếu đã bị mốc thì nên bỏ đi, không tiếc, không cố gắng sử dụng vì có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Tác giả: Mai Hương

Nguồn tin: vov.vn