Đất và người là phim tâm lý xã hội do Nguyễn Hữu Phần và Phạm Thanh Phong đạo diễn, ra mắt năm 2002, dựa theo tiểu thuyết Mảnh đất lắm người nhiều ma của nhà văn Nguyễn Khắc Trường. Phim xoay quanh mâu thuẫn giữa hai dòng họ Trịnh - Vũ tại làng Giếng Chùa, qua đó phản ánh đời sống nông thôn trong những năm bắt đầu đổi mới với điều xấu - tốt, giả - thật, cũ - mới đan xen. Phim quy tụ dàn diễn viên hùng hậu của truyền hình miền Bắc.
Nghệ sĩ Hán Văn Tình vào vai Chu Văn Quềnh - một kẻ khờ khạo, ba ngang ba ngửa, nghiện rượu nhưng bản chất là người tốt. Quềnh thay đổi hoàn toàn bản thân khi được yêu thương. Với câu nói cửa miệng: "Không thể hoãn cái sự sung sướng ấy lại được", Chu Văn Quềnh đã trở thành nhân vật được nhớ đến nhiều nhất trong phim.
Cách đây một năm rưỡi, ông được chẩn đoán ung thư phổi. Nghệ sĩ từng điều trị và vượt qua bạo bệnh, tiếp tục đi diễn. Từ đầu năm đến nay, bệnh tái phát khiến nghệ sĩ phải trải qua hai đợt xạ trị vì khối u di căn lên nách và não. Những ngày này, nghệ sĩ Hán Văn Tình đang cố gắng phục hồi sức khỏe.
Cố nghệ sĩ Tuấn Dương vào vai Cao - ông trưởng công an xã có phần ngờ nghệch, hiền lành.
Ông cũng tham gia "Làng ven đô", "Chuyện đã qua", "Lập trình cho trái tim", "Những mảnh đời ngang trái"..., hay xuất hiện trong các chương trình hài như "Gặp nhau cuối tuần", "Gala cười". Diễn viên kết hôn muộn vào năm 2009 và không có con, ngoài con riêng của vợ. Nghệ sĩ qua đời năm 2013 vì ung thư thực quản, hưởng thọ 61 tuổi.
Nghệ sĩ Duy Thanh vào vai Trịnh Bá Thủ - Bí thư Đảng ủy. Bên ngoài ông tỏ ra lịch thiệp, đàng hoàng nhưng bên trong là kẻ cực kỳ âm mưu, đặc biệt trong việc tranh quyền đoạt vị, đấu đá trong làng.
Ngoài "Đất và người", nghệ sĩ Duy Thanh còn tham gia "Bão qua làng", "Bí mật tam giác vàng", "Chạm tay vào nỗi nhớ", "Khi đàn chim trở về"... Ông phát hiện mắc ung thư phổi từ cuối năm 2012. Theo phác đồ điều trị của các bác sĩ, từ tháng 5/2012 tới nay, ông trải qua hàng chục đợt truyền hóa chất đặc trị cùng nhiều loại thuốc tiêm, uống khác. Trong thời gian nghỉ truyền, ông vẫn đi đóng phim. Nghệ sĩ cố gắng duy trì cuộc sống bình thường. Những hôm thời tiết đẹp, ông đi dạo với bạn bè. Những hôm thời tiết xấu, Duy Thanh làm bạn với sách. Trong hình là nghệ sĩ năm 2015.
Nghệ sĩ Duy Hậu vào vai Trịnh Hàm - người đứng đầu dòng họ với những tư tưởng phong kiến, gia trưởng ăn sâu vào máu cùng sự mưu mô, toan tính. Vai diễn trên phim cay nghiệt nhưng ngoài đời ông là người hiền lành. Hơn 30 năm nay, nghệ sĩ Duy Hậu sống cô độc sau khi vợ con sang Đức và không trở về. Ở tuổi ngoài 70, nghệ sĩ còn phải chống chọi với căn bệnh thận. Ông từng có thời gian đổ bệnh nặng và một mình vào viện, tự lên giường mổ. Nam diễn viên cũng xuất hiện trong các phim "Sóng ở đáy sông", "Chuyện phố phường", "Những ngọn nến trong đêm"...
Ngoài những diễn viên có số phận không may, phim còn nhiều gương mặt quen thuộc của truyền hình Việt. Phú Đôn vào vai Quàng - em trai của Chu Văn Quềnh. Ngoài đời, Phú Đôn là con trai của nghệ sĩ Lại Phú Cương. Từ nhỏ đã sớm theo bố đi diễn kịch nên máu diễn xuất cũng ngấm vào người anh. Anh công tác tại Nhà hát Kịch Việt Nam nhiều năm qua. Mải mê công việc, tới 45 tuổi, Phú Đôn mới kết hôn cùng người kém anh 25 tuổi. Hiện ở tuổi 56 tuổi, anh có gia đình hạnh phúc với hai con - một trai, một gái.
Nghệ sĩ Hồng Chương vào vai cụ cố trong phim. Nghệ sĩ năm nay 83 tuổi, sống an nhàn với vợ và gia đình con trai tại Hà Nội. Hình ảnh râu tóc bạc phơ cùng nụ cười hiền từ khiến ông được mệnh danh là "ông Bụt" của màn ảnh Việt. Ông từng tham gia nhiều phim như "Vợ chồng A Phủ", "Trò đời", "Đàn trời", "Đạo nhà"...
Nghệ sĩ Phát Triệu vào vai Phúc - chủ tịch xã. Phát Triệu từng tham gia nhiều phim với vai hiền lành, chân chất như trong "Gió qua miền tối sáng"... Ông là chồng của NSƯT Tuyết Mai.
Tác giả bài viết: Di Ca
