Tập đoàn Sơn Hải, doanh nghiệp kiến nghị làm rõ những vấn đề bất thường của gói thầu cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua tỉnh Bình Phước (cũ) - Ảnh: QUỐC NAM

Ngày 8-7, Bộ Tài chính cho biết đã có báo cáo về kết quả kiểm tra việc lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công dự án xây dựng đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua tỉnh Bình Phước (cũ) liên quan đến kiến nghị của Tập đoàn Sơn Hải về việc chấm thầu.

Báo cáo này đã làm rõ những nội dung về hồ sơ mời thầu, quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia, năng lực của tổ chuyên gia, kết quả lựa chọn nhà thầu.

Hồ sơ mời thầu chưa minh bạch, rõ ràng

Liên quan đến ứng dụng BIM - mô hình thông tin công trình, Bộ Tài chính - đã chỉ rõ những tiêu chí chung tổng quát của gói thầu nêu trên không có nội dung quy định cụ thể về phần công việc BIM.

Đối chiếu với hướng dẫn chung áp dụng BIM của Bộ Xây dựng thì hồ sơ mời thầu chưa đưa ra yêu cầu tối thiểu, cụ thể đối với phần công việc BIM.

"Hồ sơ mời thầu chưa bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng về tiêu chí đánh giá phần công việc BIM, có thể dẫn đến các cách hiểu khác nhau của các nhà thầu, gây khó khăn khi đề xuất áp dụng BIM trong hồ sơ dự thầu.

Việc tổ chuyên gia chỉ căn cứ vào các tiêu chí chung tổng quát để đánh giá đề xuất công việc BIM của các nhà thầu có thể dẫn đến việc đánh giá mang tính chủ quan", Bộ Tài chính kết luận.

Về máy, thiết bị xây dựng phục vụ thi công gói thầu, Bộ Tài chính đã phân tích, nêu rõ tổ công tác của bộ chưa đủ cơ sở nhận định sự cần thiết, tính pháp lý, hợp pháp đối với giấy chứng nhận kiểm tra do nhà thầu cung cấp.

Do vậy để có đủ cơ sở không chấp nhận nhà thấu thay thế, bổ sung thiết bị thì chủ đầu tư phải xác định được: các tài liệu đính kèm thiết bị thi công chủ yếu của nhà thầu đề xuất là không hợp pháp, hợp lệ; và nhà thầu có hành vi cố ý cung cấp thông tin, tài liệu không trung thực của nhà thầu.

Mặt khác, quá trình làm việc tại tỉnh Bình Phước, tổ công tác không nhận được bất cứ tài liệu kết luận, chứng minh nào của chủ đầu tư đối với hành vi vi phạm của nhà thầu nên chưa có cơ sở trong việc không xem xét, đánh giá thiết bị bổ sung, thay thế của nhà thầu.

Một công trình cao tốc do Tập đoàn Sơn Hải xây dựng - Ảnh: QUỐC NAM

Vì vậy Bộ Tài chính kết luận, việc hồ sơ mời thầu đưa tiêu chuẩn đánh giá về "xe máy thiết bị phải đảm bảo kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường hoặc có giấy chứng nhận kiểm định theo quy định hiện hành" tại phần đánh giá năng lực, kinh nghiệm và phần kỹ thuật dẫn tới không thống nhất giữa nội dung đánh giá, phương pháp đánh giá.

Trong đó kết luận "đạt" tại bước đánh giá về năng lực kinh nghiệm nhưng lại kết luận "không đạt" về nội dung này tại bước đánh giá về kỹ thuật.

Việc đánh giá thiết bị thi công chủ yếu (đáp ứng hay không đáp ứng và nhà thầu có được bổ sung, thay thế thiết bị hay không) phải thực hiện tại bước đánh giá về năng lực kinh nghiệm, không phải tại bước đánh giá về kỹ thuật.

Bộ Tài chính cũng xác định tổ chuyên gia không tiếp nhận, đánh giá và không chấp nhận máy móc, thiết bị thi công chủ yếu được bổ sung của nhà thầu khi chưa xác định hành vi gian lận của nhà thầu là chưa phù hợp với quy định.

Không phân định rõ vật tư, thiết bị chính

Cũng theo Bộ Tài chính, việc hồ sơ mời thầu yêu cầu nhà thầu phải đề xuất nhãn mác, mã hiệu cho vật tư, thiết bị là phù hợp.

Những công trình giao thông Tập đoàn Sơn Hải thi công đều được bảo hành 10 năm - Ảnh: QUỐC NAM

Kết luận việc này, Bộ Tài chính chỉ rõ hồ sơ mời thầu đưa toàn bộ vật tư, thiết bị của hệ thống ITS, hệ thống chiếu sáng của nhà thầu đề xuất cho gói thầu mà không phân định rõ vật tư, thiết bị chính với vật tư, thiết bị khác (không phải vật tư thiết bị chính) dẫn đến việc đánh giá của tổ chuyên gia về nội dung này chưa bảo đảm nguyên tắc.

"Quy định của hồ sơ mời thầu đối với phần yêu cầu về thiết bị chưa thể hiện các thông tin cần thiết, không thống nhất về bảng biểu là chưa đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng, có thể gây khó khăn cho các nhà thầu khi đề xuất, lập hồ sơ dự thầu", Bộ Tài chính nêu.

Có thể hủy thầu để tổ chức đấu thầu lại

Liên quan đến năng lực, kinh nghiệm của tổ chuyên gia, Bộ Tài chính xác định tổ chuyên gia đáp ứng theo yêu cầu quy định.

Tuy nhiên những tồn tại, sai sót trong hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu chưa được tổ chuyên gia phát hiện. Đặc biệt là sự khác nhau giữa báo cáo đánh giá chi tiết và báo cáo đánh giá tổng hợp; không làm rõ hồ sơ dự thầu, không thực hiện đánh giá các tài liệu bổ sung, thay thế thiết bị của nhà thầu khi chưa chứng minh được hành vi vi phạm.

"Do vậy chủ đầu tư cần xem xét, đánh giá năng lực, kinh nghiệm của tổ chuyên gia cũng như uy tín của tư vấn đấu thầu thông qua kết quả thực hiện hợp đồng", Bộ Tài chính nêu.

Về kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu, thẩm định, trình phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, tổ chuyên gia được đánh giá còn một số tồn tại, nội dung thẩm định còn sơ sài, một số đánh giá hoặc không đánh giá còn thiếu cơ sở.

"Đối với tổ chuyên gia, chủ đầu tư có trách nhiệm xem xét cẩn trọng trong việc quyết định tiếp tục sử dụng tổ chuyên gia này hoặc lựa chọn đơn vị tư vấn khác để thực hiện việc đánh giá lại hồ sơ dự thầu của các nhà thầu, bảo đảm khách quan, công bằng", Bộ Tài chính khẳng định.

Bộ Tài chính kiến nghị lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai rà soát, kiểm tra, đánh giá lại toàn bộ quá trình lựa chọn nhà thầu, khắc phục các tồn tại, sai sót đã được chỉ ra; lựa chọn đơn vị tư vấn khác có năng lực, kinh nghiệm để thực hiện rà soát, kiểm tra, đánh giá lại (nếu cần thiết).

"Sau khi đánh giá lại hồ sơ dự thầu mà làm thay đổi về nhà thầu được đề nghị trúng thầu hoặc tất cả các nhà thầu tham dự thầu được đánh giá không đáp ứng, người có thẩm quyền thực hiện biện pháp không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu. Trên cơ sở đó, chủ đầu tư thực hiện các bước tiếp theo như hủy thầu để tổ chức đấu thầu lại hoặc phê duyệt lại kết quả lựa chọn nhà thầu", báo cáo kiến nghị.

Tác giả: Quốc Nam

Nguồn tin: Báo Tuổi trẻ