Mới đây, báo Người đưa tin liên tục nhận được phản ánh của bạn đọc về việc Trung tâm hiến máu nhân đạo (Trung tâm HMNĐ) TP.HCM không làm xét nghiệm máu cho người lần đầu tiên đến hiến, mà chỉ khám qua loa rồi cho vào phòng lấy máu. Để tìm hiểu sự việc, trong vai người đến hiến máu PV đã tìm đến trung tâm này. Vừa bước vào cửa, PV được một nhân viên đưa cho tờ giấy và bảo điền đầy đủ thông tin vào đó.
Trung tâm Hiến máu nhân đạo TP.HCM
Sau khi khai đầy đủ tên tuổi, số chứng minh thư và những thông tin về sức khỏe, PV được chỉ vào một phòng nhỏ, trong đó một người phụ nữ mặc áo blue trắng nhưng không có bảng tên cũng như chức danh đợi sẵn. PV cũng chẳng biết người phụ nữ đó là bác sĩ hay y tá, chỉ thấy trên áo thêu chữ Thảo.
Sau vài câu hỏi về tình hình sức khỏe, người phụ nữ tiến hành đo huyết áp, chiều cao và cân nặng. Chỉ vài động tác qua loa như vậy, người phụ nữ đó đã kết luận PV có đủ điều kiện để hiến máu.
Thấy người phụ nữ đó chỉ khám sơ sài, không cho thử máu trước khi hiến như những trung tâm khác, PV thắc mắc tại sao không lấy máu đi xét nghiệm xem có đạt chất lượng để hiến không thì người phụ nữ tên Thảo giải thích: “Ở trung tâm này không cần phải xét nghiệm trước, lấy máu xong rồi mới mang đi xét nghiệm. Nếu máu em không đạt tiêu chuẩn thì trung tâm sẽ bỏ đi.
Còn nếu bị bệnh truyền nhiễm thì em sẽ được thông báo và gọi đến đây để tư vấn miễn phí”. PV thắc mắc là nếu chẳng may PV bị bệnh thiếu máu hay viên gan B, không xét nghiệm thì sao phát hiện ra được, nếu lấy máu của PV mà không dùng được sẽ vừa lãng phí, vừa ảnh hưởng đến sức khỏe người hiến máu. Nghe vậy, người phụ nữ trả lời ngắn gọn: “Thì phải chấp nhận thôi, nếu máu không dùng được thì phải bỏ đi”.
Rời khỏi phòng khám của trung tâm, chúng tôi tiếp xúc với anh Nguyễn Văn N. (ngụ quận Gò Vấp, TP.HCM) là người thường xuyên đến trung tâm để hiến máu. Anh N. cho biết, đây là lần thứ 19 anh đến đây để hiến máu.
Tuy nhiên, theo lời anh này, lần đầu tiên anh đến trung tâm hiến máu cũng chỉ điền thông tin, sau đó khám sơ qua thấy đủ sức khỏe là bác sĩ cho vào lấy máu chứ cũng chẳng xét nghiệm gì trước khi hiến.
Còn chị P.M.H. (ngụ quận 10, TP.HCM) buồn rầu kể: “Lần trước, tôi cùng bạn đến trung tâm để hiến máu. Bác sĩ đo chiều cao, cân nặng và huyết áp, khi thấy tôi đủ sức khỏe, bác sĩ của trung tâm bảo tôi vào phòng và rút 250ml máu.
Đến hôm nay, tôi cùng bạn đến đây để tiếp tục hiến máu, sau khi xem hồ sơ bác sĩ bảo máu tôi không đạt chất lượng nên không lấy nữa, máu tôi hiến lần trước đã bỏ đi. Nghe vậy tôi rất buồn, tại sao trung tâm không xét nghiệm xem máu tôi có đạt chất lượng để hiến hay không. Nếu biết không đạt thì khỏi lấy máu để tôi đỡ phải bị mất máu oan”.
Biết sai nhưng vẫn phải làm
Để tìm hiểu nguyên nhân vì sao Trung tâm HMNĐ TP.HCM lại cắt luôn bước quan trọng nhất trong quy trình hiến máu là xét nghiệm, PV đã liên lạc với bác sĩ Phạm Văn Quân, Phó Giám đốc Trung tâm. Trao đổi với PV, bác sĩ Quân cho biết: “Chúng tôi biết, theo Thông tư 26 hướng dẫn về hoạt động truyền máu của bộ Y tế, người trước khi hiến máu thì phải xét nghiệm xem máu có đảm bảo chất lượng để lấy không. Tuy nhiên, chúng tôi không làm việc này vì không được trang bị con người cũng như vật tư, thiết bị để làm các xét nghiệm cận lâm sàng trước khi lấy máu”.
Người phụ nữ mặc áo Blue không có bảng tên cũng như chức danh đang khám cho người đến hiến máu.
Cũng theo bác sĩ Quân, toàn bộ máu mà trung tâm nhận của người hiến đều chuyển hết về bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP.HCM. Thế nên, nhiều lần trung tâm có làm công văn gửi sang phía bệnh viện Truyền máu – Huyết học TP.HCM để yêu cầu bệnh viện trang bị thiết bị cho trung tâm để thực hiện các xét nghiệm huyết sắc tố và viêm gan B trước khi lấy máu của người hiến, nhưng bệnh viện này không cung cấp và cũng không trả lời vì sao không cung cấp. Vì vậy, dù biết sai quy trình nhưng Trung tâm HMNĐ TP.HCM vẫn phải lấy máu của người hiến mà không xét nghiệm trước để đáp ứng đủ chỉ tiêu mà thành phố giao (?!).
Ngoài việc không xét nghiệm trước khi lấy máu của người hiến, bác sĩ Quân còn giải thích về việc tại trung tâm bác sĩ khám bệnh thì không có bảng tên, chức danh là do trung tâm đang làm lại bảng tên mới. Bên cạnh đó, bác sĩ Thảo là bác sĩ mới vào làm việc tại trung tâm hơn 1 tháng nên trung tâm chưa kịp làm bảng tên cũng như chức danh cho bác sĩ Thảo.
Theo tìm hiểu của PV, Trung tâm HMNĐ TP.HCM là một trong những trung tâm lớn. Hàng năm, trung tâm này tiếp nhận hơn 100 ngàn lượt người đến hiến máu. Thế nhưng, điều lạ, tất cả những người đến đây để hiến máu đều không được xét nghiệm để kiểm soát đầu vào của nguồn máu có đạt chất lượng để sử dụng hay không. Như vậy, câu hỏi đặt ra có bao nhiêu đơn vị máu phải bỏ đi lãng phí vì việc làm sai quy trình này?
Để làm rõ thêm thông tin, PV đã đến bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP.HCM để tìm hiểu thêm thông tin về lý dó vì sao không cung cấp thiết bị cho trung tâm truyền máu để làm xét nghiệm. Khi PV đến, nhân viên văn phòng của bệnh viện cho biết, lãnh đạo đều đi vắng và đề nghị PV làm công văn gửi sang, khi nào nhận được công văn lãnh đạo sẽ trả lời.
Báo Người đưa tin sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về sự việc hy hữu này.
| Không xét nghiệm cho người lần đầu đi hiến máu là hoàn toàn sai phạm Trao đổi với PV về quy trình hiến máu cũng như tác hại của việc lấy máu những người đang bị bệnh, GS. TS Nguyễn Anh Trí - Viện trưởng viện Huyết học – Truyền máu Trung ương cho biết : “Quy trình hiến máu bắt buộc phải có 5 bước: Đăng ký tham gia hiến máu; Khám và tư vấn sức khoẻ; Xét nghiệm máu, người hiến máu sẽ được làm các xét nghiệm kiểm tra trước hiến máu, bao gồm: Huyết sắc tố: là thành phần quan trọng của hồng cầu, xét nghiệm này nhằm đảm bảo máu của quý vị đủ chất lượng theo quy định để truyền cho người bệnh. Đạt tiêu chuẩn hiến máu khi lượng huyết sắc tố đạt trên 120gam/lít. Xét nghiệm virus viêm gan B: bằng kít xét nghiệm nhanh, để đảm bảo những người có vi rút viêm gan B không tham gia hiến máu. Bước 4: Hiến máu. Bước 5: Nghỉ và nhận giấy chứng nhận sau hiến máu. Đây là 5 bước bắt buộc mà tất cả các nơi tiếp nhận máu của người hiến đều phải thực hiện đủ. Nếu Trung tâm HMNĐ TP.HCM mà bỏ qua, không xét nghiệm huyết sắc tố và viên gan B cho người lần đầu đến hiến máu là hoàn toàn sai phạm. Bên cạnh đó nếu không xét nghiệm, khó có thể phát hiện ra những người bị bệnh viên gan B. Nếu lấy máu của những người này, vừa không sử dụng được vừa ảnh hưởng nghiệm trọng đến sức khỏe người bệnh”. |
Tác giả bài viết: Thu Hiền
