Trong bức thư gửi các nhân viên hôm 30/1, Sally Yates nói bà có trách nhiệm đảm bảo quan điểm của bộ Tư pháp phù hợp với nghĩa vụ chính thức của cơ quan là luôn tìm kiếm công lý, bênh vực lẽ phải.

"Hiện tại, tôi không tin rằng việc bảo vệ sắc lệnh hành pháp (cấm nhập cảnh) là phù hợp với những trách nhiệm này, tôi cũng không tin rằng mệnh lệnh này hợp pháp", Washington Post dẫn lá thư của bà Yates.

Quyền bộ trưởng Tư pháp cho hay cơ quan này "sẽ không trình bày các lý lẽ để biện hộ cho sắc lệnh" cấm nhập cảnh của Tổng thống Donald Trump.

Ông Donald Trump ngay sau đó trả đũa bằng cách sa thải bài Yates và cáo buộc bà "phản bội" chính quyền. Ông chỉ định Dana J. Boente, công tố viên của quận Đông Virginia, làm Bộ trưởng Tư pháp tạm thời cho đến khi có Bộ trưởng mới.

Quyết định sa thải bà Yates là bước leo thang mới của Trump chỉ sau 10 ngày nhậm chức. Việc sa thải cũng đặt dấu hỏi về sự ổn định của chính quyền mới khi những người bất đồng với tổng thống có thể bị loại ngay tức khắc.

Thông điệp cứng rắn của Nhà Trắng trước đó đã được đưa ra khi phát ngôn viên Sean Spicer nói những người nào không hài lòng với chính sách của Trump thì nên rời đi sau thông tin hơn 100 viên chức Bộ Ngoại giao Mỹ công khai ký vào văn bản phản đối sắc lệnh cấm nhập cảnh mới.

Nhà Trắng ngay lập tức chỉ trích những viên chức ngoại giao này. "Những quan chức này có vấn đề với nó (chương trình nghị sự của Tổng thống Trump) ư? Họ nên chấp nhận kế hoạch mới hoặc là nghỉ việc", Sean Spicer, phát ngôn viên Nhà Trắng, nói trong cuộc họp báo hôm 30/1.

Sally Yates từng là thứ trưởng Tư pháp dưới thời Tổng thống Barack Obama. Bà trở thành quyền Bộ trưởng khi bà Loretta Lynch rời vị trí này. Bà Yates dự kiến sẽ bị thay thế bởi ứng viên Bộ trưởng Tư pháp do ông Trump chỉ định là Jeff Sessions. Ông Sessions đang chờ sự chấp thuận từ Thượng viện để nắm giữ chức vụ trên.

Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày, Tổng chưởng lý bang Washington Bob Ferguson đệ đơn kiện tuyên bố lệnh cấm nhập cư mà Tổng thống Trump áp đặt với công dân 7 quốc gia Hồi giáo là phi pháp và vi hiến.

Trong đơn kiện, ông Ferguson cho rằng lệnh cấm đang gây chia rẽ và làm tổn thương các gia đình Mỹ cũng như "hủy hoại lợi ích tối thượng của bang Washington với tư cách một nơi luôn chào đón người nhập cư và người tị nạn".

Ngày 28/1, Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu tạm thời không nhận người tị nạn từ Syria trong 120 ngày đồng thời cấm nhập cảnh đối với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Yemen và Syria trong 90 ngày.

Sắc lệnh của tân tổng thống đã dẫn tới làn sóng biểu tình mạnh mẽ ở các sân bay trên khắp nước Mỹ, trước Nhà Trắng tại thủ đô Washington và tòa tháp Trump tại New York.