Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mặc chiếc áo gió quen thuộc khi đến thăm một vùng nông thôn. Người nông dân ngồi bên cạnh ông cũng mặc chiếc áo tương tự. Ảnh: Xinhua

Cố chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông thường xuất hiện với chiếc áo khoác kiểu nhà binh, cổ kín. Tiếp sau đó, ông Đặng Tiểu Bình cũng thường xuất hiện với chiếc áo khoác giống của ông Mao, trong khi các lãnh đạo Trung Quốc sau này lại chọn Âu phục.

Khi ông Tập lên lãnh đạo, chiếc áo gió là trang phục được ông ưa thích trong các chuyến công cán. Trong một chuyến công tác hồi tháng 4 tới vùng nông thôn, ông Tập đã mặc chiếc áo này trong lúc được dân làng chào đón. Một trong những người dân còn mặc chiếc áo giống của ông Tập.

Không chỉ có vậy, tại những sự kiện mang tính nghi thức hơn, ông Tập cũng xuất hiện với chiếc áo gió này, gần đây nhất vào giữa tháng trước, tại một buổi diễn thuyết ở Bắc Kinh về vai trò của triết học và khoa học xã hội.

Mặc dù ông Tập chưa khi nào công khai bàn luận về lựa chọn trang phục của mình, chiếc áo gió đã trở thành trang phục biểu tượng cho sự lãnh đạo của ông. Theo NYTimes, dáng vẻ "người của nhân dân" mà chiếc áo mang lại, cùng với một chiến dịch truyền thông gọi ông là "cha Tập", đang giúp hình ảnh của ông Tập trở nên mềm mại hơn, làm dịu đi hình ảnh lãnh đạo cứng rắn của nhà lãnh đạo này.

Vẻ bình dị, không xa hoa của chiếc áo cũng phù hợp với một nhà lãnh đạo đang phát động chiến dịch chống tham nhũng và lãng phí trong quan chức. Và cũng giống như hầu hết những thứ gắn với ông Tập, như thói quen ăn uống, cách nói chuyện hay vị phu nhân nổi danh, chiếc áo gió của ông Tập được truyền thông Trung Quốc tung hô như bằng chứng về sự thông thái chính trị.

Xinhua đăng một bài báo nói rằng chiếc áo đã toát lên một phần khí chất của "Ngài Làm việc Hiệu quả".

"Không cần là ủi, gọn gàng, chống bám bụi, và phổ dụng", bài báo bình luận. "Chính điều đó đã khiến chiếc áo khoác trở thành trang phục không chính thức yêu thích của giới quan chức Trung Quốc".

Quả thực, và có lẽ cũng không có gì đáng ngạc nhiên ở một chính phủ mà lãnh đạo luôn đòi hỏi sự đồng nhất từ trên xuống, nhiều cộng sự và cấp dưới của ông Tập cũng chọn loại áo này. Tại một sự kiện trồng cây hồi năm ngoái, hầu như toàn bộ quan chức cấp cao của Trung Quốc có mặt đều mặc cùng loại áo khoác.

Hồi tháng hai, khi ông Tập tới thăm các cơ quan tin tức của đảng và Nhà nước, ông Tập cùng các tùy tùng đã xuất hiện tại đài truyền hình trung ương Trung Quốc với cùng loại áo khoác. Những bức ảnh chính thức được đăng tải sau đó cho thấy ông Tập ngồi tại bàn của phát thanh viên với toàn bộ quan chức tháp tùng có chung diện mạo, ngoại trừ hai phát thanh viên ăn vận bảnh bao hơn.

Các quan chức tháp tùng ông Tập cũng mặc áo giống ông trong chuyến thăm đài truyền hình trung ương Trung Quốc. Ảnh: haiwainet.cn

Bình dị, thực dụng và cho thấy quyết tâm tránh xa sự kiểu cách, xa hoa, chiếc áo khoác chính là công dụ giúp nhà lãnh đạo Trung Quốc truyền đi thông điệp dân túy và con người của hành động.

"Chiếc áo đủ tạo ra sự khác biệt so với bộ áo khoác của Mao Trạch Đông nhưng vẫn toát lên tinh thần của bộ trang phục đó: thanh đạm, thực dụng, gần với nhân dân", bà Louise Edwards, giáo sư Đại học New South Wales tại Australia nhận định. "Ông ấy mặc chiếc áo gió khi muốn chứng tỏ mình là con người của công việc".

Theo nhà nghiên cứu về ý nghĩa biểu tượng chính trị trong các trang phục của Trung Quốc này, chiếc áo gió mang thông điệp: "Điều hành đất nước là công việc của tôi, tôi làm việc đó một cách chăm chỉ".

Ông Tập không phải nhà lãnh đạo đầu tiên của Trung Quốc chọn áo gió làm trang phục cho những chuyến đi gặp gỡ người dân. Người tiền nhiệm của ông, cựu chủ tịch Hồ Cẩm Đào, cũng rất thường xuyên mặc loại áo này.

"Nhiều thế hệ lãnh đạo Trung Quốc thích loại áo khoác đó, bởi nó đa năng và tiện dụng", Ta Kung Pao, một tờ báo Hong Kong thân đảng Cộng sản Trung Quốc viết trong một bài báo năm 2014. "Chiếc áo khoác trông toát lên sự mạnh mẽ".

Dù nhiều người nỗ lực tìm kiếm, họ vẫn chưa thể tìm ra thương hiệu áo gió ông Tập mặc. Tại Bắc Kinh, những chiếc áo gió màu xanh hải quân có khóa kéo có mức giá rất đa dạng, từ 70 USD tới khoảng 700 USD.

"Ở quê tôi, giá của nó rẻ hơn nhiều", Li Chuande, một người đã về hưu đến từ tỉnh Hồ Bắc cho biết. "Ông Tập Cận Bình đang cho thấy ông ấy cũng giống như những người dân thường chúng tôi. Bạn có thể mặc chiếc áo này ở bất kỳ đâu cũng ổn cả", ông Li nói trong lúc đang mặc trên người chiếc áo gió có khóa kéo giống của ông Tập.

Ngay cả những đôi giày mà ông Tập đi cũng được thiết kế để cho thấy mình là con người của công việc, và không có thời gian cho sự xao lãng, Deborah M. Lehr, nhà nghiên cứu tại Viện Paulson, Chicago, Mỹ nhận xét.

"Chủ tịch Tập Cận Bình trong các cuộc họp chính thức luôn mặc một chiếc áo khoác đen, nhìn chung không có gì đặc biệt, cùng áo sơ mi trắng, cà vạt sáng màu và ống quần thường được kéo lên cao hơn những người khác", nhà nghiên cứu này cho biết. "Đó là những bộ đồ đẹp nhưng không quá bảnh, và thực dụng giống như những đôi giày có dây giả".