Bà Nguyễn Thị Hợp (68 tuổi, Thị trấn Hương Khê) cho biết, chồng bà là ông Trịnh Thanh Bình (SN 1956, đã được công nhận là liệt sỹ hy sinh tại chiến trường Campuchia) nhập ngũ vào đơn vị Đoàn 7704MT479 (Quân khu 7) vào năm 1976, tham gia chiến đấu ở chiến trường Campuchia. Năm 1980, bà Hợp và ông Bình cưới nhau và có 3 đứa con.

Trong thời gian nhập ngũ, ông Bình được nghỉ phép về thăm vợ con 3 lần, vào các năm 1982, 1986 và 1988. Đến ngày 16/7/1988, gia đình nhận được giấy thông báo ông Bình hy sinh tại Campuchia trong trường hợp chiến đấu mất tích. Đến ngày 21/7/1992, gia đình nhận được giấy báo tử nên lập bàn thờ cúng giỗ ông Bình hàng năm.

Ông Bình trở về nhà sau gần 30 năm xa cách với những thương tật nặng nề.

Bà Nguyễn Thị Hợp cho biết, từ ngày nhận tin chồng hy sinh ở nước bạn, gia đình đã tổ chức nhiều đợt tìm kiếm mộ liệt sĩ Bình nhưng không có kết quả. Mặc dù vậy, bà cùng gia đình vẫn luôn liên hệ đến mọi nơi để tìm kiếm thông tin về người chồng của mình.

26 năm trôi qua, mọi sự cố gắng tìm kiếm tưởng chừng sẽ thành vô vọng thì gia đình bà bất ngờ nhận được thông tin liệt sĩ Bình vẫn còn sống ở Campuchia từ người đồng đội năm xưa là ông Thái Sơn (ở Ba Vì, Hà Nội).

Ngày 5/9/2018, sau khi nhận tin chồng mình còn sống, gia đình bà cùng với một người đồng đội của chồng năm xưa là ông Nguyễn Hữu Thọ (quê ở xã Thạch Bàn, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) cùng đi sang Campuchia để xác minh, tìm gặp.

Đến ngày 7/9/2018 thì gặp được ông Bình vẫn còn sống tại một buôn làng vùng dân tộc ở tỉnh Battambang, Campuchia. Sau nhiều lần gợi nhớ và cho xem những bức ảnh của gia đình, ông Bình bất ngờ nhận ra anh Hoàng (là con trai ông Bình) nên hai bố con ôm nhau khóc. Sau đó, ông Bình đưa cho anh Hoàng tập hồ sơ về tên tuổi, đơn vị công tác, ngày nhập ngũ mà ông vẫn lưu giữ suốt 30 năm qua.

Ông Trịnh Thanh Bình trở về sau 26 năm kể từ ngày gia đình nhận được giấy báo tử của ông.

Trao đổi với PV, anh Trịnh Thanh Hoàng (32 tuổi, con trai của ông Bình) cho biết: "Lúc sang bên Campuchia, nghe người phiên dịch cho biết, dân ở vùng bản dân tộc tỉnh Battambang kể lại, trước đó năm 1988, họ phát hiện bố tôi trong tình trạng bị bom mìn gây chấn thương hộp sọ, chảy máu tai, rụng hết răng, bị đạn bắn… nằm hôn mê bất tỉnh ở trong rừng, sau đó người dân tộc đã đưa về nhà chữa trị và nuôi cho đến nay".

“Hiện tại, bố tôi hầu như quên tiếng Việt, chỉ nói được ít chữ, hiện đang tập nói lại tiếng Việt và tập trí nhớ. 30 năm ở bản dân tộc bên Campuchia như là một giấc ngủ của bố tôi, ở đó bố tôi không tiếp xúc được với người Việt Nam mà chủ yếu là người dân tộc bản địa, không tiếp xúc với xe cộ. Sau khi biết được thông tin và hoàn tất các thủ tục, gia đình tôi đã sang đưa bố tôi từ Battambang đi xe ô tô khách về Phnôm Pênh, sau đó về TPHCM và đón tàu về nhà ở thị trấn Hương Khê”, anh Hoàng nói.

Hiện tại sức khỏe ông Bình rất yếu vì những thương tích năm xưa để lại.

Chiều 14/9, ông Hoàng Quốc Nhã, Bí thư Đảng ủy, kiêm Chủ tịch UBND thị trấn Hương Khê xác nhận và cho biết, ông Trịnh Thanh Bình (người đã được công nhận là liệt sỹ, hy sinh tại chiến trường Campuchia) vẫn còn sống vừa được gia đình đón từ tỉnh Battambang, Campuchia trở về nhà ở tổ dân phố 6, thị trấn Hương Khê.

Ông Nhã cho biết thêm, sau khi nhận được thông tin trình báo, chính quyền địa phương cũng rất bất ngờ và rất vui mừng cho gia đình vì sau gần 30 năm ông Bình có giấy báo tử, có hồ sơ đầy đủ, vợ đang hưởng các chế độ vợ liệt sỹ theo quy định của Nhà nước đã trở về nhà.

Cấp ủy, chính quyền địa phương đã đến động viên, chung vui với gia đình, đồng thời báo cáo với UBND huyện, Ban Chỉ huy Quan sự huyện và phòng ban chức năng liên quan trực tiếp trao đổi, làm việc để báo cáo lên cấp trên xin ý kiến chỉ đạo, hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục liên quan cho ông Bình theo quy định của Nhà nước.

Huân chương chiến công mà nhà nước trao tặng cho ông Bình được lưu giữ tại nhà.

Theo biên bản làm việc lúc 14 giờ 30’ ngày 13/9/2018, giữa gia đình ông Bình với chính quyền địa phương, cơ quan chức năng huyện Hương Khê, ghi rõ: “Theo hồ sơ lưu tại Phòng LĐ-TB-XH huyện Hương Khê, ông Bình quê gốc ở xã Gia Phố, huyện Hương Khê, cấp bậc khi hy sinh là Trung úy, đơn vị khi hy sinh là Đoàn 7704MT479 Quân khu 7, hy sinh ngày 16/7/1988 tại chiến trường Campuchia trong trường hợp chiến đấu mất tin, theo giấy báo tử ngày 21/7/1992 của Tỉnh đội Hà Tĩnh. Bằng Tổ quốc ghi công số DG415BT theo quyết định số 222CTKT ngày 2/10/1992… Về chế độ chính sách, các chế độ ưu đãi liên quan đối với liệt sỹ và thân nhân liệt sĩ Bình kể từ ngày 12/9/2018 trở về trước được thực hiện đầy đủ".

Hiện tình trạng sức khỏe của ông Bình rất yếu, bị chấn thương sọ não, gãy hàm răng dưới, điếc tai bên phải nghe không rõ, đi lại và nói tiếng Việt khó khăn, đã phẫu thuật lách và bị chấn thương ở đùi do đạn bắn. Gia đình ông Bình đã đề nghị chính quyền địa phương cấp giấy tờ tùy thân, giấy chứng minh nhân dân, ghi tên vào sổ quản lý hộ khẩu, hộ tịch, giấy khai sinh; đề nghị Ban Chỉ huy Quân sự huyện tạo điều kiện cấp giấy giới thiệu cho ông Bình đến các bệnh viên quân y để khám chữa bệnh; đề nghị các cấp có liên quan hướng dẫn gia đình xây dựng hồ sơ hưởng chế độ thương binh cho ông Bình.

Tác giả: Bá Mạnh

Nguồn tin: Báo Công lý