Hơn 160 người thiệt mạng, 2800 người bị bắt trong vụ đảo chính bất thành tại Thổ Nhĩ Kỳ (TNK) hôm 16/7.
Khi sự việc xảy ra, Reuters cho biết ông Erdogan đang trong kỳ nghỉ, ông đã lập tức bay tới Istanbul trước lúc bình minh, và xuất hiện trên truyền hình với đám đông vây quanh ủng hộ.
Vài giờ đầu đảo chính, các binh sĩ đảo chính chiếm quyền kiểm soát đài truyền hình quốc gia TRT và tuyên bố thiết quân luật.
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định lực lượng này tiến hành đảo chính là vì chính quyền độc đoán, chủ nghĩa khủng bố gia tăng, nền dân chủ và pháp trị thế tục của nước này đã bị chính phủ hiện nay hủy hoại.
Bên cạnh đó, dường như để kiểm soát triệt để phản ứng của công chúng và cô lập chính quyền, lực lượng nổi dậy đã ngăn chặn mọi kết nối của chính phủ đương nhiệm với người dân.
Theo CNA, các sân bay ngừng hoạt động và các kết nối mạng xã hội bị phong toả. Các mạng xã hội như Facebook, Twitter đã bị chặn. Riêng Instagram, Vimeo vẫn còn hoạt động.
Nếu Tổng thống Erdogan bị lật đổ, đây sẽ là một bước ngoặt lớn trong cả khu vực Trung Đông trong nhiều năm, làm thay đổi một trong những đồng minh quan trọng nhất của Mỹ, đặc biệt là khi nhiều quốc gia bao quanh biên giới Thổ Nhĩ Kỳ đang có nội chiến.
Trong tình huống gieo neo đó, Tổng thống TNK đã gửi đi một tin nhắn tới toàn bộ người dân sử dụng mạng di động, kêu gọi họ ‘đứng lên’ vì dân chủ và hoà bình.
Trong mỗi tin nhắn ghi rõ từ Tổng thống “RT ERDOGAN” và bên dưới là chữ kỹ đầu đủ tên ông.
Ông Erdogan xuất hiện trong một cuộc điện thoại có ghi hình trong phòng thu của hãng CNN tại TNK. Một người đã dùng điện thoại di động thông minh để ghi hình của ông.
Tổng thống Erdogan kêu gọi người dân xuống đường biểu tình để chống lại điều mà ông gọi là một âm mưu đảo chính do một nhóm thiểu số trong quân đội tiến hành, đồng thời tuyên bố sẽ "đáp trả thích đáng" vụ việc này.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố nội các vẫn đang hoạt động ở thủ đô Ankara. Ông khẳng định sẽ không để đất nước rơi vào tay những người đảo chính.
Vụ đảo chính do những người chống đối trong quân đội tiến hành đã thất bại, sau khi công chúng đáp lời Tổng thống Erdogan, xuống đường và thể hiện sự ủng hộ đối với ông.
"Hàng triệu người đang ở trên đường phố, tôi sẽ ở lại cùng với người dân của tôi" – ông Erdogan nói.
Đây là cuộc đảo chính thứ 4 trong vòng hơn 50 năm qua tại Thổ Nhĩ Kỳ. Dù không thành công, song đây cũng là một dấu chỉ cho thấy bất ổn nghiêm trọng tại quốc gia này.
Tác giả bài viết: Lê Thu
