Nguồn cơn!

Sau gần 5 năm điều tra, truy tố, ngày 24-6, TAND huyện Ba Vì mở phiên tòa xét xử Bùi Thúy Nga, SN 1956, nguyên Phó phòng TN-MT kiêm GĐ Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Ba Vì, Hà Nội; Nguyễn Xuân Giúp, SN 1960, nguyên Chủ tịch UBND xã Yên Bài, huyện Ba Vì, Hà Nội và Nguyễn Bá Kiên, SN 1979, nguyên cán bộ địa chính xã Yên Bài về tội “Lợi dụng, chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ", khoản 2, Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009. Phiên tòa có sự tham gia của hơn 100 nhân chứng và người liên quan.

VKSND huyện Ba Vì cáo buộc, thời điểm cuối năm 2007, đầu 2008, ông Trần Văn Chính, nguyên GĐ Trung tâm hợp tác chuyên gia và kỹ thuật với nước ngoài thuộc Bộ GD&ĐT, có nhờ Nga và ông Nguyễn Hữu Đạt, trú tại Vân Hòa, huyện Ba Vì, Hà Nội, mua gom đất của các hộ dân ở xã Yên Bài để đầu tư kinh doanh bất động sản và đầu tư dự án xây dựng Trung tâm giáo dục quốc tế. Sau đó, ông Đạt nhờ Phùng Văn Hải, SN 1964, trú tại thị xã Sơn Tây, Hà Nội. Hải rủ Nguyễn Văn Huân, SN 1970, trú tại thị trấn Yên Bài, Ba Vì. Hai người đã mua được của 40 hộ dân tổng diện tích 90.371m2 đất tại khu vực Chằm Ủm, Đồi Cờ - thôn Quýt, xã Yên Bài, với số tiền hơn 2,6 tỷ đồng.

Sau khi mua được số đất trên, Nga nhờ Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Hà Tây (VPĐK) đo vẽ bản đồ, lấy tên “Bản đồ địa chính hiện trạng khu du lịch sinh thái văn hóa biệt thự nhà vườn địa điểm tại thôn Quýt – xã Yên Bài” (bản đồ) đối với khu đất Chằm Ủm. Bị cáo Nga đã đưa tờ bản đồ trên và các trích lục từng thửa đất tại khu Đồi Cờ, mẫu hồ sơ xin cấp giấy CNQSDĐ và hướng dẫn Hải thiết lập hồ sơ xin cấp giấy CNQSDĐ. Hải đã viết hoàn thiện được 25 hồ sơ (trong đó 10 hồ sơ do Kiên, Hải và Huân tự lập) rồi đưa để Nga nhờ Kiên, Giúp ký xác nhận.

25 bộ hồ sơ nói trên sau đó được UBND huyện cấp GCNQSDĐ theo Quyết định số 145/QĐ-UBND ngày 27-2-2008 và Quyết định số 335/QĐ-UBND ngày 25-4-2008. Cáo trạng nêu, có 23/25 thửa đất bị chuyển đổi trái phép thành đất ở. Do đó, Nga và 3 người khác bị VKSND truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Các bị cáo tại tòa.

Không đủ yếu tố cấu thành tội “Lợi dụng, chức vụ, quyền hạn...”?

Khi tiến hành xét xử, nhiều tình tiết mới phát sinh tại tòa nên ngày 26-6-2019, HĐXX đã tiến hành đi khảo sát thực địa để xác định lại lời khai của một số nhân chứng, người có quyền và nghĩa vụ liên quan và kiểm tra chứng cứ...

Trình bày trước tòa, bị cáo Nga không đồng ý với cáo trạng. “Việc buộc tội tôi theo cáo trạng là không có căn cứ. Tôi không có hành vi làm trái công vụ, không có hành vi vụ lợi, lợi ích nhóm. Bản thân tôi không được bất cứ cá nhân nào trao tặng hay cho bất kỳ lợi ích vật chất gì”, bà Nga khai và đề nghị HĐXX tuyên mình vô tội.

Tuy nhiên, VKSND huyện Ba Vì giữ quan điểm truy tố và đề nghị HĐXX tuyên bị cáo Nga 6 đến 7 năm tù; Kiên và Giúp - mức án từ 36 đến 42 tháng tù về tội “Lợi dụng, chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ". Trong phần tranh luận, luật sư Nguyễn Hải Nam, Đoàn luật sư TP Hà Nội, bào chữa cho bị cáo Nga nêu, hành vi của bị cáo không thỏa mãn cấu thành của tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”. Bởi, Nga không làm trái công vụ trong việc thực hiện cấp 25 GCNQSĐĐ như cáo buộc của VKSND. Bên cạnh đó, tài liệu có trong hồ sơ vụ án và nội dung đã được làm rõ qua quá trình xét hỏi tại phiên tòa cho thấy, không có cơ sở để cho rằng bị cáo Nga có động cơ vụ lợi, tư lợi gì khi thực hiện công vụ. Cáo trạng chỉ suy luận là Nga có hành vi vụ lợi nhưng không chỉ ra được chứng cứ, tài liệu nào chứng minh. Thực tế, không có tài liệu nào thể hiện Nga có mục đích vụ lợi khi cấp các GCNQSDĐ nêu trên.

Ngoài ra, vụ án xảy ra ở những năm 2007, 2008, với rất nhiều thời gian nghiên cứu hồ sơ nhưng VKSND huyện Ba Vì lại áp dụng những quy định tại Luật Đất đai năm 2013. Việc áp dụng Luật Đất đai năm 2013 còn tiếp tục được VKS sử dụng để luận tội các bị cáo. Luật sư cho rằng, việc áp dụng nhầm, sai về bản chất, sai quy định của pháp luật gây bất lợi cho các bị cáo. “Đối chiếu các quy định của Luật Đất đai năm 2003, bị cáo Nga đã thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục trong việc tham mưu cho UBND huyện để cấp 25 sổ đỏ trên” - lời luật sư.

Ông Nam đã chỉ rõ việc áp dụng “sai” luật của cơ quan giữ quyền công tố và đối đáp lại, KSV thừa nhận, đã áp dụng “nhầm” luật nhưng vẫn giữ nguyên quan điểm. Cũng theo luật sư, việc quy buộc Nga đã chỉ đạo hay nhờ bị cáo Giúp và Kiên trong việc lập, ký xác nhận để hoàn thiện hồ sơ cấp GCNQSDĐ là không có cơ sở. Toàn bộ hồ sơ vụ án không có bất cứ một bút tích (chứng cứ vật chất nào) bằng văn bản xác định bị cáo đã chỉ đạo hay nhờ bị cáo Kiên, Giúp ký giấy tờ, hồ sơ để xin cấp GCNQSDĐ đối với 25 bộ hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ nêu trên. Cáo trạng dựa vào những lời khai được thay đổi nhiều lần và đầy mâu thuẫn của chính các bị cáo.

Cùng quan điểm, luật sư Trần Văn Bình phát biểu, cáo trạng quy buộc bị cáo Nga nhờ đo vẽ bản đồ lấy tên bản đồ với khu đất Chằm Ủm và đưa tờ bản đồ trên cho Phùng Văn Hải và hướng dẫn Hải thiết lập Hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ là không có cơ sở và mang tính chủ quan, suy diễn. Bởi, người nhờ đo và người trực tiếp thực hiện tờ bản đồ trên là bị cáo Hải chứ không phải là Nga (?). Do đó, các luật sư đề nghị tòa tuyên bị cáo Nga không phạm tội.

Do tính chất phức tạp của vụ án, HĐXX của TAND huyện Ba Vì đã nghị án kéo dài, ngày 10-7 sẽ tuyên án.

Tác giả: Hoa Đỗ

Nguồn tin: Báo Pháp luật & Xã hội