Dân sống chung với bụi vì mỏ đất

Chính phủ ra quyết định chủ trương đầu tư Dự án khu công nghiệp Đồng Vàng ngày 18/3/2022. Dự án triển khai tại xã Tân Trường, xã Phú Lâm và xã Tùng Lâm, thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa (thuộc một phần phân khu công nghiệp số 15 - Khu kinh tế Nghi Sơn) có quy mô gần 492ha với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 2.400 tỷ đồng.

Trong diện tích thực hiện dự án, ngày 18/11/2022, UBND tỉnh Thanh Hóa đã cấp giấy phép khai thác khoáng sản (đất làm vật liệu san lấp) cho Công ty Anh Phát không qua đấu giá.

Mỏ đất của Công ty Anh Phát diện tích khai thác 21,67 ha nằm trong dự án Khu công nghiệp Đồng Vàng

Theo giấy phép, diện tích khu vực khai thác: 21,67 ha thuộc xã Tân Trường và xã Tùng Lâm, thị xã Nghi Sơn (xã Tân Trường: 8,22 ha; xã Tùng Lâm: 13,45 ha). Khối lượng đất được khai thác: 1.820.423 m3 ; Công suất khai thác: 600.000m3 /năm; Thời hạn khai thác: 36 tháng 12 ngày kể từ ngày ký Giấy phép.

Mỏ đất với khối lượng khai thác hơn 1,8 triệu m3, được cấp phép không qua đấu giá

Đất được khai thác tại đây sẽ làm vật liệu san lấp, phục vụ thi công các công trình gồm: Đường cao tốc Bắc - Nam, đoạn Nông Cống - Nghi Sơn, đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn; Khu công nghiệp số 3, Khu công nghiệp số 1, Khu kinh tế Nghi Sơn; khu xây dựng mặt bằng tái định cư xã Phú Lâm và Tùng Lâm, thị xã Nghi Sơn; một số công trình do Tổng Công ty Đầu tư xây dựng và Thương mại Anh Phát - CTCP làm chủ đầu tư hoặc nhà thầu thi công.

Hàng trăm chuyến xe ra vào mỏ đất mỗi ngày khiến người dân nín thở vì bụi

Theo phản ánh của người dân địa phương, khu vực khai thác đất gần khu dân cư, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của bà con.

Mỗi ngày, có hàng trăm chuyến xe chở đất từ mỏ Anh Phát chạy rầm rập qua thôn Lương Bình, xã Tùng Lâm, tiếng ồn, bụi bặm, đất rơi vãi, thậm chí nguy cơ mất an toàn giao thông trên tuyến đường này là thực tế dễ nhận thấy.

Sống ngay cạnh mỏ đất là hộ gia đình bà Nguyễn Thị Chung, thôn Lương Bình. Mỗi khi tiếng máy móc va vào đất, ngôi nhà cũng bật rung lên. Cổng đóng kín suốt đêm ngày, chắn bạt im ỉm để tránh bụi, nhưng vẫn không chống lại được những lớp bụi mù theo gió cuốn vào nhà: “Từ ngày khai thác đất thì chúng tôi sống chung với cảnh bụi mù mịt và tiếng ồn suốt ngày, lúc nào cũng phải đóng kín cửa mà bụi vẫn bay đầy, bám quần áo, giường chiếu. Chúng tôi đã nhiều lần ý kiến phản ánh lên chính quyền và công ty, yêu cầu họ tưới tắm, quét dọn nhưng đến giờ vẫn không thay đổi. Công ty khai thác mấy năm trời, làm sao chúng tôi chịu được cảnh bụi bặm thế này, người già và trẻ con sao sống nổi”.

Không chỉ bụi bặm, những đoàn xe chở đất chạy ẩu trong khu dân cư cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an toàn giao thông

Ở phía bên kia đường là nhà anh Lê Thế Phương, cùng thôn Lương Bình, cánh cổng đóng kín, tấm bạt đen trở nên bạc phếch vì bám bụi. Anh Phương cho hay: “Chúng tôi ủng hộ dự án thực hiện tại địa phươg, nhưng đơn vị khai thác phải làm sao để đảm bảo không ảnh hưởng đến người dân chứ. Xe tưới nước thì vẫn có, nhưng chỉ làm qua loa, mỗi ngày 1-2 chuyến thì ăn thua gì, tưới đầu này chưa xong, đầu kia lại khô rồi”.

Chỉ vào mặt bằng đã san lấp hàng trăm nghìn m2 trước mắt, ông Nguyễn Đình Trường bức xúc cho hay: “Dự án đã thu hồi đất nông nghiệp 2 năm nay, nhưng còn đất nhà ở thì chưa thu hồi. Công trình khai thác đất và san lấp mặt bằng ngay trước cửa nhà, khiến tôi và các thành viên trong nhà ngạt thở vì bụi. Chúng tôi chờ đợi được di dời để an cư lạc nghiệp, nhưng đến nay vẫn chưa có nơi tái định cư”.

Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Văn Quyết, Chủ tịch UBND xã Tùng Lâm xác nhận, phản ánh của các hộ dân về vấn đề công ty Anh Phát khai thác đất gây ô nhiễm bụi, ảnh hưởng đến các hộ dân thôn Lương Bình là đúng thực tế. Xã đã nhiều lần có ý kiến nhắc nhở đơn vị này, đồng thời cũng đã có văn bản báo cáo gửi UBND thị xã Nghi Sơn.

Lấn, chiếm đất khi được được giao đất, cho thuê đất

Mặc dù chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, Công ty Anh Phát đã tự ý san lấp mặt bằng khu đất nông nghiệp tại thôn Lương Bình, xã Tùng Lâm với tổng diện tích 120.000m2. Tháng 12/2023, phát hiện sự việc, UBND xã Tùng Lâm đã lập biên bản yêu cầu công ty dừng hoạt động san lấp trái phép này.

Đồng thời, Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn Nguyễn Thế Anh đã ký quyết định xử phạt công ty Anh Phát 100 triệu đồng về hành vi lấn, chiếm đất chưa sử dụng tại khu vực nông thôn.

Ghi nhận đến tháng 4/2024, thủ tục giao đất, cho thuê đất của Công ty Anh Phát vẫn chưa được hoàn thiện.

Công ty Anh Phát san lấp 120.000m2 đất nông nghiệp khi chưa được giao đất, cho thuê đất.

Người dân địa phương cho biết, khi Công ty Anh Phát san lấp mặt bằng trái phép rầm rộ, đã ảnh hưởng đến đời sống các hộ dân sống trong vùng dự án bởi họ vẫn chưa được di dời. Do đó, nhiều hộ dân đã đồng loạt phản đối và ngăn cản đơn vị thi công tiến hành san lấp.

“Đất nông nghiệp đã thu hồi và đền bù, nhưng còn đất nhà ở của chúng tôi vẫn chưa được đền bù để di dời. Việc họ san lấp và vận chuyển đất ngày đêm khiến chúng tôi ngạt thở vì bụi. Hơn nữa, khi mưa lớn thì lại bị ngâp do nền nhà thấp hơn mặt bằng của dự án”, một hộ dân cho biết.

Được biết, dự án KCN Đồng Vàng liên quan đến 3 xã: Tân Trường, Tùng Lâm, Phú Lâm với tổng số hộ bị ảnh hưởng 413 hộ và 12 tổ chức. Tổng số hộ dự kiến phải bố trí tái định cư là 238 hộ, 63 hộ ở xã Tùng Lâm và 175 hộ ở xã Phú Lâm 175.

Hiện dự án đã hoàn thành công tác kiểm kê hiện trạng, tổ chức xác định nguồn gốc được 102,1 ha, thu hồi đất 76,26 ha, phê duyệt số tiền 44 tỷ đồng và tổ chức chi trả được 6,53 tỷ/57,79ha. Dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc do liên quan đến phần diện tích đất chồng lấn đã được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Ban Quản lý rừng phòng hộ và được UBND huyện Tĩnh Gia trước đây cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân.

Tác giả: Lương Diễn

Nguồn tin: doisongphapluat.nguoiduatin.vn