Đơn vị thi công đang san ủi mặt bằng xây dựng Nhà máy sản xuất bánh kẹo Hải Châu II |
Ồ ạt thi công nhưng chưa có quyết định giao đất
Theo thông tin phản ánh của người dân, những ngày giữa tháng 6/2018, chúng tôi có mặt tại khu vực đang thi công mặt bằng xây dựng nhà máy bánh kẹo Hải Châu II. Toàn bộ diện tích đồi thông rộng khoảng 5 ha, cạnh quốc lộ 48D (đoạn qua xóm 5 xã Quỳnh Lộc, thị xã Hoàng Mai) đã bị đào và san phẳng, có nơi đất đồi đã bị máy múc ngoạm sâu gần 10 mét, lác đác trên mặt đất nhiều gốc thông bị đào nằm phơi nắng. Trên diện tích thông trước đây, giờ được thay thế bằng một công trường bình chỉnh mặt bằng với nhiều máy xúc, máy ủi, xe trọng tải lớn ra vào “ăn” đất và vận chuyển đất thải ra khỏi công trường tỏa đi khắp các hướng để đổ. Theo ghi nhận tại hiện trường, một số dãy nhà công nhân đã được dựng lên ngay sát quốc lộ 48D từ khoảng hơn 1 tháng nay. Khu vực bị san ủi là lô số 4 và số 6 rừng sản xuất, thuộc khoảnh 9 (tiểu khu 344B). Một người dân cho biết: Đây là những cây thông nhiều năm tuổi, tất cả đã được chặt cụt và đào cả gốc đã mấy tháng nay.
Làm việc với UBND xã Quỳnh Lộc về sự “biến mất” của gần 5 ha thông, ông Lê Duy Trung, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lộc, thị xã Hoàng Mai khẳng định: Hồ sơ thủ tục của dự án xây dựng nhà máy sản xuất bánh kẹo Hải Châu II chủ đầu tư đã có đầy đủ. Còn diện tích thông phải thu hoạch để làm dự án, xã đã cho người dân tận thu. Hiện, còn một số hộ dân chưa bàn giao mặt bằng vì họ chưa chấp thuận mức giá đền bù. Ông Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lộc cũng cung cấp cho chúng tôi quyết định chuyển đổi mục đích 4,7 ha đất lâm nghiệp sang làm dự án nhà máy của UBND tỉnh Nghệ An (được phê duyệt ngày 7/6/2018) và giấy phép xây dựng do BQL Khu kinh tế Đông Nam cấp (ngày 9/5/2018).
Xe chở đất thải tỏa đi đổ khắp các hướng |
Ông Phạm Văn Hào, Trưởng Phòng TN & MT UBND thị xã Hoàng Mai cho biết: Theo quy định, sau khi có quyết định giao đất của UBND tỉnh nhà đầu tư mới được thi công, nhưng đây là dự án thu hút của tỉnh nên có phần ưu tiên. Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp kịp thi công thị xã Hoàng Mai đã giao đất đợt 1 với diện tích 4,7 ha, phần còn lại giải phóng mặt bằng xong sẽ giao tiếp đợt 2. Còn về vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, hiện thị xã đang vận động hai hộ dân nhận tiền đền bù theo quy định và khảo sát vị trí khác cho hai hộ này thuê đất để kinh doanh.
Chờ Chính phủ “gỡ” vướng
Dự án Nhà máy bánh kẹo Hải Châu II được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 4323/QĐ-UBND, ngày 21/9/2017. Địa điểm xây dựng nhà máy tại xã Quỳnh Lộc, thị xã Hoàng Mai với tổng mức đầu tư 360 tỷ đồng.
Ngày 17/10/2017, UBND tỉnh Nghệ An ra Quyết định số 4861/QĐ-UBND về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho nhà máy bánh kẹo Hải Châu II tại Khu công nghiệp Đông Hồi. Theo đó, tổng diện tích quy hoạch là 5ha. Trong đó, diện tích xây dựng nhà và công trình hơn 2,7ha, diện tích đất cây xanh sân đường nội bộ gần 2,3ha. Tiến độ thực hiện dự án theo hình thức cuốn chiếu từ tháng 5/2017 đến tháng 12/2018. Nhà máy bánh kẹo Hải Châu II với năng lực của 10 dây chuyền sản xuất bánh kẹo, đồ uống đạt 75.000 tấn/năm, với công nghệ sản xuất hiện đại của các nước châu Âu, châu Á.
Dự kiến, khi đi vào hoạt động ổn định, khai thác 100% công suất thiết kế, nhà máy đạt tổng doanh thu khoảng 1.700 tỷ/năm, giải quyết việc làm cho 520 lao động với thu nhập bình quân đạt từ 4,5 – 10 triệu đồng/người/tháng.
Tổng thể dự án Nhà máy sản xuất bánh kẹo Hải Châu II đang thi công |
Sau khi khởi công, chủ đầu tư nhà máy bánh kẹo Hải Châu đã làm thủ tục pháp lý và được UBND thị xã Hoàng Mai bàn giao mặt bằng. Theo ông Phan Xuân Hóa-Phó GĐ BQL Khu kinh tế Đông Nam cho biết: Hiện, dự án nhà máy bánh kẹo Hải Châu đã trả tiền đền bù cho dân, ký quỹ trồng bù rừng, được chính quyền Hoàng Mai bàn giao mặt bằng, có giấy phép xây thì họ có đủ điều kiện để thi công, đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường. Dự án 360 tỷ nhưng nhà máy đã nhập thiết bị về tương đương 270 tỷ. Theo quy định của Luật đầu tư, doanh nghiệp chỉ cần 30% vốn thì được phép triển khai dự án. Do đã đầu tư mua thiết bị nên hàng ngày doanh nghiệp này phải chịu rất nhiều lãi suất ngân hàng.
Ông Hóa cũng cho biết thêm: Để gỡ khó cho doanh nghiệp, cần tạo điều kiện là để doanh nghiệp vừa triển khai, vừa làm thủ tục để kịp hoạt động sản xuất, kinh doanh và giải quyết việc làm cho người lao động còn thủ tục vướng đến đâu giải quyết đến đấy. Đối với những dự án đã đền bù và thu hồi đất sẽ cho triển khai thi công, với những dự án chưa đền bù, thu hồi đất thì tạm dừng lại.
Phối cảnh tổng thể nhà máy sản xuất bánh kẹo Hải Châu II |
Được biết, dự án nhà máy bánh kẹo Hải Châu là một trong 50 dự án của Khu kinh tế Đông Nam không thuộc đối tượng dự án quy định tại Khoản 3, Điều 62 của Luật đất đai 2013 để triển khai thực hiện. Do đó, cuối năm 2017, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Nghệ An đã đề nghị UBND tỉnh chưa đưa 50 dự án này vào danh mục các dự án thu hồi đất trình HĐND tỉnh duyệt mà đề nghị xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.
Để cùng tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, ngày 18/6/2018, với sự tham mưu của BQL Khu kinh tế Đông Nam, UBND tỉnh Nghệ An đã có Công văn số 4320/UBND-CN gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị xử lý vướng mắc về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư làm căn cứ thu hồi đất đối với các dự án trong Khu kinh tế Đông Nam, trong đó đề nghị một số nội dung: “Thống nhất về việc UBND tỉnh Nghệ An đã chấp nhận chủ trương đầu tư đối với các dự án trong Khu kinh tế Đông Nam theo quy định Luật đầu tư năm 2014 để thực hiện thủ tục đất đai theo Luật đất đai 2013.
Công văn số Công văn số 4320/UBND-CN gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị xử lý vướng mắc về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư làm căn cứ thu hồi đất đối với các dự án trong Khu kinh tế Đông Nam |
Trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung Luật đất đai 2013, cho phép UBND tỉnh Nghệ An thực hiện thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất đối với các dự án trong Khu kinh tế Đông Nam đã được UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư theo Luật đầu tư năm 2014”.
Việc dự án Nhà máy bánh kẹo Hải Châu II vướng về thủ tục đất đai vừa khiến cho doanh nghiệp gặp thiệt thòi, ức chế; UBND tỉnh Nghệ An cũng gặp khó trong cách giải quyết vấn đề. Qua sự việc nêu trên dư luận đang đặt câu hỏi về chính sách “trải thảm đỏ” mời gọi các nhà đầu tư vào tỉnh Nghệ An liệu có đang gặp phải những trở ngại không đáng có về thủ tục hành chính khiến cho các nhà đầu tư nhiều phen “kêu trời” khi đầu tư vào tỉnh Nghệ An?.
Tác giả: Đình Tiệp – Tưởng Cao
Nguồn tin: Báo Tài nguyên & Môi trường