Cũng như ngao, vẹm trai, hến là loại động vật có vỏ ngoài cứng, sinh sống trong cát. Về mùa đông hến bò xuống lòng sâu để tránh rét, vào cuối mùa xuân khi có những trận mưa rào đầu mùa, tiết trời ấm áp hến mới bò lên những nơi nước nông để kiếm ăn và sinh sản. Đặc điểm của hến là chỉ sinh sống ở nơi có cát và nước chảy, không sinh sống ở nơi bùn lầy, nước đọng nên đặc điểm đầu tiên của hến là rất sạch. Hến là loại thức ăn có tính hàn, nhiều chất bổ dưỡng, ruột hến có thể xào với hẹ trộn lạc rang xúc bánh đa vừng, trộn với giá và một số loại lộc gia vị làm nộm, nước luộc hến và ruột hến có thể nấu với nhiều loại rau đậu, bầu cà, nhất là canh rau vặt…
Cả một khúc Sông Lam người và thuyền cào hến đông vui nhộn nhịp
Một mẻ hến được đưa vào bờ để sàng sảy tuyển chọn
Một mẻ hến được đưa vào bờ để sàng sảy tuyển chọn
Từ xưa người dân hai bên bờ sông Lam đã biết khai thác và chế biến thức ăn từ hến. Chế ra dụng cụ “cào hến”. Đó là một loại dụng cụ được làm từ tre, có răng thưa để chải trên cát, khoảng cách giữa các nan tre vừa phải để khi cào xuống cát thì cát trôi đi còn hến được giữ lại. Hiện nay cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ ngoài dụng cụ này các nhà thuyền còn cào hến bắng lưới sắt rất hiệu quả.
Người mua hến đến từ các vùng xa Sông Lam nên phải chở hến bằng xe máy
Vào những ngày nắng ấm như hiện nay, người dân ở các địa bàn có bãi sông nông thường tập trung cào hến để làm thức ăn và bán ra thị trường. Trung bình mỗi ngày một người có thể “cào” được khoảng 30 kg, một thuyền có thể cào được 100kg. Với giá bán sỉ 8 000 /kg, bán lẻ 10 000 đ/kg, nguồn lợi thu được từ cào hến tuy không nhiều nhưng nếu coi đây là nghề không phải đầu tư vốn, không sợ ế, lại được tắm mát thì nghề cào hến vẫn được nhiều người ưa thích.
Một mùa hến đã về trên sông Lam và sẽ kết thúc vào lũ tiểu mãn. Ai muốn ăn hến , muốn khám phá hãy về dọc hai bờ sông Lam.
Tác giả bài viết: Đình Hà
