Bài 3: Nguyên nhân nào hình thành cung đường “chết” ở miền tây xứ Nghệ?

Không tem kiểm định, tem nạp phí đường bộ

Tình trạng xe quá hạn nhưng không thực hiện đăng kiểm là một thực tế tồn tại trên địa bàn cửa khẩu lối mở và cửa khẩu phụ của hai huyện này. Nhiều phương tiện ô tô tải chở gỗ Lào không đủ điều kiện lưu hành nhưng vẫn hoạt động không chỉ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn giao thông mà làm nhức nhối trong cách quản lý tại địa bàn nói trên.

Theo điều tra của chúng tôi, trong thời gian qua tại khu vực cửa khẩu lối mở Buộc Mú (xã Na Ngoi, Kỳ Sơn) và cửa khẩu phụ Tam Hợp (xã Tam Hợp, huyện Tương Dương) có tới cả trăm xe chở gỗ Lào dù đã quá hạn đăng kiểm, không nộp lệ phí đường bộ nhưng vẫn lưu thông bình thường.

Ghi nhận của PV, tại khu vực cửa khẩu lối mở Buộc Mú, xã Na Ngoi, Kỳ Sơn có hàng chục chiếc xe chở gỗ Lào đỗ ở một bãi đất trống sát Trạm BP Buộc Mú (thuộc Đồn BP Na Ngoi) chờ làm thủ tục để đưa gỗ về nước.

Qua quan sát, PV đã ghi lại được khá nhiều xe tải cỡ lớn mang biển số tỉnh Nghệ An, Hà Nội, Quảng Ninh… hầu hết trên góc phía bên trái bên phải trong xe (nơi dán tem kiểm định và nộp phí đường bộ) nhận thấy các tem này đã hết hạn.

Thậm chí có những chiếc xe không còn tem đăng kiểm và tem nộp phí đường bộ. Trong đó, đáng chú ý có một số xe như chiếc xe mang biển số: 77C-039.12 và xe 37C-086.96 đang chất đầy gỗ Lào chờ qua sào của Trạm BP Buộc Mú (trạm kiểm tra kiểm soát) để về nước.
Qua quan sát những chiếc xe nhưng vẫn không thấy có tem đăng kiểm và tem nộp phí đường bộ.

Đặc biệt, qua kiểm tra hàng loạt chiếc xe khác, nhóm PV điều tra phát hiện hầu hết các xe này đã quá hạn đăng kiểm, quá hạn nộp phí đường bộ cái ít nhất cũng 5-8 tháng, nhiều thì 2-3 năm chưa thực hiện việc đăng kiểm lại.

Đơn cử chiếc xe mang biển số 19L-4830 được kiểm định ngày 26/11/2013 (đơn vị kiểm định 1901V) và hạn hiệu lực GCN ngày 25/2/2014. Hoặc như chiếc xe ô tô tải 37C-086.90 được kiểm định ngày 29/11/2013 (đơn vị kiểm định 3702S, Nghệ An) hạn hết hiệu lực ngày 28/5/2014.
 

Bên cạnh đó có những chiếc xe ngoại tỉnh đã hết hạn đăng kiểm, không nộp phí đường bộ đã gần 3-4 năm nay những vẫn lưu hành bình thường mà không thấy cơ quan chức năng nào xử lý.
 

Xuất hiện xe reo tự chế ở vùng biên

Cũng liên quan đến hàng loạt xe chở gỗ từ Lào về Việt Nam qua cửa khẩu lối mở Buộc Mú quá hạn đăng kiểm, không nộp phí đường bộ vẫn lưu thông, thì bên cạnh đó cũng tại khu vực này xuất hiện nhiều loại xe reo (xe tời gỗ) không biển số, nhãn mác… Thế nhưng hầu hết các loại xe “tự chết” này vẫn vô tư hoạt động trong suốt thời gian dài.

Ghi nhận của PV, tại khu vực Trạm BP Buộc Mú có đến 4-5 chiếc xe reo tự chế. Hầu hết các xe này đều không được đăng kiểm, đăng ký theo đúng quy định của pháp luật mà ngang nhiên hoạt động.

Đề cập nguyên nhân xe quá hạn đăng kiểm, không nộp lệ phí đường bộ ông Nguyễn Quý Khánh - Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 3701S Nghệ An cho biết, có thể do xe ít hoạt động và cũng có thể do chất lượng xe đã quá kém, chủ xe sợ tốn tiền bảo dưỡng, sửa chữa nên trốn kiểm định.

“Nguyên tắc việc không được kiểm định là không được lưu thông. Việc không đưa xe đến kiểm định theo thời hạn thuộc trách nhiệm của chủ xe và cũng do lực lượng chức năng không kiểm tra, kiểm soát hết. Ngành Đăng kiểm từng đề xuất một số giải pháp, như xe quá hạn một tháng thì thời hạn kiểm định lần sau bị trừ đi một tháng, nhưng dư luận không đồng tình”, ông Khánh cho biết.

Nói về loại xe reo ở vùng biên, ông Khánh cho rằng có thể đó là những chiếc xe lậu và cần phải được kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan chức năng liên quan.

Được biết, phương tiện quá hạn đăng kiểm, hay hết niên hạn mà vẫn lưu thông tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao do các lỗi kỹ thuật như: hệ thống phanh, lốp mòn quá mức cho phép, đèn chiếu sáng không đạt chuẩn, hệ thống dẫn nhiên liệu cũ nát, rò rỉ...

Việc kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho tất cả các phương tiện xe cơ giới là điều kiện bắt buộc nhằm đảm bảo cho phương tiện hoạt động an toàn khi lưu hành trên đường. Những tình huống xấu xảy ra sẽ không chỉ ảnh hưởng tới những chiếc xe này mà còn gây nguy hiểm đối với phương tiện khác cùng tham gia giao thông.

Thế nhưng theo điều tra của chúng tôi, tại khu vực hai cửa khẩu lối mở Buộc Mú (xã Na Ngoi, Kỳ Sơn) và cửa khẩu phụ Tam Hợp (huyện Tương Dương) trong thời gian qua tình trạng xe quá hạn đăng kiểm, không nộp lệ phí đường bộ từ lâu vẫn vô tư lưu hành (chủ yếu chở gỗ Lào cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An - Việt Nam). Vậy, ai đã bảo kê cho những phương tiện này lưu thông trong suốt thời gian qua.

Chiếc xe 19L-4830 dù hết hạn đã 2 năm nhưng vẫn lưu thông.



Chiếc xe mang biển số 37C-002.48.



Chiếc xe 37C-086.96 hết hạn đăng kiểm.


Dù có đăng kiểm nhưng xe đã hết hạn "sử dụng" từ tháng 3/2014.


Xe có đăng kiểm nhưng đã hết hạn sử dụng.


Một chiếc xe không có tem đăng kiểm dán trên kính xe.



Chiếc xe mang biển 81C-004.21 hết hạn đăng kiểm từ ngày 21/4/2015.



Chiếc xe 28H-3419 hết hạn đăng kiểm từ ngày 30/6/2015.



Còn chiếc xe 77C-039.12 hết hạn đăng kiểm từ ngày 31/10/2013. Vậy, chiếc xe này đã quá hạn không đăng kiểm gần 3 năm nay nhưng vẫn lưu hành.



Chiếc xe 14N-9540 dù đã hết hạn kiểm định từ ngày 26/3/2014. Nhưng đến thời điểm cuối tháng 1/2016 khi PV thực hiện phóng sự điều tra, thì chiếc xe này dù đã gần 2 năm nhưng vẫn chưa thực hiện đăng kiểm trở lại.


Tương tự, chiếc xe 37C-031.55 cũng hết hạn và quá gần 2 năm vẫn chưa đăng ký đăng kiểm lại.




Và hàng loạt những xe khác cũng quá hạn đăng kiểm nhưng vẫn không lưu thông.




Hàng loạt xe reo không có giấy tờ.

Một bãi tập kết gỗ lớn ở biên giới Việt - Lào.


Nhiều đoạn đường bị xe chở gỗ Lào cày thành vũng như dấu chân voi ở cung đường vào Na Ngoi.


Cung đường vào Na Ngoi bùn có đoạn lút đến đầu gối, nhão nhoẹt, đi lại gặp rất nhiều khó khăn.

Bài 4: Ai bảo kê xe quá tải, hết đăng kiểm vẫn lưu hành?.