Chính phủ đề xuất dành 580.133 tỉ hiện đại hóa trường học, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tờ trình - Ảnh: Quốc hội

Thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho hay mặc dù giáo dục đào tạo đã đạt được những kết quả quan trọng nhưng chưa có bước phát triển đột phá. 

Chuẩn hóa hệ thống giáo dục, đầu tư phòng học thực hành

Theo đó, chương trình sẽ được thực hiện trên phạm vi cả nước, thực hiện trong 10 năm từ 2026-2035. Mục tiêu cụ thể đó là bước chuẩn hóa hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông: tập trung nguồn lực đầu tư hướng đến xây dựng kiên cố hóa 100% trường, lớp học;

Bảo đảm đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị đạt chuẩn, đặc biệt chú trọng đầu tư các phòng học bộ môn, thực hành, trải nghiệm STEM/STEAM, không gian vui chơi, môi trường rèn luyện thể chất để thực hiện chương trình giáo dục mầm non, phổ thông, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi và hoàn thành giáo dục bắt buộc hết trung học cơ sở;

Hoàn thành xây dựng mạng lưới trường phổ thông nội trú, nhà công vụ cho giáo viên tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; phấn đấu đầu tư tối thiểu 30% cơ sở giáo dục phổ thông có đủ thiết bị dạy học để thực hiện dạy tiếng Anh qua một số môn học và dạy học một số môn học bằng tiếng Anh;

Đầu tư trọng điểm cho 18 trường cao đẳng nghề, từng bước hình thành 6 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao trong ngành kỹ thuật, công nghệ; đầu tư cho khoảng 30 trường cao đẳng nghề đào tạo các ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn;

Từng bước đầu tư chuẩn hóa, hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật, mở rộng không gian phát triển cho các cơ sở giáo dục đại học hoạt động hiệu quả. Tập trung đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, xây dựng trung tâm đào tạo, nghiên cứu xuất sắc tại các cơ sở trọng điểm, cơ sở đào tạo giáo viên;

Phấn đấu đầu tư để hiện đại hóa cho khoảng 8 cơ sở giáo dục đại học công lập trọng điểm lọt nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và tối thiểu có 1 cơ sở đại học công lập lọt nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới ở một số lĩnh vực trọng điểm...

Đầu tư hỗ trợ nâng cao chất lượng, năng lực của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và người học; chủ động chuyển đổi số và phát triển toàn diện người học để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo và hội nhập quốc tế để nâng cao năng lực nhà giáo, phát triển năng lực đào tạo;

Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong hệ thống giáo dục quốc dân: Phấn đấu tối thiểu 30% cơ sở giáo dục phổ thông có giáo viên đủ năng lực giảng dạy một số môn khoa học tự nhiên và STEM/STEAM bằng tiếng Anh và triển khai thí điểm dạy học bằng tiếng Anh.

Theo chương trình, tổng các nguồn lực huy động là khoảng 580.133 tỉ đồng, bao gồm: ngân sách trung ương khoảng 349.113 tỉ đồng (chiếm 60,2%); vốn ngân sách địa phương (NSĐP): khoảng 115.773 tỉ đồng (chiếm 19,9%); vốn đối ứng của các trường khoảng 89.073 tỉ đồng (chiếm 15,4%); nguồn vốn huy động hợp pháp khác là 26.173 tỉ đồng (chiếm 4,5%).

Đánh giá kỹ nguồn lực thực hiện

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh - Ảnh: Quốc hội

Trình bày nội dung thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh bày tỏ tán thành với sự cần thiết đầu tư chương trình, song đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp tục rà soát chương trình, đối chiếu với các chương trình khác đang triển khai để đảm bảo không trùng lắp, chồng chéo nhiệm vụ. 

Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí việc yêu cầu hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân, tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và đào tạo cũng như bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.

Tuy nhiên, cần nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng điều kiện bảo đảm tính khả thi để cân nhắc các chỉ tiêu 30% (đến năm 2030) và 100% (đến năm 2035) số cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai.

Mục tiêu về cơ sở vật chất ở bậc giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông nên xác định theo tiêu chí đủ phòng học kiên cố hóa, đạt chuẩn theo quy định; trang bị đầy đủ thiết bị dạy học tối thiểu. Đối với mục tiêu về người học, người dạy, cần có chỉ tiêu về số lượng người được cử đi đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học uy tín, chất lượng ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước.

Về nguồn lực thực hiện, cần đầu tư trọng tâm, trọng điểm, bố trí vốn sát mục tiêu, làm rõ các căn cứ thực hiện đảm bảo tính khả thi, rà soát để không trùng lắp các chương trình khác. Đòng thời cần cụ thể hóa nhiệm vụ hoàn thiện thể chế, đưa vào chương trình xây dựng luật hằng năm, bảo đảm lộ trình, tiến độ thực hiện; thể chế hóa các cơ chế, chính sách để tăng cường huy động nguồn lực xã hội.

Tác giả: Ngọc An

Nguồn tin: Báo Tuổi trẻ